01 ¡-«M ahalliy budjet mablag'lari depozit hisobvaragU» subschyo-
tining debetiga quyidagilar qayd qilinadi:
1) budjet daromadlari va aniqlanmagan tushumlar;
2) budjet ssudalari, dotatsiyalar, subventsiyalar va yuqori budjetdan
olingan boshqa tushumlar;
3) budjetlar o ‘rtasidagi hisob-kitoblar va budjet ssudalari bo‘yicha
qarzlami qaytarishga doir tushumlar;
4) m oliya organlari tomonidan tashkilotlarning budjet mablag'lari
bo‘yicha hisobvaraqlaridan qaytarib olingan budjet mablag‘lari;
5) quyi budjetlardan olingan ortiqcha daromadlar va boshqa tushumlar.
01 ¡-«M ahalliy budjet mablag'lari depozit hisobvarag'i» schyotining
kreditiga quyidagilar qayd qilinadi:
1) budjet bo ‘yicha mablag* ajratish rejasida ko'zda tutilgan tegishli
xarajatlami to ‘lash uchun bosh tasarruf qiluvehilaming hisobvaraqlariga
budjet mablagMarining o ‘tkazilishi;
2) b u d je t m a b la g 'la ri h isobidan kapital q o ‘yilm alarni va
boshqa ta d b irla rn i m o liy alash tirish uchun budjetdan m ab la g ‘
42
o lu vch ilarning teg ish li h iso b v araq larig a b u d je t m ablag‘lari o ‘tk a -
zilishi;
3) quyi budjetlarga budjet ssudalarini, dotatsiyalarini, o‘zaro hisob-
kitoblar bo'yicha m ablag‘lar va boshqa summalaming o'tkazilishi;
4) yuqori budjetlarga ortiqcha darom adlarning
0
‘tkazilishi;
5) budjet ssudalari, o‘zaro hisob-kitoblar va boshqalar b o ‘yicha
qarzlami qaytarish uchun yuqori budjetlarga summalaming o ‘tkazilishi;
6) Qoraqalpog‘iston Respublikasi davlat budjeti va mahalliy budjetlar
tomonidan umumdavlat soliqlari va daromadlaridan ortiqcha olingan
ajratmalar summalar bo‘yicha respublika budjeti oldidagi qarzini to ‘lash
uchun summaning o ‘tkazilishi;
7) budjetga o ‘tkazilgan ortiqcha darom adlarning qaytarilishi;
8) aktivlami jalb qilish, ushbu aktivlar b o ‘yicha va vaqtidan o ‘tgan
to‘lovlaming foizlari bo‘yicha qarzlam i to‘lash uchun banklarga
summalaming o ‘tkazilishi;
9) aniqlanmagan tushumlaming tegishli budjetlarga yoki boshqa
tashkilotlarga o ‘tkazilishi.
Mahalliy budjet mablag‘larini hisobvarag‘idan summalami hisobdan
chiqarish, bank muassasalari tomonidan, m azkur budjet ijrosini ta’m in-
lovchi tegishli moliya organlarining to ‘lov topshiriqnomalariga binoan
amalga oshiriladi. Mahalliy budjet m ablag‘Iarini hisobvarag'idan naqd
pul mablag‘larini berish man qilinadi. M ahalliy budjet mablag'lari hisob-
varag‘idan moliya organining to‘lov topshirig‘isiz bank muassasalari,
umumdavlat soliqlari va daromadlaridan ajratmalar summasidan,
shu ko‘rsatilgan ajratmalami tartibga solishda aniqlangan m ahalliy
budjetlarga ortiqcha o'tkazilganlami hisobdan chiqaradi.
R espublika budjetining k ap ital q o (y ilm alar va boshqa
tad b irla rn i m oliyalashtirish uch un b u d je t m ablag‘)ari hisobi
0 ‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi tomonidan Respublika
budjetidan kapital q o ‘yilmalarga ajratm alar jo riy budjet yili uchun
tasdiqlangan Respublika investitsiya dasturiga muvofiq qurilishlam ing
aniq ro‘yxatlariga va amaldagi qonun hujjatlariga muvofiq ajratiladi.
43
0 ‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi tomonidan kapital
qo ‘yilmalar xarajatlarini moliyalashtirish uchun ajratilgan mablag‘lami
kirim qilish maqsadida, vazirlik va muassasalarga 23422 «Respublika
budjctidan moliyalashtirish» hisobvaraqlari faqat 0 ‘zbckiston Respub
likasi Markaziy bank Toshkent shahar Bosh boshqarmasi Hisob-kitob
kassa markazida va Respublika tijorat banklarining amaliyot Bosh
boshqarmalarida ochiladi.
Respublika budjctidan kapital qo‘yilmalar xarajatlarini moliya
lashtirish uchun m ablag‘lar 0 ‘zbckiston Respublikasi Moliya vazir-
Iigining to‘lov topshiriqnom asiga asosan vazirlik va tashkilotlaming
23422 «Respublika budjetidan moliyalashtirish» hisobvaraqlariga
o‘tkaziladi. Bu operatsiyaga 0 ‘zbekiston Republikasi Moliya vazirligida
quyidagi buxgalteriya provodkasi tuziladi:
D e b e t 0 1 3 - « 0 ‘z b e k i s t o n
R e s p u b lik a s i
b a n k
m u a s s a s a l a r i d a g i
k a p ita l
q o 'y i l m a l a r v a b o s h q a ta d b ir la m i m o l i y a l a s h t i r i s h u c h u n b u d jc t
m a b l a g ‘ la r i h i s o b v a r a g ‘i» s u b s c h y o ti;
K re d it 0 1 0 - « R e s p u b l i k a b u d je ti m a b la g 'la r i d c p o z it h i s o b v a r a g 'i» su b sc h y o ti.
Investitsiya dasturlarini moliyalashtirish uchun ajratilgan mablagMar
b o ‘yieha «Tayinlanish sertifikati» (12-shakl) 0 ‘zbekiston Respublikasi
Moliya vazirligi tomonidan tasdiqlanadi. Respublika budjetidan kapital
q o ‘yilmalami moliyalashtirish uchun ajratilgan m ablag‘lar qoldiqlari
moliyaviy yil oxirida olib qo'yilmaydi va kcyingi moliyaviy yilda,
budjetdan moliyalashtiriladigan limit doirasida ishlatiladi. Keyingi
moliyaviy yil uchun tasdiqlangan Respublika investitsiya dasturiga
budjet mablag‘lari qoldiqlari mavjud bo‘Igan obyektlar kiritilmagan
bo‘lsa, ushbu m ablag‘lar qoldiqlari ishlatilmasdan Respublika budjetiga
qaytariladi. Bu operatsiyaga 0 ‘zbckiston Republikasi Moliya vazirligida
quyidagi buxgalteriya provodkasi tuziladi:
D e b e t 0 1 0 - « R e s p u b l i k a b u d je li m a b la g 'la r i d e p o z it h iso b v a ra g * i» su b s c h y o ti;
K r e d it 0 1 3 - « O 'z b e k i s t o n
R e s p u b lik a s i
b a n k
m u a s s a s a l a r i d a g i
k a p ita l
q o 'y i l m a l a r v a b o s h q a ta d b ir la m i m o l i y a l a s h t i r i s h u c h u n b u d je t
m a b l a g ‘la r i h i s o b v a r a g 'i » s u b s c h y o ti.
Kapital qo‘yilm alam i moliyalashtirish uchun ajratilgan mablag‘lar
qoldiqlarini keyingi moliyaviy yilda ishlatish uchun moliya organlarining
alohida ruxsati olinishi kerak.
44
M ahalliy budjetning kapital q o 'y ilm a la r va boshqa
ta d b irla rn i m oliyalashtirish u c h u n budjet
m ablag‘lari hisobi
Qoraqaipog‘iston Respublikasi davlat budjeti va mahalliy budjctla-
ming kapital qo‘yilmalar va boshqa tadbirlarni moliyalashtirish
uchun budjctdan ajratilgan mablagMar 0 1 3 -« 0 ‘zbekiston Respublikasi
bank muassasalaridagi kapital qo‘yilm alam i va boshqa tadbirlarni
moliyalashtirish uchun budjet mab)ag‘lari» subschyotida hisobga
olinadi. Mahalliy budjet mablag‘larining hisobvarag'idan m abiag‘
o‘tkazish, moliya organi tomonidan, «Tayinlash scrtifikati» (5-shakl)
asosida ajratilgan budjet mablagMarining choraklar bo‘yicha taqsim-
langan yillik summasi doirasida, belgilangan kapital qo‘yilmalar va
boshqa tadbirlar ijrosining borishiga qarab amalga oshiriladi. Shu
bilan birga, bu hisobvaraqda toMovlar b o ‘yicha qaytgan summalar va
bank muassasalarida kapital qo‘yilmalar b o ‘yicha budjet mablagMari
oluvchilaming hisobvaraqlariga kelib tushgan boshqa summalar ham
hisobga olinadi.
Mahalliy budjethisobidankapitalqo‘yilmalarxarajatlarini m oliyalash
tirish maqsadida ajratilgan mablagMar investitsiya dasturida belgilangan
har bir yo‘nalish bo‘yieha alohida ochilgan 23424 «Mahalliy budjetdan
moliyalashtirish» depozit hisobvarag‘iga o ‘tkaziladi va o ‘m atilgan
tartibda toMovlar amalga oshiriladi. Bu operatsiyaga Qoraqalpog‘iston
Respublikasi Moliya vazirligida va mahalliy m oliya organlarida quyidagi
buxgaltcriya provodkasi tuziladi:
D e b e t 0 1 3 - « 0 ‘z b e k is to n
R e s p u b lik a s i
b a n k
m u a s s a s a l a r i d a g i
k a p i t a l
q o 'y i l m a l a r v a b o s h q a t a d b i r la r n i m o l i y a l a s h t i r i s h u c h u n b u d j e t
m a b la g M a ri h is o b v a r a g ‘i » s u b s c h y o t i ;
K r e d it 0 1 1 - « M a h a l l iy b u d je t m a b la g M a ri d e p o z i t h is o b v a ra g M » s u b s c h y o t i .
Qoraqalpog‘iston Respublikasi budjeti va mahalliy budjetlardan
ajratilgan kapital qo‘yilmalar xarajatlarini moliyalashtirish to‘g‘risidagi
hisobot banklar tomonidan o ‘matilgan tartibda moliya organlariga
taqdim etiladi.
Bank muassasalarining budjet m ablag‘lari hisobidan toMagan
summalariga (kassa xarajatlari), ularning oylik hisobotlari asosida
45
Qoraqalpog‘iston Respublikasi Moliya vazirligida va mahalliy moliya
organlarida buxgalteriyasida quyidagi buxgalteriya provodkasi tuziladi:
D e b e t 0 2 0 - « B u d j e t x a r a j a t l a r i » s u b s c h y o ti;
K r e d it 0 1 3 - « 0 ‘z b e k i s t o n
R e s p u b lik a s i
b a n k
m u a s s a s a l a r i d a g i
k a p ita l
q o ‘y i l m a l a r v a b o s h q a t a d b i r la m i m o l i y a l a s h t i r i s h u c h u n b u d j e t
m a b l a g ‘l a r i n i n g h is o b v a r a g 'i» s u b s c h y o ti.
Agar, kapital q o ‘yilm alami budjetdan moliyalashtirishdan tashqari
xo‘jalik yurituvchi subyektlaming o ‘z m ablag‘lari hisobidan ham
moliyalashtirish k o ‘zda tutilsa, u holda budjetning kassa xarajatlari
budjet tasnifining har bir b o ‘linmasi hamda bank muassasasining hisoboti
b o ‘yicha budjetning kassa xarajatlari bo‘yicha umumiy summasi bank
muassasasining hisobotini tegishli qatorlari bo‘yicha jamini hisoblab
chiqish yo‘li bilan aniqlanadi.
B udjet m a b la g ‘la ri oluvchilarga o ‘tk azib berilgan
mablagMar hisobi
Budjetda ko‘zda tutilgan xarajatlami amalga oshirish uchun
budjetdan ajratilgan va budjet mablagMarini bosh tasarruf qiluvchilaming
0 ‘zbekiston Respublikasi bank muassasalaridagi hisobvaraqlariga
o ‘tkazib berilgan budjet mablagMari moliya organlarining buxgalteriya
xizmatida 014-«M ahalliy budjetlaming budjet mablag‘lari bo‘yicha
budjet mablag‘lari oluvchilam ing depozit hisobvaraqlari» subschyotida
hisobga olinadi. M ablag‘lami o‘tkazish, «Tayinlash sertifikati»ga
(5-shakl) asosan yozilgan to ‘lov topshiriqnomalari bo‘yicha amalga
oshiriladi.
Mahalliy budjet m ablag‘lari hisobvarag‘idan budjet mablag'larini
bosh tasarruf qiluvchilam ing budjet m ablag‘lari bo‘yicha hisob
varaqlariga m ablag‘lar hokimiyatlar(Qoraqalpog‘iston Respublikasi
Vazirlar Kengashi, viloyatlar)ning tegishli qarorlari bo‘yicha kiritilgan
o ‘zgarishlami hisobga olgan holda budjet m ablag‘larini bosh tasarruf
qiluvchilaming
y ig ‘ma
smetalarida ko‘zda
tutilgan,
budjetning
daromadlari va
xarajatlarining choraklar b o ‘yicha taqsimlangan
yillik yozilmasidagi moliyalashtirish miqdorida amalga oshiriladi. Bu
operatsiyaga Q oraqalpog‘iston Respublikasi Moliya vazirligida va
4 6
mahalliy moliya organlarida buxgaltcriyasida quyidagi buxgalteriya
provodkasi tuziladi:
D e b e t 0 1 4 - « M a h a l l iy b u d j e t l a m i n g b u d j e t m a b l a g 'l a n b o 'y i c h a b u d j e t
m a b l a g 'l a n o lu v c h i l a m i n g d e p o z i t h i s o b v a r a q l a r i » s u b s c h y o ti;
K r e d it 0 1 1 - « M a h a l l iy b u d j e t m a b l a g 'l a n d e p o z i t h i s o b v a r a g ‘i» s u b s c h y o ti.
Bundan tashqari mablag‘laming o ‘tkazilishida, oldinroq yuborilgan
mablagMardan to ‘g ‘ri foydalanganlikning tahlili, tugagan davr uchun
smetalaming bajarilishi haqidagi budjet muassasalarining tarmoqlar,
shtatlar va kontingentlar holati haqidagi davriy hisobot tahlili natijalarini
hamda budjet m ablag‘larini bosh tasarruf qiluvchilaming yillik hisoboti
bo‘yicha bclgilangan, joriy moliyalashtirish hisobvaraqlariga tegishli,
agar qonunchilikda boshqaeha tartib o ‘m atilm agan bo‘lsa, material
qiymatliklar va hisob-kitoblardagi mablag‘lar qoldig‘i ortiqehasini
hisobga olinadi.
Mahalliy moliya organining buxgalteriya xizmatida budjet mab-
lag‘larini bosh tasarruf qiluvchilaming hisobotlariga asosan ular
tomonidan amalga oshirilgan kassa xarajatlari summalariga quyidagi
buxgalteriya provodkasi tuziladi:
D e b e t 0 2 0 - « B u d j e l x a r a j a t l a r i » s u b s c h y o ti;
K r e d it 0 1 4 - « M a h a l l iy b u d j e t l a m i n g b u d j e t m a b l a g 'l a n b o 'y i c h a b u d j e t
m a b la g M a ri o lu v c h i l a m i n g d e p o z i t h i s o b v a r a q l a r i » s u b s c h y o ti.
