Budjet tashkilotlarida moliyaviy aktivlar hisobi: Budjet tashkilotlarida moliyaviy aktivlar hisobini tashkil etishni maqsadi va vazifalari.
Budjet va Budjet dan tashqari mablag„lar bo„yicha shaxsiy hisobvaraqlarni ochish va yuritish tartibi.
G„aznachilik organlarida moliyaviy majburiyatlarni to„lab berish hisobi.
Budjet tashkilotlarida kassa operatsiyalari hisobini tashkil etish.
Kassa operatsiyalari bo„yicha hisob xujjatlarini yuritish va kassa hisobotini shakllantirish.
Kassa operatsiyalarini buxgalteriya hisobvaraqlarida aks ettirish.
Budjet tashkilotlarida boshqa pul mablag„lari hisobi.
Budjet tashkilotlarida moliyaviy qo„yilmalar hisobi.
Davlat Budjet i g’azna ijrosi sharoitida Budjet tashkilotlari pul mablag’lari G’aznachilik va uning xududiy bo’limlarida ochilgan shahsiy hisobvaraqlarda yuritiladi. G’azna ijrosiga o’tmagan Budjet tashkilotlari pul mablag’lari banklarda ochilgan hisobvaraqlarida yuritilmoqda.
Ma’lumki O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1999 yil 3 sentyabrdagi 414-sonli "Budjet tashkilotlarini mablag’ bilan ta’minlash tartibini takomillashtirish to’g’risida"gi qaroriga muvofiq, Budjet dan mablag’ oluvchilarni Davlat Budjet idan xarajatlarning to’rt guruhi bo’yicha moliyalashtirish tartibi belgilangan:
Ish haqi va unga tenglashtirilgan to’lovlar (bolali oilalarga nafaqalar va kam ta’minlangan oilalarga moddiy yordam, stipendiyalar va boshqalar);
Ish haqiga qo’shimchalar;
Kapital qo’yilmalar (Davlat investitsiya dasturida nazarda tutilgan manzilli ro’yxatlarga muvofiq);
Boshqa xarajatlar (oziq-ovqat, dori-darmon, kommunal xizmatlar va boshqa xarajatlar).
Budjet dan mablag’ oluvchilarning I va II guruh bo’yicha xarajatlar to’lovi birinchi navbatda amalga oshiriladi. Bunda, I guruh xarajatlarini II guruh xarajatlari to’lovisiz amalga oshirish taqiqlanadi.
Tegishli Budjet bo’yicha I va II guruh xarajatlari to’lovi uchun g’azna hisobvaraqlarida zarur mablag’larni qoplaydigan qoldiqlar mavjud bo’lganda, I va II guruh xarajatlarini to’liq amalga oshirgan tashkilotlar bo’yicha IV guruh xarajatlarini amalga oshirishga ruxsat etiladi.
IV guruh "Boshqa xarajatlar" bo’yicha mablag’larning sarflanishi o’rnatilgan limitlar doirasida quyidagi navbatga rioya qilgan holda amalga oshiriladi:
ovqatlantirish;
dori-darmonlar;
kommunal xizmatlar; - boshqa xarajatlar.
Budjet hisobvaraqlardan yuqorida keltirib o’tilgan 4 xarajat guruxi to’lab beriladi. G’aznachilik bo’linmalari g’azna hisobvaraqlaridan to’lov topshiriqnomalar asosida tashkilot va muassasalarni saqlash, markazlashtirilgan tadbirlarni o’tkazish, kapital qo’yilmalar va boshqa maqsadlar uchun to’lovlarning tasdiqlangan xarajatlar smetasi va kapital qo’yilmalar limitlari doirasida amalga oshiradi.
Buning uchun yuridik va moliyaviy majburiyatlar belgilangan tartibda ro’yhatga olinadi va to’lab beriladi. Budjet mablag’lari hisobiga I va II guruh xarajatlari bo’yicha moliyaviy majburiyatlar ish haqi va unga tenglashtirilgan xarajatlar to’lovi uchun naqd pul mablag’larini olishga so’rovnoma, shuningdek ushbu guruhlar xarajatlari bo’yicha to’lov topshiriqnomalari asosida ro’yxatga olinadi.
Budjet tashkilot ish haqi va unga tenglashtirilgan to’lovlar, shuningdek xizmat safari xarajatlarini to’lash uchun naqd pul mablag’lari olishga g’aznachilik bo’linmasiga Budjet dan mablag’ oluvchining rahbari va bosh hisobchisi imzosi bilan, ikki nusxada ish haqi va unga tenglashtirilgan to’lovlar, shuningdek xizmat safari xarajatlarini to’lash uchun naqd pul mablag’lari olishga so’rovnoma va unga to’ldirilgan chek ilova qilingan holda taqdim qiladi.
guruh xarajatlari bo’yicha moliyaviy majburiyatlarning qabul qilinishi pudratchilarning ish bajarilganligini tasdiqlovchi hisobvaraq-fakturalar asosida amalga oshiriladi.
guruh xarajatlari bo’yicha moliyaviy majburiyatlar mahsulot etkazib beruvchilarning hisobvaraq-fakturalari yoki tovarlar etkazib berilganligini
(ishlar bajarilganligini, xizmatlar ko’rsatilganligini) tasdiqlovchi boshqa hujjatlar, yoki Budjet dan mablag’ oluvchilarning mahsulot etkazib beruvchiga Budjet (Budjet dan tashqari) mablag’larini (shu jumladan, avans to’lovlarini) o’tkazishi lozimligini tasdiqlovchi boshqa hujjatlar asosida qabul qilinadi.
Buxgalteriya hisobida g’azna ijrosiga o’tmagan Budjet tashkilotlari Budjet pul mablag’lari hisobi 10 ―Hisobvaraqlardagi Budjet mablag’lari‖ schyotida quyidagi subschyotlarda yuritiladi:
100 ―Tashkilotni saqlash uchun moliyalashtirilgan Budjet mablag’lari‖; 101―Boshqa maqsadlar uchun moliyalashtirilgan Budjet mablag’lari‖.
100 ―Tashkilotni saqlash uchun moliyalashtirilgan Budjet mablag’lari‖ subschyotida g’azna ijrosiga o’tilmagan ayrim tashkilotlarning markaziy apparatini saqlash uchun tasdiqlangan xarajatlar smetasiga muvofiq sarflanadigan mablag’larning harakati hisobga olinadi.
Buxgalteriya o’tkazmalari matritsasi :
Shaxsiy hisobvaraqlardagi Budjet mablag’lari bo’yicha
1
Budjet mablag’lari hisobidan xodimlarga beriladigan ish haqi summasi kassaga kirim qilinganda (ish xaqi bo’yicha moliyaviy majburiyat to’lab berilganda)
120
232
Shahsiy hisobvaraqdan ko’chirma
2
Budjet mablag’lari hisobidan ish haqiga nisbatan hisoblangan yagona ijtimoiy to’lov summasi o’tkazib berilganda (ish haqiga ajratmalar bo’yicha moliyaviy majburiyat to’lab berilganda)
161
232
Shahsiy hisobvaraqdan ko’chirma
3
Kapital qurilish bo’yicha pudratchilarga bajarilgan ishlar uchun Budjet mablag’i hisobidan o’tkazilganda (qurilish-ta’mirlash ishlari bo’yicha moliyaviy majburiyat to’lab berilganda)
150
232
Shahsiy hisobvaraqdan ko’chirma
4
Tasdiqlangan smeta doirasida kommunal hizmatlar uchun Budjet mablag’lari hisobidan mablag’ o’tkazilganda. (kommunal to’lovlar bo’yicha moliyaviy majburiyat to’lab berilganda)
159
232
Shahsiy hisobvaraqdan ko’chirma
5
Ish haqi bo’yicha deponentga o’tkazilgan mablag’ kassadan qaytarilganda
232
120
Shahsiy hisobvaraqdan ko’chirma
Bankdagi hisobvaraqlardagi Budjet mablag’lari bo’yicha
1
Tasdiqlangan smeta doirasida tashkilotni saqlash uchun Budjet dan moliyalashtirish amalga oshirilganda
Budjet mablag’lari hisobiga hisobvaraqdan xodimlarga beriladigan ish haqi kassaga olinganda
120
100
Hisobvaraqdan ko’chirma
4
Budjet mablag’lari hisobidan ish haqiga nisbatan hisoblangan yagona ijtimoiy to’lov summasi o’tkazib berilganda
161
100
Hisobvaraqdan ko’chirma
5
Tasdiqlangan smeta doirasida kommunal hizmatlar uchun Budjet mablag’lari hisobidan mablag’ o’tkazilganda.
159
100
Hisobvaraqdan ko’chirma
6
Boshqa maqsadlar uchun Budjet dan ajratilgan mablag’lar hisobidan mol etkazib beruvchilarga mablag’ o’tkazib berilganda
150
101
Hisobvaraqdan ko’chirma
O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1999 yil 3 sentyabrdagi 414-sonli ―Budjet tashkilotlarini mablag’ bilan ta’minlash tartibini takomillashtirish to’g’risida‖gi qaroriga muvofiq Budjet tashkilotlariga Budjet dan tashqari mablag’lar shakllantirish imkoniyati berilgan.
Ushbu qarorga muvofiq Budjet tashkilotlarini rivojlantirish jamg’armasi mablag’lari Moliya vazirligining G’aznachiligi va uning hududiy bo’linmalarida ochilgan hisob raqamlarida hisobot choragining oxirgi ish kuni oxirida Budjet mablag’lari bo’yicha tejab qolingan mablag’lar, faoliyati turiga muvofiq tovarlar (ishlar, xizmatlar) ishlab chiqarish va sotishdan olingan daromadlar, balansida bo’lgan davlat mulkini ijaraga berishdan qonun hujjatlariga muvofiq olingan mablag’larning bir qismi, yuridik va jismoniy shaxslar tomonidan beriladigan homiylik yordami (beg’araz yordam) hisobidan shakllantirilashi belgilangan. Shuningdek rivojlantirish jamg’armasi mablag’lari hisobiga birinchi navbatda kreditorlik qarzlarni tugatish, moddiy texnika ba’zasini mustaxkamlash, xodimlarni moddiy rag’batlantirishga yo’naltirilishi belgilangan. Ta’lim muassasasining maxsus mablag’lari bo’yicha boshqa tushumlar ya’ni ikkilamchi xom ashyoni topshirishdan tushgan tushumlar, keraksiz va eskirgan moddiy qiymatliklarni (Budjet dan tashqari mablag’lar hisobiga olinganlarini) sotishdan tushgan tushumlar, qonun hujjatlari bilan taqiqlanmagan boshqa tushumlar hisobidan.
Tibbiyot muassasalarida tibbiyot muassasalarini moddiy rag’batlantirish va rivojlantirish jamg’armasi mablag’lari qonunchilikka muvofiq tegishli manbaalar hisobiga shakllanadi va ular hisobiga xarajatlar amalga oshiriladi.
Ta’lim muassasalarida O’zbekiston Respublikasi Adliya vazirligida
1999 yil 6 avgustda 795 - son bilan ro’yxatdan o’tgan ―O’zbekiston Respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim muassasalarida o’qitishning to’lovkontrakt shakli va tushgan mablag’larni taqsimlash tartibi haqida‖ Nizomga ko’ra o’qitishning to’lov-kontrakt shaklidan mablag’lar tushimi amalga oshiriladi va hisobiga xarajatlar amalga oshiriladi.
Budjet tashkilotlarining maxsus mablag’lari bo’yicha boshqa tushumlar ikkilamchi xom ashyoni topshirishdan tushgan tushumlar, keraksiz va eskirgan moddiy qiymatliklarni (Budjet dan tashqari mablag’lar hisobiga olinganlarini) sotishdan tushgan tushumlar, qonun hujjatlari bilan taqiqlanmagan boshqa tushumlar hisobidan shakllanadi va ular hisobiga xarajatlar amalga oshiriladi.
Maktabgacha ta’lim muassasalarida belgilangan tartibda ota - onalardan mablag’lar tushimi va ular hisobiga xarajatlar amalga oshiriladi.
Budjet tashkilotlari yuqorida keltirilgan manbaalar bo’yicha hisobvaraqlardagi Budjet dan tashqari mablag’lar hisobini yuritadi. Ya’ni xar bir manba bo’yicha alohida shaxsiy hisobvaraqlar belgilangan tartibda moliya organlari tomonidan ochiladi va g’azna dasturiga kiritiladi.
G’azna ijrosiga o’tmagan Budjet tashkilotlari Budjet dan tashqari mablag’lar manbalari bo’yicha bankda alohida hisobvaraqlar ochadi va yuritadi.
Buxgalteriya hisobida hisobvaraqlardagi Budjet dan tashqari mablag’lar hisobi 11 ―Hisobvaraqlardagi Budjet dan tashqari mablag’lar‖ schyotida quyidagi subschyotlarda yuritiladi:
―To’lovlarning maxsus turlariga doir hisob-kitoblardan tushgan mablag’lar‖;
―Ta’lim muassasalarida o’qitishning to’lov-kontrakt shaklidan tushgan tushumlar‖;
―Budjet tashkilotini rivojlantirish jamg’armasi mablag’lari‖;
―Boshqa Budjet dan tashqari mablag’lar‖;
―Budjet tashkilotining vaqtincha ixtiyorida bo’ladigan mablag’lar‖;
―Valyuta hisobvarag’i‖;
119 ―Boshqa hisobvaraqlardagi pul mablag’lari‖.
Buxgalteriya o’tkazmalari matritsasi :
№
Muomalalar mazmuni
Dt
Kt
Asos bo’luvchi xujjat
1
Ta’lim muassasalarida bolalarnining otaonalari tomonidan badallarni kelib tushishi
110
156
Shaxsiy hisobvaraqdan ko’chirma
2
Ta’lim muassasalarida bolalarnining otaonalaridan badal shaklida tushgan mablag’lar hisobiga sotib olingan materiallar, ish va hizmatlar uchun to’lov o’tkazib berilganda
150, 159
110
Shaxsiy hisobvaraqdan ko’chirma
3
Ta’lim muassasalarida bolalarnining otaonalari tomonidan ortiqcha kelib tushgan badallarni qaytarilishi
156
100
Shaxsiy hisobvaraqdan ko’chirma
4
Oliy ta’lim muassasalarida o’qitishning to’lov kontrakt shaklidan mablag’lar
tushimiga
111
175
Shaxsiy hisobvaraqdan ko’chirma
5
Oliy ta’lim muassasalarida o’qitishning to’lov kontrakt shaklidan mablag’lar tushimini daromadga o’tkazilishi (birinchi yarim yillish uchun yillik to’lovni 50% 15 sentyabr xolatiga, ikkinchi yarim yilligi uchun 1 mart xolatiga 50%)
175
252
Buxgalteriya ma’lumotnomasi
6
O’qitishning to’lov kontrakt shaklidan tushgan mablag’lar hisobiga kreditorlik
majburiyatlar to’lab berilganda
15,16,17 schyotlarnin g tegishli
subschyotla
ri
111
Shaxsiy hisobvaraqdan ko’chirma
7
O’qitishning to’lov kontrakt shaklidan ortiqcha tushgan mablag’lar qaytarilganda
175
111
Shaxsiy hisobvaraqdan ko’chirma
8
Budjet tashkilotlariga faoliyat turiga mos mahsulot(ish va xizmatlar)ni sotishda
200
050 yoki 090
Yuk hati, buxgalteriya
haqiqiy tannarhi aks ettirilishi
ma’lumotnomasi
9
Budjet tashkilotlariga faoliyat turiga mos mahsulot(ish va xizmatlar)ni sotishda shartnoma bahosida aks ettirilishi
152
200
Yuk hati
10
Budjet tashkilotlariga faoliyat turiga mos mahsulot(ish va xizmatlar)ni sotishdan mablag’ kelib tushganda
112
152
Shaxsiy hisobvaraqdan ko’chirma
11
Sotilgan mahsulot(ish va hizmat)dan ijobiy moliyaviy natija aks ettirilganda
200
262
Buxgalteriya ma’lumotnomasi
12
Sotilgan mahsulot(ish va hizmat)dan ijobiy moliyaviy natija aks ettirilganda
261
200
Buxgalteriya ma’lumotnomasi
13
Budjet tashkilotlarida vaqtincha foydalanimayotgan binolar, boshqa asosiy
vositalar ijarasidan tushimlar
112
159 yoki 262
Shaxsiy hisobvaraqdan ko’chirma
14
Homiylik mablag’lari tushimi aks ettirilganda
112
262
Shaxsiy hisobvaraqdan ko’chirma
15
Yil yakuninga ko’ra Budjet mablag’lari bo’yicha iqtisod qilib qolingan mablag’lar rivojlantirish jamg’armasiga o’tkazilganda
112
232
Shaxsiy hisobvaraqdan ko’chirma
16
Rivojlantirish jamg’armasi mablag’lari kreditorlik qarzdorliklarni tugatishga yo’naltirilganda
15,16,17 schyotlarnin g tegishli
subschyotla
ri
112
Shaxsiy hisobvaraqdan ko’chirma
17
Ikkilamchi xom ashyoni topshirishdan tushgan tushumlar, keraksiz va eskirgan moddiy qiymatliklarni (Budjet dan tashqari mablag’lar hisobiga olinganlarini) sotishdan tushgan tushumlar summasiga
113
152
Shaxsiy hisobvaraqdan ko’chirma
18
Ikkilamchi xom ashyoni topshirishdan tushgan tushumlar, keraksiz va eskirgan moddiy qiymatliklarni sotishdan tushgan mablag’lar hisobiga kreditorlik qarzlar to’lab berilganda
15,16,17 schyotlarnin g tegishli
subschyotla
ri
113
Shaxsiy hisobvaraqdan ko’chirma
19
Tashkilotning ixtiyoriga vaqtinchalik tushgan mablag’lar summalariga
114
155
Shaxsiy hisobvaraqdan ko’chirma
20
Tashkilotning ixtiyoriga vaqtinchalik tushgan mablag’lar qaytarilganda yoki
o’tkazib berilganda
155
114
Shaxsiy hisobvaraqdan ko’chirma
21
Budjet mablag’lari hisobiga xorijiy valyutani sotib olinishi
115
232
Valyuta hisobvaraqdan ko’chirma
22
Budjet mablag’lari hisobiga sotib olingan xorijiy valyuta bo’yicha ijobiy kurs tafovuti aks ettirilganda
115
232
Buxgalteriya ma’lumotnomasi
23
Budjet mablag’lari hisobiga sotib olingan xorijiy valyuta bo’yicha salbiy kurs tafovuti aks ettirilganda
231
115
Buxgalteriya ma’lumotnomasi
24
Xorijiy valyutada homiylik mablag’lari kelib tushganda
115
262
Valyuta hisobvaraqdan
ko’chirma
25
Xorijiy valyutada kelib tushgan homiylik mablag’lari bo’yicha ijobiy kurs tafovuti aks ettirilganda
115
262
Buxgalteriya ma’lumotnomasi
26
Xorijiy valyutada kelib tushgan homiylik mablag’lari bo’yicha salbiy kurs tafovuti aks ettirilganda
261
115
Buxgalteriya ma’lumotnomasi
27
Pensiya jamg’armasi mablag’lari hisobidan Budjet tashkilotlari xodimlarining ijtimoiy to’lovlarini qoplash uchun kelib tushgan mablag’lar
119
163
Shaxsiy hisobvaraqdan ko’chirma
28
Pensiya jamg’armasi mablag’lari hisobidan Budjet tashkilotlari xodimlarining ijtimoiy to’lovlarini qoplash uchun kelib tushgan mablag’lar tashkilot kassasiga tarqatish uchun olinganda
120
119
Shaxsiy hisobvaraqdan ko’chirma
Budjet tashkilotidagi kassa muomalalari hisobi O’zbekiston Respublikasi Markaziy bankining 1998 yil 24 yanvardagi 376-sonli qarori bilan tasdiqlangan «Yuridik shaxslar tomonidan kassa operatsiyalarini amalga oshirish qoidalari» ga qatiy amal qilingan xolda tashkil etiladi. Tashkilot kassasi uchun ajratilgan xona «Yuridik shaxslar tomonidan kassa operatsiyalarini amalga oshirish qoidalari» talablari bo’yicha jihozlanishi kerak.
Tashkilotlar kassasiga naqd pul mablag’larini qabul qilish bosh hisobchi yoki u vakolat bergan shaxs tomonidan imzolangan KO-1-son shakldagi kirim kassa orderi bo’yicha amalga oshiriladi.
