17
bo’lib,
u qandaydir holatlar, omillar ta’sirida kutiladigan foydaning pasayishi,
ortishi yoki yo’qotilish ehtimolida namoyon bo’ladi.
Risk investitsiya loyihalarini amalga oshirishning
barcha bosqichlarida
mavjud bo’ladi, biroq u investitsiyalashning ilk bosqichi uchun xos bo’lib,
malaka etishmasligi oqibatidagi tadbirkorlik operatsiyalarini yuritishdagi
kamchiliklardan kelib chiqadi. Demak, kishilarning hoxish-irodasidan qat’iy
nazar, tadbirkorlik sirlarini o’rganish natijasida
noaniqlik bilan yuzma-yuz
kelishga to’g’ri keladiki, uni oldindan belgilab bo’lmaydi.
Shuning uchun
tadbirkorning asosiy vazifasi riskdan qocha bilish emas, balki riskni seza olish,
uning darajasini baholay olish va uning belgilangan chegaralaridan chiqib
ketmaslik hisoblanadi.
Risk mohiyati tavsifida “noaniqlik” va “risk”
tushunchalarini farqlash
lozim. Noaniqlik – doimo amal qiladi va qaror qabul qilishning ayrim asosiy
shartlari tasodifiy yoki no’malum bo’lgandagina yuzaga keladi. Risk – ro’y
berishi mumkin bo’lgan kutilajak yo’qotish, biroq uning yuzaga kelishi majburiy
emas. Noaniqlikdagidan farqli riskning omillari oldindan ma’lum va ushbu holat
ularni baholay olish va boshqarish imkonini beradi (3-rasm).
3-rasm. Noaniqlik va risklarning investitsiya loyihalaridagi yo’qotishlarga
bog’liqligi
17
Investitsiya risklarini analitik va sintetik usullarda
tahlil qilish loyihalarni
risklarni samarli boshqarishda muhim ahamiyat kasb etadi. Investitsiya risklarini
analitik tahlil qilish usuli loyihalardagi ko’rsatkichlarni sodda geometrik
obrazlarga (nuqtalar, to’g’ri chiziqlar, tekisliklar, ikkinchi tartibli egri chiziqlar)
17
Tadqiqot natijalari asosida shakllantirildi.
Dostları ilə paylaş: