Biokimyo va molekulyar biologiya



Yüklə 7,94 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə107/291
tarix25.09.2023
ölçüsü7,94 Mb.
#148553
1   ...   103   104   105   106   107   108   109   110   ...   291
01b4ed00153a6dc26a146fde7c647734 BIOKIMYO VA MOLEKULYAR BIOLOGIYA

aerob glikoliz
deyiladi. Glikoliz jarayonini o‗n bir 
xil ferment tomonidan katalizlanadi, ularning ko‗pchiligi gomogen, kristall yoki 
yuqori darajadagi tozalikda ajratib olingan va xossalari o‗rganilgan. Shuni qayd 
etish o‗rinliki, glikoliz hujayraning gialoplazmasi (sitozoli)da yuz beradi. 
Glikolizning 
birinchi 
fermentativ reaksiyasi, bu fosforlanish, ya‘ni fosfat 
kislota qoldig‗ining ATF energiyasi evaziga glyukozaga ko‗chirilishi bo‗lib, u 
geksokinaza tomonidan katalizlanadi: 


133 
 

 Glyukoza
 
 
 
Glyukoza-6-fosfat 
 
Glikolizning
ikkinchi reaksiyasi glyukoza-
6-fosfatning
 
glyukoza-6-fosfat-
izomeraza fermenti ta‘sirida 
fruktozo
-6-fosfatga aylanishidir:
 
Glyukoza-6-fosfat Fruktozo-6-fosfat 
 
Agar birinchi reaksiya ancha miqdordagi erkin energiyani ajralishi bilan 
bog‗liq bo‗lib, amaliy jihatdan qaytmas bo‗lsa, unda ikkinchi reaksiya juda yengil 
o‗tadi va u yoki bu kofaktorlarning bo‗lishiga muhtoj emas.
Uchinchi reaksiya
fosfofruktokinaza fermenti tomonidan katalizlanadi, hosil 
bo‗lgan fruktozo-6-fosfat yana ikkinchi ATF molekulasi yordamida fosforlanadi va 
fruktozo-1,6-bifosfat ga aylanadi. Bu reaksiya ham qaytmas va sekin ketadi, shu 
sababli 
amaliy 
jihatdan 
umuman 
glikolizning 
tezligini 
belgilaydi. 
Fosfofruktokinaza reaksiyasi ATF bilan ingibirlanadi va AMF bilan stimullanadi. 
U haqiqiy substrat MgATF
2+
ning hosil bo‗lishi uchun zarur bo‗lgan Mg
2+
ishtirokida ketadi. Hujayraning tinim holatida ATF/ADF nisbat yuqori bo‗lganda 
fosfofruktokinazaning faolligi kamayadi, glikoliz sekinlashadi. Hujayraning 


134 
funksional faolligida ATF miqdori kamayadi va glikoliz tezlashadi. Qayd qilingan 
reaksiya tenglamasini sxemasi quyidagicha: 

Yüklə 7,94 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   103   104   105   106   107   108   109   110   ...   291




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin