Buxoro davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti tuproqshunoslik va geografiya kafedrasi


Har xil zonalarda namlikni bug’lanishi va parlanishi, mm



Yüklə 0,92 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə14/40
tarix02.01.2022
ölçüsü0,92 Mb.
#36968
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   40
buxoro vohasi tuproqlarida shorlanish jarayonlari va shorlanishga qarshi chora tadbirlari

Har xil zonalarda namlikni bug’lanishi va parlanishi, mm 

                                                                                               

Zonalar 

Bug’lanish 

Parlanish 

Tundra 


Tayga 

Aralash  O’rmon 

Dasht 

Chala cho’llar 



Cho’llar 

Subtropik 

200-300 

300-600 


400-850 

600-1100 

900-1000 

1500-2000 

800-1300 

70-120 


200-300 

250-430 


240-550 

180-200 


50-100 

300-750 


 

V.A.Kovdaning  ta’riflashicha,  atmosferadan  tushadigan  yog’in-sochin, 

o’simliklar qoplami va sizot suvlarining yer yuzasiga uzoq-yaqin  joylashganligiga 

qarab  parlanish  shimoldan  janubga  tomon  iqlimni  quruqlasha  borishi  bilan  orta 

boradi Sho’rlangan tuproqlarda xamma zonalar uchun parlanishni o’zgarishi iqlim 

bilan  bog’likligi  xamda  havoning  nisbiy  namligi  va  atmosfera  yog’in-sochinligini 

yozning  ikkinchi  yarmidan  yog’ishi  bilan  o’zgarishi  ko’rinib  turibdi.  Dasht  va 

o’rmon-dasht  zonasida  sho’rxok  va  sho’rxoklashgan  tuproqlar,  sho’rlangan 

gruntlardan  yoki  yer  osti  suvlari  chuqur  joylashmagan,  minerallashgan  (1,5-2,5) 

sizot  suvlaridan  paydo  bo’ladi.  Quruq  dasht  zonasida  esa  tuproqlarning 

sho’rlanishi  yog’ingarchilikni  ozligi  va  uning  yil  davomida  bir  xilda 

tarqalmasligidan  va  baxor,  yoz  oylarining  uzoq  davom  etishidan  va  nixoyat 




26 

 

  



 

 

atmosferadan  tushadigan  yog’in  yerning  chuqur  qatlamlarini  (N



1

q1,65  m) 

namlatmasligidan  hosil  bo’ladi.  Bunday  sharoitda  ko’proq  solodlashgan  tuproqlar 

paydo bo’ladi. Sho’rlangan va solodlashgan qatlamlar yer yuzasidan uncha chuqur 

joylashmagan  bo’lib,  sizot  suvining  kapillyar  rejimi  tipi  ostida  dasht  zonasiga 

qaraganda ko’proq tuz to’planadi.  

                                                                                            3.1.2-jadval 


Yüklə 0,92 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   40




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin