269
Mədəniyyət.Elm.Maarif
135
illiyi
Oruc Orucov
1878-1954
SENTY
ABR
Oruc Əli oğlu Orucov 1878-ci il
sentyabr ayının 12-də Yelizavetpol qu-
berniyasının Cavanşir qəzasında (indi-
ki Bərdə rayonu) anadan olmuşdur.
Kənd mollaxanasında oxumuş, Ye-
lizavetpol (Gəncə) sənət məktəbini bi-
tirmişdir. 1896-cı ildə Bakıya köçərək,
ticarətlə məşğul olmuşdur. 1905-ci ildə
naşirlik fəaliyyətinə başlamış, qardaş-
ları Qənbər və Abuzərlə birlikdə “Oru-
cov qardaşları” nəşriyyatını təşkil et-
mişdir. Nəşriyyatın müasir avadanlıqla
təchiz olunmuş mətbəəsi, kitab və yazı
ləvazimatı satılan mağazası vardı.
1905-1917-ci illərdə “Orucov qar-
daşları nəşriyyatı”nda müxtəlif adda və
məzmunda 333 kitab, bir neçə qəzet, o
cümlədən “Həqiqət”, “Yeni həqiqət”,
“Günəş”, “Asari-həqiqət”, “Bəsirət”,
“İqbal”, “Yeni iqbal” və s. qəzetlər çap
olunmuşdur.
Orucov 1909-cu ildən etibarən
qəzetçilik fəaliyyətinə başlamış,
“Həqiqət” (1909-1910), “Günəş”
(1910-1911), “Yeni həqiqət” (1911)
qəzetlərinin naşiri olmuşdur. Publisis-
tik məqalələrində Avropa imperializmi-
nin Şərqdə yeritdiyi müstəmləkəçilik
siyasətini tənqid etmişdir.
Orucov 1911-ci ilin martında pa-
nislamizm ideyalarını təbliğ etməkdə
təqsirləndirilərək, bir qrup jurnalistlə
birgə 2 il müddətinə həbs olunmuş
və Rusiyanın daxili quberniyalarına
sürgün edilmişdi. Saratov, Nijni Nov-
qorod və Varşavadan “İqbal” qəzetinə
göndərdiyi məqalələrdə Bakıda baş
verən hadisələrə münasibət bildirmiş-
di. Romanovlar sülaləsinin 300 illik
yubileyi ilə əlaqədar elan edilən əfvi-
ümumidən sonra Bakıya dönərək, na-
şirlik fəaliyyətini davam etdirmişdir.
1917-ci ilin dekabr ayında qardaşları
Abuzər və Qənbərdən ayrılaraq, “Açıq
söz” qəzetində Məhəmməd Əmin
Rəsulzadə ilə əməkdaşlığa başlamış,
qəzetin nəşriyyat işləri üzrə müdiri
vəzifəsini icra etmişdir.
Oruc Orucov 1954-cü il mart ayının
2-də Bərdə rayonunda vəfat etmişdir.
Dostları ilə paylaş: