ə
n
ə
vi olaraq, akademik mövzular konkret v
ə
fiziki forması o mayan ideya
v
ə
an ayı ar kimi mücə
rr
ə
d m
ə
fhumlara
əsas anmı dır.
B
ir sıra
akademik mövzuların mücə
rr
ə
d strukturuna baxmayaraq, siz yen
ə
d
ə
konkret sözl
ə
rd
ə
n istifad
ə
etm
ə
kl
ə
, müc
ə
rr
ə
d ideyalar
ı
v
ə
onlar arasındakı
münasib
ə
tl
ə
ri izah ed
ə
bil
ə
rsiniz. Ad
ə
t
ən, akademik yazı sizdə
n müc
ə
rr
ə
d
ifad
ə
l
ə
ri v
ə
onların komponentlərini, onların digə
r müc
ə
rr
ə
d ifad
ə
l
ə
rl
ə
ə
laq
ə
sini
aydın tə
svir etm
ə
yi t
ə
l
ə
b edir. H
ə
tta iqtisadiyyat, kompüter elml
ə
ri kimi praktik
yönümlü f
ə
nl
ə
r bel
ə
, akademik öyr
ə
nm
ə
v
ə
praktikada sizd
ə
n proses v
ə
hadis
ə
l
ə
rin t
ə
m
ə
lind
ə
duran müxt
ə
lif n
ə
z
ə
riyy
ə
l
ə
r
ə, anlayışlara və
dig
ə
r müc
ə
rr
ə
d
ideyalara baş vurmağınızı tə
l
ə
b ed
ə
c
ə
k. Buna gör
ə
d
ə
, a
kademik yazının
mahiyy
ə
ti d
ə
bir çox praktik v
ə
sosial yönümlü yazı işlə
rind
ə
n f
ə
rql
ə
nir. Bu, ona
gör
ədir ki, akademik yazı tapşırıqları sizdən onların mahiyyə
tind
ə
duran,
hadis
ə
l
ə
rin t
ə
m
ə
lind
ə
yatan prinsip, n
ə
z
ə
riyy
ə
v
ə
anlayışlara baxmağı tə
l
ə
b edir.
B
əhs etdiyimiz bu giri bö məsini yekun a dıraraq qeyd edirik ki, akademik
yazı öz qayda
v
ə
t
ə
crüb
ə
l
ə
rini diqt
ə
ed
ən xüsusi bir yazı janrıdır.
1. Bu qayda v
ə
t
ə
crüb
ə
l
ə
r istifad
ə
edil
ə
n
ə
d
ə
biyyatlardan g
ətirilmiş
sitatlarla
d
ə
st
ə
kl
ə
n
ə
n ideyalar
ın təqdimatında
mü
ə
yy
ə
n bir
formal ardıcıllıq və
ya
struktura
ə
saslan
mağ
a köm
ə
k ed
ə
bil
ə
r.
2.
Akademik yazıda punktuasiya, qrammatika və
orfoqrafiyanın ə
n
ə
n
ə
vi
qaydalarına ə
m
ə
l edilir.
3. N
ə
hay
ət, akademik yazı bir sıra digər şəxsi yazı
formalarından
f
ə
rqlidir,
çünki o, t
ə
m
ə
l n
ə
z
ə
riyy
ə
l
ə
rl
ə
bağlıdır
, günd
ə
lik h
ə
yatda idar
ə
edici
prosesl
ə
r
ə
v
ə
t
ə
crüb
ə
l
ə
r
ə
s
ə
b
ə
b olur.
Yadda sax ayın...
Yazı işlə
ri sizin mövzu üzr
ə
daha d
ərin anlayışa sahib olmağınıza
yardımçı olur.
Bu işlə
r siz
ə
h
ər hansı bir mövzunu daha də
rind
ə
n v
ə
analitik şə
kild
ə
araşdırmaq imkanı yaradır.
8
Yazı işlə
ri sizi daha f
ə
al öyr
ə
nm
ə
y
ə
t
əşviq edir.
Onlar sizin bilik v
ə
anlayışınızı, o cümlə
d
ə
n mühakim
ə
etm
ə
k v
ə
akademik
şə
kild
ə
yazmaq bacarığınızı oxucunuza nümayiş etdirmə
k üçün bir
vasit
ə
dir.
Lakin ...
Akademik y
azı işlə
ri son d
ə
qiq
ə
d
ə
icra edilm
ə
li
tapşırıqlar deyil.