Moliya organlari tomonidan taqdim etilgan to ‘lov topshiriqnomasiga
asosan budjetga noto‘g ‘ri yoki ortiqcha o ‘tkazilgan mablagMar
Davlat budjetiga kunlik tushumlar hisobidan Respublika budjetiga,
Qoraqalpog‘iston Rcspublikasi budjetiga v a mahalliy budjetlarga
ajratmalar qilishdan oldin soliq to‘lovchilarga qaytariladi yoki kelgusi
to‘lovlar yoxud boshqa toMovlar hisobiga o ‘tkaziladi.
M ahalliy moliya organining buxgalteriya xizmatida, budjet
m ablag‘lari oluvchilam ing budjet mablagMari b o ‘yicha talab qilib
olgunga qadar depozit hisobvaraqlaridan m oliya organlari tomonidan
qaytarib olingan summalarga, quyidagi buxgalteriya provodkasi
tuziladi:
D e b e t 0 1 1 - « M a h a l l iy b u d je t m a b l a g 'l a n d e p o z i t h i s o b v a r a g ‘i» s u b s c h y o ti;
K r e d it 0 1 4 - « M a h a l l iy b u d j e t l a m i n g b u d j e t m a b l a g ‘la r i b o ‘y ic h a b u d j e t
m a b l a g 'l a n o lu v c h i l a m i n g d e p o z i t h i s o b v a r a q l a r i » s u b s c h y o ti.
47
Hisobot choragining so'nggi ish kuni oxiriga budjet m ablag‘lari
bo‘yicha budjet tashkilotlarining hisobvaraqlarida qolgan, tejalgan
(foydalanilmagan) budjet mablag‘lari (kapital qo‘yilmalami moliya-
lashtirish (mablag* bilan ta ’minlash) uchun ko‘zda tutilgan mablag‘lardan
tashqari) qaytarib olib qo‘yilmaydi. Budjet mablag‘lari bo‘yicha
korxonalar va x o ‘jalik subyektlari hisobvaraqlariga o‘tkazilgan, to‘g ‘-
ri belgilanishi bo ‘yicha foydalanilmagan budjet mablag‘lari joriy
yilning 31 dekabrigacha qaytariladi va budjet daromadlariga kiritiladi.
Qoraqalpog‘iston Respublikasi Moliya vazirligi, viloyat, tuman, shahar
moliya organlari mahalliy budjet bo‘yicha budjet mablag‘larining
bosh tasarruf qiluvchilam i budjet mablag‘lari bo‘yicha talab qilib
olgunga qadar depozit hisobvaraqlaridan, budjet mablag‘larining bosh
tasarruf qiluvchilar esa o‘zlarining tasarrufidagi tashkilotlaming budjet
mablag'lari b o ‘yicha talab qilib olgunga qadar depozit hisobvaraqlaridan
budjet mablagMarini chaqirib olish huquqiga ega bo‘ladi.
Mablag‘lar, odatda, budjet mablagMari b o ‘yicha boshqa subschyotga,
mablag‘lami xato o ‘tkazish, biror-bir yozuv qurilmasining harflami
terishda xatolarga y o ‘l q o ‘yishi, arifmetik xatoga yo‘l qo‘yilishi oqibatida
summalami ortiqcha o ‘tkazish va boshqalar natijasida, chaqirib olinadi.
