Teqvim2013. pdf

Ə d ə b i y y a t

Əfşani, N. Ömür keç-

di, gələmmədim gec 

oldu  [Mətn]: Rübabə 

Muradova //Əfşani, N. 

Məhəbbət harayı: Publisist 

və bədii əsərlər; red. 

Ş.Şahməmmədov.- Bakı, 

2002.– S.373-376.

Rzayev, A. Xatirələrdə 

yaşayan sənətkar 

[Mətn] /A.Rzayev.- Bakı: 

Şirvannəşr, 2008.- 22 s.

Xəlilzadə, F. Xəyalımda 

ağlayan “Qaragilə” 

[Mətn] /Flora Xəlilzadə 

//Mədəniyyət .-2011.- 10 

iyun .- S. 13.

Vətən həsrətli sənətkar...: 

Rübabə Muradova muğam, 

təsnif və xalq mahnılarının 

mahir ifaçısı idi [Mətn]     

//Şərq.- 2011.- 17 fevral.- 

S.11.

İ n t e r n e t d ə

www..anl.az

www.mugamradio.az

az.wikipedia.org

www.mainboard24.com

Musiqi.Opera.Balet

---

87

Musiqi.Opera.Balet

Fatma Muxtarova

1893-1972  

120 

illiyi

Opera müğənnisi

MART

26

Fatma Səttar qızı Muxtarova  1893-

cü il mart ayının 26-da   Cənubi   

Azərbaycanın Urmi (Urmiya) şəhərində 

doğulmuşdur. Uşaq yaşlarında ailəsi 

Rusiyaya köçmüşdür.  Əvvəlcə Ros-

tovda yaşamış və bir neçə ildən sonra 

Peterburqda məskunlaşmışlar.  

Saratov Konservatoriyasının pro-

fessoru M.Y.Medvedyevin köməyi 

ilə 1914-cü ildə Saratov Konserva-

toriyasını bitirdikdən sonra Moskva-

ya köçmüş, F.İ.Şalyapinin vasitəsilə 

S.İ.Ziminin opera teatrına dəvət oluna-

raq 1917-ci ilədək burada oxumuşdur. 

Vətəndaş müharibəsi illərində Fat-

ma Muxtarova təbliğat-konsert briqa-

dalarına qoşulmuş, Qırmızı ordunun 

döyüş bölgələrində konsertlər vermiş-

dir. İstənilən dinləyici auditoriyası üçün 

çevik və  dəyişkən repertuarla çıxış 

etməyi böyük məharətlə bacaran gənc 

müğənni 1920-ci ildən Kazan, Leninq-

rad, Kiyev, Xarkov, Odessa, Tbilisi və 

s.  şəhərlərin opera teatrlarında oxu-

muşdur. Həmin teatrlarda əsasən Qərbi 

Avropa və rus klassik sənətkarlarının 

əsas sevgili partiyalarının füsünkar 

ifaçısı kimi şöhrətlənmişdir. Buna görə 

də, onu vaxtaşırı bir teatrdan digərinə 

dəvət edirdilər.

Sənətin kamillik zirvəsinə çatan, 

vokal ifaçılığının ən zərif və emosional 

incəliklərini mənimsəyən Fatma xanım 

həm yaşının, həm də  sənətkarlığının 

müdrik çağında, 1938-ci ildə Bakıya 

dəvət almışdı. Həmin ildən 1953-cü 

ilə qədər Mirzə Fətəli Axundzadə adı-

na Azərbaycan Dövlət Opera və Balet 

Teatrının solisti olmuşdur. 

Görkəmli opera solistinin yaradıcı-

lığının zirvəsi Karmen partiyası sayılır. 

Müğənni bu partiyanı müxtəlif teatr-

larda zəfərlə ifa etmişdir. Fatma Mux-

tarovanın karmenin ifasında əldə etdiyi 

nailiyyət dünyanın  ən qüdrətli ifaçı-

larının həmin partiyada qazandıqları 

qələbələrlə bir cərgədə dəyərləndirilir. 

O, bu partiyanı həm Azərbaycan, həm 

də rus dillərində oxumuşdur.

Fatma Muxtarova müxtəlif opera 

teatrlarının səhnəsində klassik ifaçılar-

dan Fyodor Şalyapin, Bülbül, Sergey 

Lemeşev ilə birgə çıxış etmişdir.

1938-1953-cü illərdə M.F.Axundov 

adına Azərbaycan Dövlət Opera və 

Balet Teatrının, Tiflis opera teatrının 

səhnəsində qazandığı nailiyyətlərə,  

milli opera sənətimizin tərəqqisindəki  

böyük xidmətlərinə görə vokal ustası, 

opera solisti 1936-cı ildə “Gürcüstan 

Respublikasının  Əməkdar  artisti” 

 

və 1940-cı  il   fevral  ayının 23-də  

“Azərbaycan  Respublikasının  Xalq  

artisti” fəxri adları ilə “Qırmızı Əmək 

Bayrağı” və  “Şərəf nişanı” ordenləri 

ilə təltif edilmişdir. 

Fatma xanım Səttar qızı Muxtarova 

1972-ci il oktyabr ayının 19-da Bakıda 

vəfat etmiş və İkinci Fəxri Xiyabanda 

dəfn olunmuşdur.