Backup of Uz Qabigi

Göy cismi üfüqdə olduqda günlük parallaks maksimal qiymət alır və üfüqi parallaks adlanır.
Şəkil 5.3-də OKM üçbucağından yaza bilərik

və ya

Burada R-Yerin radiusu və r - göy cisminin geosentrik məsafəsidir. Digər tərəfdən OKM_o üçbucağından

harada ki, p_o - üfüqi parallaksdır. Onda (5.8) və (5.9)-dan yaza bilərik:

sin p =sinp_osinz. (5.10) Göy cisimlərinin parallaksı (p və p_o) çox kiçik bucaqlar olduğundan (5.10)-u aşağıdakı kimi yazmaq olar:

p = p_osinz. (5.11)

Axırıncı ifadə parallaksın zenit məsafəsindən asılılığını göstərir. Bu ifadədən alarıq ki, zenit məsafəsi z=0 olduqda (göy cismi zenitdə olduqda) parallaks sıfır olar, yəni

pz=0 =0.

(5.12)

Eləcə də zenit məsafəsi z=90^o olduqda (göy cismi üfüqdə olduqda) parallaks maksimal olar, yəni

^pz=90^o= ^pmax = ^po^.

(5.13)

Daha sonralar görəcəyik ki, Yer kürədən fərqlidir. O qütblərdən basıq olduğundan onun ekvatorial radiusu (R_ekv=6378.16 km) qütb radiusundan (R_qütb=6356.78 km) bö-

yükdür. Ona görə də