Biotexnologiya kafedrasi

Fanningqisqachatavsifi

OTMning nomi va joylashgan manzili:		Toshkent farmasevtika instituti			Mirobod tumani Oybek ko‘chasi, 45
Kafedra:		Biotexnologiya			―Sanoat farmasiya‖ fakulteti tarkibida
Ta‟lim sohasi va yo‟nalishi:		510000 – Sog‘likni saqlash ta‘lim sohasi		5522900 –“Биотехнология” таълим йўналиши
Fanni (kursni) olib boradigan o‟qituvchi to‟g‟risida ma‟lumot:		Ассистент Х.А.Убайдуллаева		e-mail:		Убайдуллаева.1982 @umail.uz
Dars vaqti va joyi:		2-бино 96- аудитория		Kursning davomiyligi:		02.09.2015-14.04.2016
Individual grafik asosida ishlash vaqti:		dushanba, seshanba, chorshanba, payshanba, juma va shanba kunlari 8 ^30 dan -15 ^00 gacha
Fanga ajratilgan soatlar		Auditoriya soatlari			Mustaqil ta‟lim:		200с
		Ma‟ruza:	^28Amaliyot ^21 0
Fanning boshqa fanlar bilan bog‟liqligi (prerekvizitlari):		―Mikrobiologiya ‖, ―Биотехнология асослари‖, ―Молекуляр биология ‖
Fanning mazmuni
Fanning dolzarbligi va qisqacha mazmuni:	Fanni o‟qitishdan maqsad – biotexnologiк усулда олинадиган дори воститаларининг технологиясини ўрганиш. Fanning vazifasi - talabalarga biotexnologiya ob‘ektlari bilan ishlash shuningdek, ushbu ob‘ektlar bilan ishlash davomida biotexnologik usullardan oqilona foydalanish, gen muxandisligi, fermentlar muxandisligi nazariy bilimlari yordamida farmatsevtika sanoati uchun kerakli biologik faol substansiyalarni tabiiy, ekologik toza xolda korxona miqyosida ishlab chiqarishni o’rgatishdan iborat.
Talabalar uchun talablar	o‘qituvchiga va guruhdoshlarga nisbatan hurmat bilan munosabatda bo‘lish; institut ichki tartib - intizom qoidalariga rioya qilish; uyali telefonni dars davomida o‘chirish; berilgan uy vazifasi va mustaqil ish topshiriqlarini o‘z vaqtida va sifatli bajarish; ko‘chirmachilik (plagiat) qat‘iyan man etiladi; darslarga qatnashish majburiy hisoblanadi, dars qoldirilgan holatda qoldirilgan darslar qayta o‘zlashtirilishi shart; darslarga oldindan tayyorlanib kelish va faol ishtirok etish; talaba o‘qituvchidan so‘ng, dars xonasiga - mashg‘ulotga kiritilmaydi;

			- talaba reyting ballidan norozi bo‘lsa e‘lon qilingan vaqtdan boshlab 1 kun mobaynida apellyasiya komissiyasiga murojat qilishi mumkin
Elektron pochta orqali munosabatlar tartibi			Professor-o‘qituvchi va talaba o‘rtasidagi aloqa elektron pochta orqali ham amalga oshirilishi mumkin, telefon orqali baho masalasi muhokama qilinmaydi, baholash faqatgina institut hududida, ajratilgan xonalarda va dars davomida amalga oshiriladi. Elektron pochtani ochish vaqti soat 15.00 dan 20.00 gacha
Fаn mаvzulаri vа ungа аjrаtilgаn sаotlаr tаqsimoti:
	№	Mаvzulаr		Mа‘ruz а	Lаborаto riya	Laborato riya va amaliy mashg‘u lot
	1.	Biotexnologiya, uning rivojlanish tarixi, predmeti, maqsadi va vazifalari. Biotexnologiya sog’liqni saqlash, ilm-fan va xalq xo’jaligi taraqqiyotida.		5	2	3
	2.	Biotexnologiya ob‘ektlari va usullari. Biotexnologik ob‘ektlarni tanlash.		31	2	9
	3.	Biotexnologiya sanoatida qo’llaniladigan jarayonlar va qurilmalar.		28	2	6
	4.	Genetika, molekulyar biologiya sohasidagi tadqiqotlar va erishilgan yutuqlar.		18	2	6
	5.	Mikroorganizmlar gen muxandisligi.		18	2	6
	6.	O’simliklar gen muxandisligi.		44	2	12
	7.	Hayvon va odam organizmlari gen muxandisligi.		5	2	3
	8.	Transgen hayvonlar yaratish usullari. Genoterapiya. Genoterapiya konseptsiyasining rivojlanishi.		15	2	3
	9.	Fermentlar muxandisligi. Fermentlar muxandisligining biotexnologiyadagi o’rni.		18	2	6
	10	Fermentlar muxandisligi sohasidagi tadqiqotlar va erishilgan yutuqlar.		21	2	9
	11	Biosensorlar. Biotehnologiyada biosensorlarni qo'llanilishi.		38	2	6
	12	Noan‘anaviy usulda energiya olish. Bioenergetik resurslar. Biogaz olish tehnologiyasi.		28	2	6

13

Biotexnologiya yordamida ekologik vaziyatni saqlash va qayta tiklash jarayonlari.

18

2

6

14

Sanoat chiqindilarini biotehnologik usullar yordamida qayta ishlash.

35

2

3

Jаmi

36

322

28

Tаlаbаlаr bilimini bаholаsh tizimi:

t/ r

Nаzorаt turidаgi topshiriqlаrning nomlаnishi

Mаksimаl yig‟ish mumkin bo‟lgаn bаll

JN vа ON bаllаr tаqsimoti

I. Joriy nаzorаtdаgi bаllаr tаqsimoti

50 bаll

Mа’ruzа vа аmаliy mаshg’ulotlаrdа

Mаksimаl bаll

1.

Tаlаbаning mа‘ruzа vа аmаliy mаshg‘ulotlаrdаgi fаolligi vа o‘zlаshtirish dаrаjаsi, dаftаrlаrning yuritilishi vа holаti

45

2.

Mustаqil tа‘lim topshiriqlаrining o‘z vаqtidа vа sifаtli bаjаrilishi referаt, tаqdimot vа boshqа turdаgi mustаqil tа‘lim topshiriqlаri)

5

II. Orаliq nаzorаt

20 bаll

Orаliq nаzorаt (mа‘ruzаchi o‘qituvchisi tomonidаn qаbul qilinаdi).

20

Semestrning 10-11 hаftаlаr orаlig‘idа

III. Yakuniy nаzorаt

30 bаll

Semestrning oxirgi hаftаsidа

Jаmi:

100 bаll

Аsosiy аdаbiyotlаr:

Elinov N. P. , Zaikina N. A. , Sokolova I. P. Mikrobiologiya fanidan amaliy mashg‗ulotlari uchun o‗quv qo‗llanma. T. , 2007. - 239 b. Elinov N. P. , Zaikina N. A. , Sokolova I. P. Rukovodstvo k lаborаtornim zаnyatiyam po mikrobiologii. M.1988 s 207

Qo‟shimchа аdаbiyotlаr:

1 Vorobyov A. A. , Bikov A. S. «Mikrobiologiya». M. , izd-vo «Visshaya shkola». 2003. - 210 s Volovskaya M. L. Epidemiologiya bilan infeksion kasalliklar asoslari. T. , ―Ibn Sino‖ nomidagi nashriyot. 1992. - 338 b. K. Sh. Baltaeva, S. M. Rustamova. Mikrobiologiya, moliya instituti nashr taxririyati. Uchebnoe posobie, T. , 2010 y. , 324s.