Tashkilotlar kassasidan naqd pul mablag’larini berilishi KO-2-son shakldagi chiqim kassa orderi yoki tegishlicha rasmiylashtirilgan boshqa hujjatlar (to’lov qaydnomalari, pul berish bo’yicha arizalar, hisobvaraqlar va hokazolar) bo’yicha, ushbu hujjatlarga chiqim kassa orderining rekvizitlari bo’lgan shtamp qo’yilgan holda amalga oshiriladi. Pul mablag’larini berishga doir hujjatlar tashkilot rahbari va bosh hisobchisi yoki ular vakolat bergan shaxslar tomonidan imzolangan bo’lishi kerak.
Chiqim kassa orderlariga ilova qilinadigan hujjatlar (arizalar, hisobvaraqlar va hokazolar)da tashkilot rahbarining ijozat beruvchi yozuvi bo’lgan taqdirda, chiqim kassa orderlarida rahbarning imzosi bo’lishi shart emas.
Kirim va chiqim kassa orderlari yoki ularning o’rnini bosuvchi hujjatlar ular bo’yicha pul olinganidan yoki berilganidan so’ng darhol kassir tomonidan imzolanadi, ularga ilova qilingan hujjatlarga esa sana (kun, oy, yil) ko’rsatilgan holda ―To’langan‖ shtampi qo’yiladi yoki so’z bilan yozib qo’yiladi.
Kirim va chiqim kassa orderlari yoki ular o’rnini bosuvchi hujjatlar kassaga topshirilguniga qadar buxgalteriya tomonidan KO-3-son shakldagi kirim va chiqim kassa orderlarini ro’yxatga olish jurnalida qayd etiladi. Ish haqini berish to’lov (hisob-kitob-to’lov) qaydnomalarida rasmiylashtirilgan chiqim kassa orderlari ish haqi berilgandan keyin ro’yxatga olinadi.
Tashkilot naqd pullarining tushumlari va berilishi KO-4-son yoki 440-son shakldagi kassa daftarida hisobga olinadi. Bunda chet el valyutasi mablag’lari bo’yicha alohida kassa daftari yuritiladi.
Buxgalteriya hisobida kassa operatsiyalari hisobi 12 ―Kassa‖ schyotida 120 ―Milliy valyutadagi naqd pul mablag’lari‖ va 121 ―Xorijiy valyutadagi naqd pul mablag’lari‖ subschyotlarida yuritilib ushbu subschyotlarda tashkilot kassasidagi naqd pul mablag’larining (milliy va xorijiy valyutada) mavjudligi va ularning harakati hisobga olinadi. Bu subschyotlarning debet tomonida kassaga pul mablag’larni kirimi, kredit tomonida pul mablag’larni chiqimi aks ettiriladi.
Buxgalteriya o’tkazmalari matritsasi :
№
Muomalalar mazmuni
Dt
Kt
Asos bo’luvchi xujjat
1
G’azna ijrosiga o’tmagan Budjet tashkilotlarida kassaga Budjet mablag’i hisobiga naqt pul mablag’i kirim qilganda
Budjet tashkilotlarida boshqa pul mablag’lari bo’yicha akkreditivlar, yo’ldagi pul mablag’lari va tashkilotlarning boshqa pul mablag’lari hisobi yuritiladi.
Akkreditiv shaklida hisob-kitob qilish tartibi Markaziy bank qoidalarida belgilab qo’yilgan. Akkreditiv bankning shartli pul majburiyatnomasi bo’lib, bank bu xujjatni mijozning topshirig’iga ko’ra shartnoma bo’yicha uning kontragentiga beradi. Bu shartnomaga ko’ra akkreditiv ochgan bank (emitent bank) mahsulot etkazib beruvchiga pul to’lashi yoxud shunday to’lovlar o’tkazish uchun boshqa bankka vakolat berishi mumkin. Bunda mijoz akkreditivda ko’zda tutilgan xujjatlarni taqdim etishi va akkreditivning boshqa talablarini bajarishi shart qilib qo’yiladi. Akkreditiv asosan mol etkazib beruvchining taldabigav muvofiq ochilishi mumkin. Mol etkazib beruvchi nomiga akkreditiv ochilganda etkazib beriladigan tovarlar, ish va hizmatlar uchun to’lov kafolatlanishi ta’minlanadi.