Onlar düşünmə
v
ə
planlaşdırma tə
l
ə
b edir.
Onlar siz
ə
ə
sas
ə
n,
ə
d
ə
biyyata
ə
saslanaraq v
ə
ondan istiqam
ə
t götür
ə
r
ə
k,
öz r
ə
yl
ərinizi formalaşdırmağa imkan verir.
Onlar h
ə
mçinin, sizd
ə
n öz fikirl
ərinizi aydın şə
kild
ə
t
ə
qdim ed
ə
bil
ə
c
ə
yiniz
arqumentl
ə
r
ə
çevirm
ə
yi t
ə
l
ə
b edir.
Eyni zamanda, onlar sizd
ə
n cüml
ə
l
ə
rinizin mümkün q
ə
d
ər aydın
yaz
ıldığına
əmin olmağınızı
t
ə
l
əb edir, çünki yazı dili asanlıqla yanlış
anlaşılmaya sə
b
ə
b ola bilir.
N
ə
hay
ət, yazı işlə
ri siz
ə
düşünmə
, yazma v
ə
qiym
ə
tl
ə
ndirm
ə
bacarıqlarınızı
gücl
ə
ndirm
ək imkanı yaradır.
1.
Akademik Yazı Növ ə
rinin
Quru u u
:
Ön hiss
ə
Titul v
ə
r
ə
qi
Münd
ə
ricat
-
yazının strukturunu ə
ks etdirir
-
m
əntiqi ardıcıllığı və
problemin t
ə
hlilind
ə
ki bölgül
ə
ri göst
ə
rir
-
yazıdakı fə
sill
ə
ri v
ə
onlara aid hiss
ə
l
ə
ri
ə
ks etdirir
Minn
ətdarlıq yazısı (akademik işin yazılmasında kömə
klik göst
ə
r
ə
n
şə
xsl
ə
r
ə
minn
ətdarlıq)
Abstrakt
Xülas
ə
a)
elmi yazı işinizdə
ki
ə
sas fikir v
ə
tapıntıları çatdırır
;
b) o
nları qısa
v
ə
yığcam şə
kild
ə
ifad
ə
edir:
- t
ədqiqatın mə
qs
ə
di v
ə
v
ə
zif
ə
l
ə
ri
- problemi
- t
ə
dqiqat metodu
-
tapıntılar
9
Yazının ə
sas hiss
ə
si
Giriş
-
T
ədqiqatın mə
qs
ə
di v
ə
obyekti haqqında ətraflı mə
lumat
verir;
-
Problemi v
ə
ya v
ə
ziyy
ə
ti t
ə
hlil edir;
-
Mövcud t
ədqiqatları tə
hlil
edir. Boşluqlar qeyd olunur
;
-
T
ədqiqat sualı qeyd olunur
;
-
T
ə
dqiqat metodu göst
ə
rilir;
-
T
ədqiqatın çə
tinlikl
ə
rini v
ə
imkanlarını ifadə
edir;
-
Lazım gə
ldikd
ə
, mövzuya dair tarixi m
ə
lumat verilir.
F
ə
sill
ə
r
–
arqumentl
ə
r v
ə
əsaslandırmalar
:
-
Mövzu f
ə
sill
ə
r
ə
v
ə
yarım
-f
ə
sill
ə
r
ə
bölünm
ə
lidir.
-
Arqumentl
ə
rinizin m
əntiqi ardıcı
l
lığı gözlə
nilm
ə
lidir.
-
Əsaslandırma olaraq cə
dv
ə
l v
ə
diaqramlar qoyulmalı və
izah
edilm
ə
lidir.
-
H
ə
r bir c
ə
dv
ə
l v
ə
ya diaqram nömr
ə
l
ə
nm
ə
lidir. M
ə
s
ə
l
ə
n: C
ə
dv
ə
l
1 v
ə
s.
-
Bir hiss
ə
d
ə
n dig
ə
rin
ə
keçid
olmalıdır.
-
H
ə
r bir hiss
ə
nin sonunda
ə
hat
ə
olunan mövzuya dair 1-2 cüml
ə
il
ə
n
ə
tic
ə
göst
ə
rilm
ə
lidir.
Yekun Hiss
ə
N
ə
tic
ə
v
ə
tövsiyy
ə
l
ə
r
-
Ə
sas hiss
ə
d
ə
t
ə
hlil olunan fikirl
ə
r ümumil
əşdirilir.
