“Щяр бир алим гиймятлидир. Анъаг нязяриййяни тяърцбя иля бир

problemlərin yeni həlli yolları

Nanotexnologiya təkcə ətraf mühit və

energetikanın problemləri ilə sıx bağlı deyil,

həm də mümkündür ki, bu, olduqca mürəkkəb

məsələlərin yeni həllinə gətirib çıxaracaq.

Ciddi ekoloji problemlərdən biri bizim pla -

netin orta temperaturunun uzun müddətli art -

ma sıdır.

1960–2000-ci illər dövründə bu kəmiyyət

0,5 ◦C artmışdır, həm də bu artım keçən əsrin

80-ci illərindən davamlı xarakter almışdır.

Alimlər dəqiq inanırlar ki, belə artımın əsas

səbəbi yandırılan yanacağın (daş kömür, neft

və s.) miqdarının daima artmasıdır. Məhz

yanma məhsulları (CO2, metan və s.) və

onların günəş şüaları ilə qarşılıqlı təsiri

atmosfer temperaturunun əsas artma faktorudur

(“istilikxana effekti”).

Odur ki artıq çoxdan yanar faydalı qazıntı -

ların istifadəsinin azaldılması ekologiyanın

əsas probleminə çevrilmişdir. Bu səbəbdən də

alternativ enerji mənbələrinin axtarılması və

enerjinin saxlanması və ötürülməsinin səmərəli

üsullarının işlənib hazırlanması əhəmiyyətli

elmi-texniki məsələ kimi qarşıda durur.

Ən yaxın vaxtlarda aydınlaşmışdır ki,

karbon nanotrubkaların istifadəsi günəş enerji -

sini çeviricilərin faydalı iş əmsalını artırmağa

imkan verir. Bundan başqa aşkar olunmuşdur

ki, karbon nanotrubkalar böyük miqdarda

hidrogeni səmərəli olaraq adsorbsiya edə bilir

və bu məlumat müxtəlif yanacaq elementləri,

batareyalar və s. yaradılması sahəsində işləri

sürətləndirdi.

Digər ekoloji problem odur ki, təxminən 20

km yüksəkdə yerləşən atmosferin ozon

təbəqəsi məişətdə və sənayedə istifadə olunan

bir çox kimyəvi reagentlərin təsiri ilə dağılır.

Ozon təbəqəsinin dağılması prosesində əsas

rolu “təbii olmayan” və müxtəlif məqsədlərlə

(aerozollar, soyuducu agentlər, süni iqlim

qurğuları və s.) sənayedə istehsal olunan

freonlar oynayır.

Ozon təbəqəsinin cəmi 1 % azalması dəri

xərçəngi xəstəliklərinə tutulma tezliyini 3–6 %

və leykemiyaya tutulmaları 1 % artırır.

On ildən çoxdur ki, ozon təbəqəsinin

kifayət qədər dağılması müşahidə olunur ki,

bunu alimlər atmosferə müxtəlif freon birləş -

mə lərinin atılmasının artımı ilə əlaqələndirirlər.

Bu problemin ən optimal yolu o ola bilər ki,

freonların istifadəsi tam qadağan olunsun, lakin

bu, real görünmür.

Hazırda müxtəlif  tətbiqlərdə freonları əvəz

edəcək maddələrin axtarışı davam edir.

Daha bir olduqca ciddi ekoloji problem

dioksinin istifadəsidir. Dioksin də freonlar kimi

təbiətdə mövcud olmamışdır və sənaye istehsa -

latları yaranması nəticəsində meydana gəlmişdir.