«Aql-zakovatli, yuksak manaviyatli kishilarni tarbiyalay olsakgina oldimizga qoygan ulkan maqsadlarga erisha olamiz, yurtimizda farovonlik va taraqqiyot qaror topadi»

I.A.Karimov

Kirish

2015 yilning 5-dekabr kuni Ozbekiston Respublikasi Prezidenti I.A.Karimov Ozbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi kabul kilinganining 23- yilligiga bagishlangan tantanali marosimdagi maruzasida rivojlanishning «ozbek modeli» davlatimizning shakllanishida mustahkam poydevor bolib xizmat qilayotgani haqida gapirib otdi. Bunga dalil sifatida, keyingi 11 yilda, jumladan, joriy 2015-yilda yalpi ichki mahsulotning osish suratlari barqaror ravishda 8 foizdan yuqori bolib kelayotgani, davlatning tashqi qarzi esa yalpi ichki mahsulotga nisbatan 18,5 foizdan oshmayotgani takidlab otildi.
Mamlakatimizda amalga oshirilayotgan keng kolamli ozgarishlarning hal qiluvchi omili sifatida odamlarimizning ongu tafakkurida roy berayotgan tub ozgarishlar, ularning yon-atrofdagi voqealarga munosabati, daxldorlik xissi, siyosiy faolligi va fuqarolik pozitsiyasi tobora osib borayotganini aytib otildi:
«SHu borada, xech shubhasiz, oz vaqtida, yani bundan 18-yil oldin Kadrlar tayyorlash va shuningdek, Maktab talimini rivojlantirish umummilliy dasturlarini qabul qilganimiz talim-tarbiya sohasida eski kolip va asoratlardan xoli bolgan, bugun ozgalarning xavasini tortayotgan yangi tizimni hayotimizga tadbiq etganimiz haqiqatan ham tarixiy bir voqea boldi, desak, adashmagan bolamiz.
Buning natijasida mustaqil va yangicha fikrlaydigan, zamon talabiga javob beradigan avlodni shakllantirishga erishdik, Vatanimizning ertangi kunini, taqdirini oz qoliga olishga qodir bolgan farzandlarimiz bugun minbarga chiqmoqda.» [1-6]. Ushbu sozlar Oliy talim tizimida, xususan, Respublikamiz dorixonalari va farmatsevtik korxonalari uchun kadrlar tayyorlayotgan professor- oqituvchilar uchun dasturamal bolib xizmat qilmoqda.
Farmatsevtika sanoati iqtisodiyotimizning eng istiqbolli va jadal rivojlanib borayotgan tarmoqlaridan biri bolib, uni mustahkamlash Ozbekiston sanoatini rivojlantirish strategiyasining muhim tarkibiy qismi hisoblanadi. Prezident Islom Karimov tomonidan 2010-yil 15- dekabrda qabul qilingan «2011-2015 yillarda Ozbekiston Respublikasi sanoatini rivojlantirishning ustuvor yunalishlari togrisida»gi Qaror ushbu tarmoqni yanada takomillashtirishga xizmat qilmoqda.
Ozbekistonda dori vositalari ishlab chiqarish songgi yillarda jadallik bilan rivojlanmoqda. Iqtisodiyotning sanoat sektori, shu jumladan, dori vositalari ishlab chiqarish sohasi salohiyati ham yildan-yilga oshib bormoqda. Farmatsevtik
korxonalarda zamonaviy texnologiyalardan foydalanish natijasida jahon standartlariga mos mahsulot turlari kopaymoqda.
Rivojlanish korsatkichlaridan kelib chiqib, mamlakat aholisining soni 30 milliondan oshib ketganligi, unda yoshlarning xissasi katta ekanligiga monand ravishda mamlakatimizda dori vositalari, fiziologik va biologik faol moddalarga bolgan talab yanada oshishini bashorat qilish mumkin.
Bularning barchasi soxa mutaxassislari oldiga Respublika iqtisodiyotini kotarish yolida jipslashib, qatiy mehnat intizomiga rioya qilgan xolda, ishlab chiqarish resurslaridan tejab foydalanish, yuqori texnik-iqtisodiy korsatkichlarga erishish talablarini qoyadi.