Babayeva d. R

Sadriddin: 
Biz besh qavatli turar joy binosini qurib bitirdik. 
To‘qqiz qavatlik qurmadik, sababi liftlar tez-tez ishlamay qolib, bu- 
valarimiz, buvilarimiz yuqoriga chiqishga qiynaladilar. Uyimizning 
kirish joylarini, mehmonxona va yotoqxonalarini, bolalar xonasini 
ham keng-keng qilib qurdik. Hovlisida bolalar maydonchasi bor. Gul- 
zorlarga joy ajratdik. To‘yxonamiz ham bor. Keyin har bir xonadon 
uchun mevali bog‘chaga ham joy ajratdik. Yozda, issiqda daraxtlar 
soyasida hordiq chiqariladi. Bog‘cha va do‘konni uyimizga yaqin 
joyga qurdik.
Lutfiniso: 
To‘g‘ri, bog‘cha turar joylarga yaqin bo‘lgani yax- 
shi. Biz maslahatlashib, bog‘chani turar joylarga yaqin qurdik. 
Bog‘chamizning hovlisi keng, ko‘rkam, soya-salqin bo‘lishiga, o‘yin 
maydonlariga e’tibor berdik, ya’ni rasmdagidan o'zgartirdik.
Sojida: 
Biz ham do‘konni uylarga yaqin qurdik. Onalarimiz ish- 
dan qaytayotganda bizni bog‘chadan olib, do‘kondan kerakli narsala- 
rini xarid qilib, shundoq uyimizga kirib ketaveradilar.
Haqiqatan ham bolalar qurilishga ijodiy, hayotiy yonda- 
shadilar va bu ijodkorlik ularning nutqida o‘z ifodasini topadi. 
Shunisi ham borki, yuqorida bayon etayotgan monologik nutq 
usullarining har biri alohida-alohida yuz bermaydi. Ular b a ’zi 
hikoyalarga qo‘shilib ketib, ijodiy, erkin, bir butun hikoyani 
ifodalashi mumkin.
257

---

Birni biz kundalik faoliyatda bolalar to‘qigan hikoyalar turkumidan 
bilsak bo‘ladi. Bolalar to‘qigan ertak va hikoyalarda o‘zlariga xos o‘y- 
xayollari, orzu-istaklari, tasawurlari murg‘ak qalbdan tilga ko‘chadi.
Ishimizning natijasi sifatida ana shu hikoyalaming ba’zilarini na- 
muna tarzida keltiramiz:
Ruxsora. «Mening dadam xurmo ko‘chati olib kelib, bahorda hov- 
limizga o‘tqazgan edilar. Unda men juda kichkina bo‘lgan ekanman. 
Hozir men ham, xurmo daraxti ham o‘sdik. Uning barglari juda chi- 
royli, yozda soyasi qalin, biz daraxt salqinida rosa o‘ynaymiz. Mevasi 
esa mazali. Mevasici uzganimizdan so‘ng biz qarindoshlarimizga, 
qo‘shnilarimizga taroatamiz. Ayniqsa, buvam va buvim duo qiladilar. 
«Xurmo jannatning uevasi. Uni ardoqlang, kam bo‘lmaysiz». Bu yil 
dadam daraxtlami kc ‘paytirmoqchilar».
Nigina. «Men ok;abr oyida oyim bilan Chinozga - xolamnikiga 
bordim. Birinchi mrrta paxtazomi ko'rdim. Paxtalar lo‘ppi-lo‘ppi 
bo‘lib ochilgan. Opp >q dala. Quyoshda ko‘zni qamashtiradi.
Bir tomonda mast inalar paxta terayapti. Yoshu keksa, bolalar etak 
bog‘lagan. Men hair paxta termoqchi bo‘ldim. Xolam menga ham 
etak bog‘lab qo‘ydil r. Lekin tezda belim og‘rib qoldi. Qishloqdagi 
xolamning bolalariga qoyilman. Men tengi qizlari ham paxta terdi, 
ham moliga o‘t yulib oldi. Bog‘chaga bormas ekan».
Nurxon: «Biz oilamiz bilan qishloqdan ko‘chib kelganmiz. 
Qishloqda men quyo'.h botishini ko‘p ko‘rganman. Quyosh botganda 
ufq qizarib, dalalar qorong‘ilasha boradi. Qorong‘ulik hamma yoq- 
qa birdan o‘rmalab ketadi. Lekin teraklar uchi xali nurli ko‘rinadi. 
Hamma yoqqa birdan jimlik cho‘kadi. Lekin oqshomda ham odamlar 
tinmaydilar.
Saharda issiq non hidi butun qishloqni tutib ketadi. Daladan qayt- 
gan ayollar sigimi sog‘ib, xamir qoradi. Tong otmay tandirga o‘t yo- 
qib, tog‘oradan toshay-toshay deb turgan xamirdan non yasab, sutga 
yo‘g‘rilgan issiq, bo‘rsildoq nonlarni tandirdan uzib oladi. Qishloq 
hayoti ana shunday, issiq, bo‘rsildoq non hidi ufurgan oppoq tong 
bilan boshlanadi».
Ravshan. «Olmalar gullaganda bog‘ juda chiroyli bo‘lib ketadi. 
Quyosh nurini olmoqchi bo‘lgan oppoq gulbarglar oftobga qaragan.
258

---

Shabboda turib, olma gullarini silab-siypalaydi. Shunda olma gullari 
kuylagandek bo‘ladi. Bu asalarilar kuyi ekan. Shabboda tinadi.