Beynəlxalq maliyyə böhranı şəraitində korperativ idarəetmə sisteminin
Yüklə 1,28 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Cədvəl 1.3.1
Korporativ maliyyə menecmentinin funksiyaları Funksiyalar Alt funksiyalar 1. Planlaşdırma 1.1. Uzunmüddətli və qısamüddətli korporativ planların, maliyyə planlarının hazırlanması. 1.2. İnvestisiya qoyuluşlarının və cari əməliyyatların smetalarının hazırlanması. 1.3. Satış həcminin proqnozlaşdırılması. 1.4. Korporasiyanın fəaliyyətinin effektivliyinin qiymətləndirilməsi. 1.5. Qiymət siyasətinin işlənilməsi. 1.6. Korporasiyanın iqtisadi qiymətləndirilməsi. 1.7. Birləşmə və udulmaların təhlili. 2. Kapilalla təminat 2.1. Zəruri kapitalla təminat planının işlənməsi və reallaşdırılması. 26 3. Pul fondlarının idarə edilməsi 3.1. Pul vəsaitlərinn idarəedilməsi. 3.2. Bank xidmətlərinin təminatı. 3.3. Korporasiyanın pul vəsaitlərinin alınması, qorunması və istifadəsi. 3.4. Kreditlər və inkassalaıın idarəedilməsi. 3.5. İnvestisiyaların idarə edilməsi. 4. Mühasibat uçotu 4.1. Mühasibat işinin aparılması siyasətinin işlənməsi. 4.2. Mühasibat hesabatlarının hazırlanması. 4.3. Resursların sərfi normalarının işlənməsi 4.4. Daxili audit yoxlamalarının keçirilməsi. 4.5. Mühasibat sistemi və prosedurlarının işlənməsi 4.6. Dövlət orqanlarına lazımi hesabatların təqdimi. 4.7. Korporasiyanın idarəetmə orqanlarına lazımi hesabat və izahatların təqdimi 4.8. Maliyyə plan və normaları ilə hesabat göstəricilərinin müqayisəli təhlili. 5. Korporasiyanın aktivlərinin qorunması 5.1. Zəruri sığorta müqavilələrinin bağlanması. 5.2. Daxili audit və nəzarət yolu ilə istehsal aktivlərinin qorunması. 6. Vergi idarəetməsi 6.1. Mövcud vergi qanunvericiliyinin əsasında daxili vergi siyasətinin işlənilməsi. 6.2. Vergi orqanları ib əlaqəli fəaliyyət. 6.3. Vergi planlaşdırılması və vergi hesabatlarının hazırlanması. 7. İnvestorlarla əlaqə 7.1. İnvestorlarla münasibətlərin yaradılması. 7.2. Səhmdarlara informasiya verilməsi sisteminin yaradılması. 8. Qiymətləndirmə və konsaltinq 8.1. Maliyyə fəaliyyətinin effektivliyi ilə bağlı digər idarəetmə qurumlarından tövsiyələrin alınması və bu əsasda təhlillərin aparılması 9. İnformasiya idarəetmə sistemləri 9.1. Göstəricilərin elektron emalı sisteminin yaradılması. 9.2. Elektron idarəetmə sistemlərinin yaradılması və istifadəsi. Mənbə: M.Sadıqov, A.Hüseynov, V.Zeynalov. Korporativ maliyyə. Bakı, 2007.s.48 Korporativ maliyyə menecmentinin bu funksiyalarının hər birinin detallar üzrə izahına ehtiyac yoxdur və cədvəldən korporasiyanın menecerinin sabah nə etməli olduğu bəllidir. Cədvəldən aydındır ki, maliyyə meneceri müxtəlif biznes- layihələri detallar üzrə hazırlamalıdır. Maliyyə meneceri bu layihələrin maliyyə 27 təminatı yollarını araşdırmalı və reallaşdırmalıdır. Maliyyə meneceri korporasiyaya gələn gəlirlərin və korporasiyadan gedən xərclərin idarəçiliyini öz əlinə almalıdır. Maliyyə menecerləri mühasibat işi, vergilərin düzgün ödənilməsi, korporasiyanın risklərdən sığortası və s.-lə məşğul olmalıdırlar. Bu və başqa funksiyaların həyata keçirilməsi, şübhəsiz ki, öz-özünə baş vermir və bu çox çeşidli funksiyalar zəruri təşkilati strukturun maliyyə şöbəsinin fəaliyyəti ilə reallaşır. Məlumdur ki, təşkil prosesi – “təşkilatın strukturunun yaradılmasıdır” və bəllidir ki, “departamentləşmə təşkilatın ümumi məqsədlərinə nail olmaq üçün müxtəlif iş tapşırıqlarının qruplaşdırılmasının əsasıdır”. (31, 39) Yəni təşkilat məqsədini reallaşdırmaq üçün müxtəlif iş tapşırıqlarını qruplaşdırır, depaftamentlər yaradır və müxtəlif departamentlərin qarşılıqlı birləşməsi bütöv təşkilati strukturu müəyyənləşdirir. Məsələn, “Qaradağ sement” SC-də istehsal şöbəsi, yəni bilavasitə sement istehsalının texniki məsələləri ilə məşğul olan şöbə, satış şöbəsi - hazır məhsulun satışı ilə məşğul olan struktur və maliyyə şöbəsi yaradılır. Şübhəsiz ki, korporasiyanın maliyyə şöbəsinin strukturu maliyyə menecmentinin funksiyalarının reallaşdırılmasına tam imkan yaratmalıdır. Xarici təcrübə əsasında verilən 1.3.2 struktur sxemindən bəlli olmuşdur ki, korporasiyanın maliyyə menecmentinə maliyyə müdiri, yaxud maliyyə vitse- prezidenti rəhbərlik edir. Maliyyə vitse-prezidentinə adətən 3 şöbə və ya idarə, departament tabe olur: maliyyə planlaşdırılması şöbəsi, xəzinədarlıq və mühasibat şöbəsi. Maliyyə planlaşdırılması şöbəsi uzunmüddətli investisiya qoyuluşlarının əsas istiqamətini müəyyən edir və başqa konseptual məsələlərlə məsələn, korporasiyanın digər korporasiyanı “udmasının” nə qədər effektiv olub- olmaması kimi məsələlərlə məşğul olur. Xəzinədarlıq cari maliyyə fəaliyyətini və dövriyyə kapitalının idarə edilməsi işlərini, vergi ödənilmasi ila bağlı işləri xarici investorlarla əlaqa yaradılmasını va s. həyata keçirir. Yani korporasiya hansısa xammal alqısı üzrə müqavilə bağlayırsa, bu işi xəzinədarlıq həyata keçirir. Mühasibat şöbəsi korporasiyanın daxili auditinə, mühasibat uçotunun aparılmasına, səhmdarla, dövlət orqanları va digərləri üçün hesabatların |