B. B. Berkinov, Ye. A. Yarmolik, Q. Q. Quvnoqov

. 
Bugungi 
kunga kelib
 
mintaqaviy dasturlashtirish jahon amaliyotida nazariy 
tadqiqotlar borasida katta tajriba to’plangan. 
Muammoning hududni rivojlantirish uchun strategik ahamiyatga 
egaligi, dasturiy tadbirlarning amalga oshirilishi zamirida maqsadni 
belgilash va mintaqaning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish darajasini 
baholashning samarali tizimi mintaqaviy kompleks dasturlarning 
muvaffaqiyatini belgilab beruvchi muhim omillar hisoblanadi. 
9.2. Mintaqaviy rejalarni ishlab chiqishning asosiy yo’nalishlari 
 
Maqsadli kompleks dasturni ishlab chiqish asnosida mintaqani 

---

122 
ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirishning istiqbolli yo’nalishlarini aniqlash 
jarayonining o’ta muhimligini ta’kidlash zarur. Dasturda belgilanadigan 
ustuvor yo’nalishlarning to’g’ri tanlanishi barcha sa’y-harakatlar va 
resurslarni iqtisodiy rivojlanish salohiyatini amalga oshirishga qaratish va 
bu bilan dasturiy tadbirlarning samaradorligini ta’minlash imkonini 
beradi. 
Biroq amaliyotda dasturiy ishlab chiqish uchun muammolarni 
tanlash mintaqaning ijtimoiy-iqtisodiy rivojidagi “kasal” uchastkalar 
ro’yxati bilan cheklanadi, holbuki, ilmiy asoslangan yondashuvni 
qo’llagan holda barcha muammolar ichidan ularning hal etilishi mintaqa 
uchun sifat jihatdan yangi istiqbollarni ochib beruvchi muammolarni 
tanlash maqsadga muvofiq hisoblanadi. Bundan tashqari, aksariyat 
holatlarda maqsadli dasturlarni ishlab chiqishda maqsadlar, ustuvor 
yo’alishlar, indikatorlar va mintaqaviy rivojlanishning tartibga 
soluvchilari o’rtasida o’zaro bog’liqlik ta’minlaymaydi. 
Mintaqaviy rejalashtirishning «maqsadlar daraxti» uchta darajadan tarkib 
topgan 
(2-rasm).
2-rasm. Mintaqani ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish «maqsadlar