-
Arqumentl
ə
r
ə
ə
sas
ən hansı addımıların atılmasının zə
ruri
olması haqqında tövsiyyə
l
ə
r edilir.
Akademik Yazıya ə
lav
ə
l
ə
r
M
ə
nb
ə
l
ə
r - istifad
ə
olunan resurslar, kitablar, m
ə
qal
ə
l
ə
r v
ə
s.
Qoşmalar
-
ə
lav
ə
statistik m
ə
lumat, qrafikl
ə
r, diaqramlar, x
ə
rit
ə
l
ə
r
v
ə
s.
Akademik Yazının
Q
uru u
u v
ə
P
an a
d
ırı
mas
ı
Akademik y
azının
quruluş
u dedikd
ə
onun ilk s
ə
hif
ə
sind
ə
n son s
ə
hif
ə
sin
ə
d
ə
k
t
ədqiqatın ə
sas hiss
ə
l
ə
rinin, bölm
ə
l
ə
rinin, f
ə
sill
ərinin, yarım fə
sill
ə
rinin,
b
ə
ndl
ərinin ardıcıllığı, sistemliliyi baş
a
düşülür.
10
Bu quruluş
a habel
ə
t
ədqiqatın nə
tic
ə
l
ə
ri, istifad
ə
olunmuş
ə
d
ə
biyyat,
ə
lav
ə
l
ə
r
daxil olur.
Titul V
ə
r
ə
qi
•
Titul v
ə
r
ə
qi
–
qısa
olmalıdır; ikinci də
r
ə
c
ə
li deyil,
ə
sas sözl
ə
r böyük h
ə
rfl
ə
rl
ə
yaz
ılmalıdır
.
•
Qısa
b
aşlıq
–yazıda
s
ə
hif
ənin yuxarısında yazılan qısaldılmış başlıqdır və
50
h
ə
rfi (interval v
ə
punktuasiya da daxil olmaqla) keçm
ə
m
ə
lidir.
•
Yazı müəllifinin adı
-
ad (adınız, soyadınız, atanızın adı); ə
g
ər yazı digə
r
şə
xsl
ə
rl
ə
birg
ə
yazılırsa, onların da adları daxil edilmə
lidir.
•
İnstitusional
b
ağlılıq
- Az
ə
rbaycan Dill
ə
r Universiteti
Münd
ə
ricat
–
Titul v
ə
r
ə
qind
ə
n sonra ikinci s
ə
hif
ə
nin orta
sın
da (v
ə
r
əqin yuxarı
sağ
küncünd
ə
2 r
ə
q
əmi yazılır və
s
ə
hif
ə
l
ər ardıcıl nömrə
l
ənir) MÜNDƏRİ
CAT
yazılır. Mündə
ricat titul v
ə
r
ə
qind
ə
n sonra g
ə
lir v
ə
s
ə
hif
ə
l
ə
ri göst
ə
rm
ə
kl
ə
dissertasiya
nı
n
əsas başlıqlarını ə
hat
ə
edir - g
iriş, I fə
sil, II f
ə
sil, III f
ə
sil v
ə
onların
par
aqrafları, nə
tic
ə
v
ə
t
ə
klifl
ə
r, istifad
ə
olunmuş ə
d
ə
biyyat
siyahısı və
ə
lav
ə
l
ə
r.
Burada dissertasiya
nızı
n bütün bölm
ə
l
əri ardıcıl yazılmaqla bə
rab
ə
r, h
ə
r
bölm
ənin başlanğıc sə
hif
ə
si d
ə
göst
ə
rilir. Bölm
ə
l
ərin, başlıqların adları
dissertasiya
nızı
n m
ə
tnind
ə
olduğu kimi
-
qısaldılmadan, dəyiş
dirilm
ə
d
ə
n
yazılmalıdır.
Münd
əricatı y
azmaqda m
ə
qs
ə
d sad
ə
dir.
Ə
g
ə
r oxucu dissertasiya
nızı
n onun
diqq
ə
tini ç
ə
k
ə
n bir hiss
ə
sin
ə
n
ə
z
ə
r salmaq ist
ə
yirs
ə
, o, bilm
əlidir ki, axtardığını
neç
ə
nci s
ə
hif
ə
d
ə
tapa bil
ə
r. Bel
ə
çıxır ki, mündə
ricat dissertasiya
nın başlıqlarını
,
yarımbaşlıqlarını
v
ə
onların
s
ə
hif
ə
l
ə
rini verm
ə
kl
ə
oxucunun işini asanlaşdırır.
