Buxoro davlat pedagogika instituti

1. Nazariy, amaliy bilim va ko’nikmalar;
2. Shaxsiy sifatlari;
3. Kasbiy faoliyatda qo’llashi.
Ta’limiy mazmundan, vaziyatdan holatdan kelib chiqib, har qanday o’qituvchining maqsadi sifatida “Rivojlantiruvchi muhit”ni yaratishdan iborat, ya’ni: ta’lim oluvchilarga faoliyatga undovchi motivatsiya berish; ta’lim oluvchilarni mustaqil ishlatish, o’quv faoliyatiga undash orqali tushuncha va tasavvur va ko’nikmalarni shakllantirish; kerakli ma’lumotlarni qidirish, o’z faoliyati loyihasi va uning amaliyotga tatbiq etish, ish maqsadini anglash va natijaga ma’suliyat bilan yondashish; ta’lim oluvchilar tomonidan mavzuni, maqsad, vazifalarini murakkablik darajasini, shakl va usullarni mustaqil ravishda tanlash; ta’lim oluvchilarni loyiha ustida guruhlarda ishlashga o’rgatish mavzu va muammolarni aniqlash, vazifalarni taqsimlash, rejalashtirish, diskussiyalar natijalarini muhokama qilish va baholash ta’lim oluvchilarni turli xil shakldagi munozaralardagi ishtiroki; ta’lim oluvchilarda o’z harakatlarini tartibga solishni shakllantirish; baholash tizimi orqali ta’lim oluvchilar o’z bo’lg’usi natijalarini takomillashtirish, o’z darajalariga va natijalariga baho berib, ulami yanada takomillashuviga erishish. Demak, bo!lajak o ’qituvchilaming kasbiy kompetentligini shakllanishida etakchi o’rin tutuvchi asosiy sifatlar: motivatsion xislatlar, intellektual salohiyat, irodaviy va hissiy sifatlar, amaliy ko’nikmalar, o’z-o’zini boshqara olishi hamda psixologik komponentlar: qiziqish, qobiliyat va mayllar katta ahamiyat ega.
Jamiyat rivojlanishining hozirgi bosqichida bo'lajak mutaxassisni tayyorlashda kompetensiyaga asoslangan yondashishga e'tibor qaratilmoqda, shu jumladan ta'lim sohasida, bu yerda vakolat mutaxassisni tayyorlash tizimining asosiy omili - bo'lajak o'qituvchini ko'rib chiqadi.
Hozirgi vaqtda ilmiy va pedagogik tadqiqotlarda "kompetentsiya" har xil yo'llar bilan izohlanadi, bir-biriga zid kelmasdan, psixologiya o'qituvchilari ushbu konsepsiyaning turli tomonlarini ochib berishadi. Ta'lim muassasalari mutaxassislarini tayyorlashni sifatli tashkil etish uchun kelajak konsepsiyasini tayyorlash maqsadi sifatida ushbu tushunchaning mohiyatini aniq tushunish kerak. Bu ushbu masala bo'yicha har qanday mulohazalarni taqqoslash va tasniflashni majbur qiladi.
Turli manbalarda "kompetensiya" tushunchasi turli xil nuqtai nazardan ochib berilgan. U xarakterli deb hisoblanadi:
Shaxslar;
Ta'lim natijasi;
Professional (rasmiy).
Psixologik va pedagogik adabiyotlarda "kompetentsiya" tushunchasi shaxsning o'ziga xos xususiyati sifatida turli xil nuqtai nazarlar mavjud. Shunday qilib, masalan, T.S.Zelenetskayaning fikriga ko'ra, kompetensiya shaxsning ajralmas sifati sifatida tushuniladi, uning umumiy qobiliyati va o'qitish va ijtimoiylashtirish jarayonida olingan va mustaqil va muvaffaqiyatli ishtirok etishga yo'naltirilgan bilim va tajribaga asoslangan faoliyatga tayyorligi bilan namoyon bo'ladi.