Akkreditivlarning quyidagi turlari ochilishi mumkin:
- qoplangan (deponentlangan) yoki qoplanmagan (kafolatlangan); - qaytarib olinadigan yoki qaytarib olinmaydigan.
Pulni inkassatorlarga topshirish, pul o’tkazmalari va boshqa hollarda yo’ldagi pul jo’natmalari hisobi yuritiladi. Xozirgi kunda Budjet tashkilotlari asosan shahsiy hisobvarag’idan naqt pul olish uchun g’aznachilik bo’limlaridan olingan cheklarni banklar tomonidan to’lab berilishi jarayonida yo’ldagi pul mablag’lari ko’rinishida aks ettirmoqda.
Pul xujjatlari bo’yicha dam olish uylari, sanatoriylar, turistik bazalar uchun berilgan puli to’langan yo’llanmalar, pochta orqali jo’natilgan pullar uchun xabarnomalar, pochta markalari, mehnat daftarchalari blankalari hamda ularga ilova qilingan varaqlar va boshqalar hisobi yuritiladi. Boshqa pul mablag’lari 13 ―Boshqa pul mablag’lari‖ schyotida quyidagi subschyotlarda yuritiladi.
―Akkreditivlar‖;
―Yo’ldagi pul mablag’lari‖; 132 ―Pul ekvivalentlari‖.
Buxgalteriya o’tkazmalari matritsasi :
№
Muomalalar mazmuni
Dt
Kt
Asos bo’luvchi xujjat
1
Hisobvaraqlardagi pul mablag’laridan akkreditiv ochilganda(akkreditiv ochish to’g’risidagi ariza xujjatiga asosan)
130
232,
11schyotning tegishli subschyotlari
Shaxsiy hisobvaraqdan ko’chirma
2
Mol etkazib beruvchi nomiga ochilgan akkreditivni foydalanilgan summasiga
150 yoki 159
130
Buxgalteriya ma’lumotnomasi
1
Kassadan naqt pul mablag’lari hisobvaraqlarga o’tkazish uchun inkossatorlarga topshirilganda (xali shaxsiy hisobvaraqlarga pul mablag’i etib kelmagan)
131
120
Kassa chiqim orderi, kassir hisoboti
2
Kassadan shaxsiy hisobvaraqlarga o’tkazish uchun inkossatorlarga topshirilgan naqt pul mablag’lari hisobvaraqalarda ko’ringanda
11 schyotning tegishli subschyotlari
131
Hisobvaraqlarda n ko’chirma
1
Dam olish uylari, sanatoriylar uchun yo’llanmalar sotib olinganda
132
Pul mablag’lari
yoki hisob
kitoblar subschyotlari
Hisobvaraqlarda n ko’chirma
2
Sotib olingan dam olish uylari, sanatoriylar uchun yo’llanmalar xodimlarga ish haqi
hisobiga sotilganda
173
132
Buxgalteriya ma’lumotnomasi, xodim arizasi
3
Mehnat daftarchasi va boshqalarning sotilishi
Pul mablag’lari yoki hisob
132
Hisobvaraqalarda n ko’chirma
kitoblar subschyotlari
4
Pul ekvivalentlari xarajatlarga o’tkazilib hisobdan chiqarilishi
231, 241, 251, 261, 271
132
Dalolatnoma, tarqatish
qaydnomasi,
buxgalteriya ma’lumotnomasi
1
Vaqtincha bo’sh turgan mablag’larni
banklarga depozitga qo’yilishi
140
11 schyotning tegishli subschyotlari
Hisobvaraqlardan ko’chirma
2
Depozitga qo’yilgan mablag’lar bo’yicha foiz ko’rinishidagi daromadlarni hisoblanishi
159
272
Buxgalteriya ma’lumotnomasi
3
Foiz ko’rinishidagi daromadlarning kelib tushishi
113
159
Hisobvaraqdan ko’chirma
4
Depozitga qo’yilgan mablag’larni Budjet tashkiloti hisobvaraqlariga qaytarilishi