Bu holatda, m ablag‘laming ortiqcha o ‘tkazilishiga yo‘l qo‘ygan xodim,
xatosini topganda m oliya organi rahbarlariga (budjet mablagMarining
bosh tasarruf qiluvchisi) budjet mablag‘larini xato o‘tkazilishi fakti
haqida bildirish berib, darhol ulami xabardor qiladi. Bildirishda budjet
mablag‘ini tasarruf qiluvchisi, uning bank rekvizitlari, mahalliy budjet
mablag‘lari hisobvarag‘iga (budjet mablag‘larining bosh tasarruf
qiluvchilami budjet mablag'lari bo‘yicha talab qilib olgunga qadar
depozit hisobvarag‘iga) qaytarilishga mansub ortiqcha o‘tkazilgan
summalaming hajm i ko‘rsatilgan bo‘ladi. Moliya organining boshlig‘i
yoki budjet m ablag‘larini bosh tasarruf qiluvchisi olgan bildirish asosida,
quyi budjet mablag* larini tasarruf qiluvchisiga ortiqcha yoki xato olingan
budjet m ablag‘lari tashkilotning o ‘ziga qaytarilishi to‘g ‘risida yozma
buyruq beradi. Bu holatda, ortiqcha oktkazilgan summalami qaytarish
bo‘yicha yoziluvchi to‘lov topshiriqnomasida budjet mablag‘larini
oluvchi tashkilot «to‘lov detallari» ustunida quyidagilami «200__
48
yil __-raqamli toMov topshiriqnomasiga binoan n o to ‘g ‘ri o ‘tkazilgan
mablagMami qaytarilishi amalga oshirilmoqda», deb yozib qo'yiladi.
Bu mablag‘lar moliya organining mahalliy budjet mablagMarini
hisobvaragMga kelib tushganda m oliya organining buxgalteriya xizmatida
quyidagi buxgalteriya provodkasi tuziladi:
D e b e t O i l - « M a h a lliy b u d j e t m a b la g M a ri d e p o z i t h is o b v a r a g M » s u b s c h y o ti;
K r e d it 0 1 3 - « 0 ‘z b e k is to n
R e s p u b l i k a s i
b a n k
m u a s s a s a l a r i d a g i
k a p ita l
q o 'y i l m a l a r v a b o s h q a t a d b i r la m i m o l i y a l a s h l i r i s h u c h u n b u d je t
m a b la g M a ri h i s o b v a r a g ‘ i » s u b s c h y o ti y o k i
K r e d i t 0 1 4 - « M a h a lliy b u d j e t l a m i n g b u d je t m a b l a g 'l a r i
b o 'y i c h a b u d je t
m a b la g M a ri o l u v c h i l a m i n g d e p o z i t h i s o b v a r a q l a r i » s u b s c h y o t i .
Moliya organlari bir vaqtning o ‘zida «Budjet m ablag‘lari oluvchilar
budjet mablag‘lari bo'yicha talab qilib olgunga qadar asosiy depozit
hisobvaraqlari va kassa xarajatlari» kitobining (3-shakl) «MablagMami
chaqirib (qaytarib) olish» ustuniga ham yozib q o ‘yiladi. «Budjet
mablagMari oluvchilaming budjet mablagMari b o ‘yicha talab qilib
olgunga qadar depozit hisobvaraqlari va kassa xarajatlari» kitobiga
(3-shakl) faqat noto‘g ‘ri o'tkazilgan va qaytarilgan m ablag‘lar o ‘rtasidagi
farq summalarini olib borish man qilinadi. Qaytarilgan mablagMar
summasiga, o ‘tkazishga tegishli mablagMar qoldigM k o ‘payadi.
Budjet mablagMari ortiqeha o ‘tkazilgan, budjet mablagMarini tasarruf
qiluvchilaming budjet mablagMari bo‘yicha hisobvaraqlariga mahalliy
budjetdan keyingi moliyalashtirishlar, bu summalami mahalliy budjet
hisobvaragMga qaytguniga qadar qat’iy ravishda man ctiladi.
iMaqsadli sxcm alar b o ‘yicha h isob-kitoblar hisobi
015-«Maqsadli sxemalar b o ‘yicha hisob-kitoblami olib borish
uchun moliya organining bankdagi maxsus hisobvaragM» subschyotida
maqsadli sxemalar bo‘yicha hisob-kitoblar olib borish uchun kclib
tushgan pul mablagMari hisobga olinadi. 015-«M aqsadli sxemalar
bo‘yicha hisob-kitoblarni olib borish uchun moliya organining bankdagi
maxsus hisobvaragM» subschyotining dcbetida m aqsadli sxemalar
bo'yicha hisob-kitoblar olib borish uchun kclib tushgan pul mablagMari
summalari, bu subschyotning kreditida esa-m aqsadli sxem alar bo‘yicha
Dostları ilə paylaş: |