Minn
ətdar ıq
2
Elmi işinizi nəşr etdirə
rk
ə
n, minn
ətdarlıq yazmaqla akademik işinizin yerinə
yetirilm
ə
sind
ə
siz
ə
köm
ə
k ed
ən şə
xsl
ə
r
ə
t
əşə
kkür etm
ək imkanı qazanırsınız.
Bunun üçün bir neç
ə
detala diqq
ə
t yetirm
ək lazımdır:
Siz t
əşəkkürünüzü adlar siyahısı formasında edə
bil
ə
rsiz. M
ə
s., m
ə
n
Professor Qurbanlıya və
Dr. Nağızadə
y
ə
t
əşə
kkür etm
ə
k ist
ə
rdim.
H
ə
r k
ə
s
ə
f
ərdi olaraq, şə
xsi t
əşə
kkür ünvanlamaq daha göz
ə
l s
ə
sl
ə
n
ə
bil
ə
r.
M
ə
s., m
ən Professor Qurbanlı
ya ekspert m
ə
sl
ə
h
ə
tin
ə
gör
ə, Dr. Nağızadə
y
ə
2
Minn
ətdarlıq bölmə
si bu m
ə
nb
ə
y
ə
ə
sas
ən uyğunlaşdırılmışdır:
Carolyn Barrat and et als. (2014).
Writing Academic Acknowledgements Elektron. Retreieved from
http://www.wikihow.com/Write-
Acknowledgements
Date of access: 15/06/2014
11
t
ə
crübi
baxımınd
a
n yardımına və
bütün iş prosesində
m
ə
n
ə
m
ə
n
ə
vi dayaq
olduğuna
gör
ə
t
əşə
kkür edir
ə
m.
B
ə
z
ə
n is
ə, bir qisim insanların adlarını digə
rl
ə
rind
ən daha çox vurğulamamaq
üçün siz
ə
köm
ək etmiş şə
xsl
ə
rin a
dlarını minnətdarlıqda əlifba sırası ilə
ç
ə
k
ə
bil
ə
rsiniz.
Ad
ə
t
ə
n, minn
ətdarlıqda təşə
kkür ed
ə
c
ə
yiniz
ə
sas
şə
xs siz
ə
elmi işinizdə
yardım etmiş elmi rə
hb
ə
rinizdir. Daha sonra is
ə, akademik işinizin başa
çat
dırılmasında ə
m
əyi keçmiş digər şə
xsl
ə
ri d
ə
sadalamağı unutmayın.
Ə
g
ə
r h
ər hansı bir fonddan və
ya elmi t
ə
dqiqat qrupundan t
ə
qaüd v
ə
ya
qrant
ə
ld
ə
etmisinizs
ə
, h
ə
min t
əşkilat və
ya fondun adını çə
k
ə
r
ə
k, ordan
tanıdığınız şə
xsl
ə
r
ə
müraci
ə
t ed
ə
r
ə
k t
əşə
kkürünüzü bildirm
ə
yiniz münasib
olar.
Adlarını çə
kdiyiniz insanla
rın adlarının düzgün yazıldığına
ə
min olun v
ə
burada
orfoqrafiya qaydalarına
d
ə
qiq
ə
m
əl edin. Sizin uğurunuza töhfə
vermiş bir şə
xsin v
ə
ya siz
ə
maliyy
ə
yardımı etmiş bir fondun adını sə
hv
yazmaq yaxşı çıxmaz. Bu sə
b
ə
bd
ə
n d
ə, yazdıqlarınıza nə
z
ə
r salmaq v
ə
onları redaktə
etm
ək lazımdır.
Ümumiyy
ə
tl
ə
, minn
ətdarlıq yazarkə
n t
əşəkkürünüzü qısa sözlə
rl
ə
ifad
ə
etm
ə
niz
v
ə
güclü emosiyalardan uzaq olmağınız mə
sl
ə
h
ə
tlidir. Qeyd ed
ə
k ki,
elmi yazı
işinizin
minn
ətdarlıq hissə
sind
ə
“mə
n, m
ə
nim, m
ə
n
ə
...”
kimi sözl
ə
r, dem
ə
k olar
ki, h
əmişə
işləndiyi halda, akademik yazının qalan hissə
sind
ə
bu kimi şə
xs
ə
v
ə
zlikl
ə
rind
ə
n istifad
ə
d
ə
n bir qayda olaraq, imtina edilir.
Dostları ilə paylaş: |