Çağdaş Azərbaycan nəsri
Yüklə 6,83 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
malagan, kürd, erməni pəncərələri göz gətirmişdi, Azərbaycan türklərini xata gözləyirdi.
Erməni dərsi...
Apedin əkdiyi ağaclara adı mı zı yazanda yeniyetmə çağı mı z idi. Apedin xəbəri yoxdu, bı çağı götürüb bir- bir ağacı n gövdəsinə adı mı zı qazı rı q; yəni, erməninin əkdiyi ağacda adı mı z qalsı n... -Bunnarı niyə bəzəmisən, a musurman? - Aped sinif rəhbərimı zlə görüşüb bizi göstərdi. -Komsomola keçirlər, ona görə gətirmişəm. -Elə bil sünnət elətdirəcəksən, niyə belədi bunnar? Niyə tumannarı nı çəkirlər? Aped düz demir, acı ğı ndan, hikkəsindən belə deyir, o bizi tozun torpağı n içində, bulaşı qlı , kirli, əzı lmiş, ağlayan görmək istəyir. Bizsə səliqəli, yaraşı qlı , buz baltası kimi sağlam yaylaq uşaqları yı q... Dəstələnib onlara tərəf gəldik. Boyda- buxunda hamı mı zdan fərqlənən Qaraca müəllimin oğlu qabaqdaydı , Aped əyilib düz onun gözünün içinə baxdı :
-De görüm, bura haradı ? Uşaq əvvəl duruxdu, çaşqı nlı q içində ətrafı na baxdı .
www.kitabxana.net – Milli Virtual Elektron Kitabxana 2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
-Bura Kalininodu, əvvəlki adı Uzunoba olub, rayonumuz iyirmi səkkiz kənddən ibarətdi, iyirmi üçü Azərbaycan kəndidi, beşi erməni, onnar da qarı şı qdı . -Birnəfəsə belə deyib başı nı aşağı saldı . Aped bunu gözləmirdi: -Azərbaycandı həə, bura... -rəngi göm-göy göyərmişdi, qapı dan asdı ğı dərilərdən seçilmirdi -Yox, - dedi uşaq, -Ermənistandı . Müəllim irəli yeriyib arada dyandı : -Aped kirvə, mən uşaqları gətirdim ki, sizin xəritənizə baxsı n,- qoluna girib dükana tərəf apardı . Apedi söz tutmuşdu, bilmirdi nə desin: -Komsomol olmağa gəlib özü də! Xəritənin önündə ayaq saxladı , ağacı n aşağı sı ndan dəri, yuxarı sı ndan xəritələr ası lmı şdı . Xəritələr də dəri kimi aşı nmı şa oxşayı r. Aped, əlində çubuq, Qaraca müəllimin oğlunu axtarı r: -Qabağa gəl, sən gedib Kalininonun Uzunoba olduğunu tapı b çı xardı rsan, iyirmi səkkiz kəndin iyirmi üçünün türk kəndi olduğunu öyrənirsən, erməni dilini, erməni tarixini öyrənmirsən amma... Bax, dənizdən dənizə böyük Ermənistan... - dəri aşı ması nda işlətdiyi çubuğu xəritənin bu başı ndan- o başı na uzatdı . -Haradı ora?
www.kitabxana.net – Milli Virtual Elektron Kitabxana 2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
-Müəllim, bu dənizlər hansı dənizdi? - Uşaqlar ö z müəllimlərindən soruşurdu. -Müəllim... -Sonra, sonra... indi yeri deyil, indi hə deyin...- Sinif rəhbəri xatanı n bir addı mlı ğı nda olduğunu hiss eləyirdi...“Uşaqları aradan çı xartmaq lazı mdı ...” Ermənilər yan-yörədən axı şı b gəlirdilər. Apedin dərsi başlamı şdı ... -Bir-bir aralanı n... Çəkildilər. Aped artı q indini görmürdü, coşub ö zündən çı xmı şdı . -...Aşxabad da bizim şəhər olub, Aşxarabar erməni şəhəri... bütün dünyaya əlifbanı da biz vermişik... Gənçə Qandzakdı ...- Deyib-deyib ağlayacaqdı . ...Biz Apedin dükanı ndan aralanmı şdı q. Yəqin ki, hamı mı z eyni şeyi fikrləşirdik, yəni, xəritədəki yer haradı , hansı dənizdi o dənizlər... Müəllimdən soruşacayı q, amma hələ yox, yan-yörə dolu ermənidi. Bəlkə də qorxduğumuza görə bizə elə gəlir; işlərini- güclərini atı b ardı mı zca düşüblər, əslində də elədi, bizim yaşda olan erməni uşaqları söz ata-ata ardı mı zca gəlirlər. Bir-ikisinin əlində daş var... -Qabağa bax!- Sinif rəhbərimiz boynumdan yapı şı b irəli itələdi.- Dava axtarı rsan? www.kitabxana.net – Milli Virtual Elektron Kitabxana 2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
-Müəllim, bayaqdan bizi söyürlər. -dedim, səsimi çı xartdı ğı ma görə ağlamaq istədim. Müəllim bizi irəli buraxı b erməni uşaqları yla aramzda qaldı : - İ nçek uzum, dğerk 29 ?
uzaqdan-uzağa dükanı n qabağı na yı ğı lmı ş ermənilərə göstərib deyirdi: -Fikir verin, necə sağlam, necə sağdı lar...Nə oyun açı rsan-aç, dəyişən deyillər, soruşursan, millətini də bilmir, bilmir nə millətdi, amma yenə mən onun dilində danı şı ram... Yazda, qı şda qalstuku boynunda olan eynəkli erməni, yəni baş həkim, burdakı ları n diliylə desək, akademik Ulubabyan şlyapası nı çı xardı b əlinə aldı , niyəsə az qaldı yerində fı rlansı n: -Onnarı özünə qaytaran bizik, bizi görüb özlərinə gəlirlər. İ ndi sən onnan niyə soruşursan ki, nə millətsən? Qoy elə musurman olsun qalsı n... -Musurman olmağı daha güclü olmaq deyilmi, hinger varjaped? -Müsəlmançı lı qda güclü olmaq, türkçülükdə güclü olmaq deyil. Bizim düşmənimiz türkdü, müsəlmanı n düşmən olmağı sa başqa söhbətdi. - dedi,
29 Nə istəyirsiz, uşaqlar? (oğlanlar) (ermənicə). www.kitabxana.net – Milli Virtual Elektron Kitabxana 2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
birdə-birə halsı zlaşdı , qolundan tutub Apedin düzəltdiyi sallama dəri kətildə oturtdular. - Türklərlə bağlı düz düşünürük, həmişə də düz düşünmüşük... katibə də dedim, - başı yla Partiya Komitəsinin binası nı göstərdi,- fikirlərimiz düzdü, planları mı z doğrudu, heç birini işə qoymuruq, son vaxtlar ev yerləri ayrı lmı r, suyu yox, yolu yox, ona görə də cavanları azalı r, bu, çox yaxşı dı , belə də eləmək lazı mdı ...- Başı nı qaldı rı b altdan yuxarı düz Apedin gözlərinin içinə baxdı . - Bilirsən katib nə dedi? Dedi, bəs niyə biz türklərin arası na düşəndə özümüzü düz aparmı rı q, onun dilində danı şı rı q, onun musiqisini çalı b-oxuyuruq, bir dənə də olsun milli yeməyimiz yox, adı mı z onun, soyadı mı z onun, sənin familin Ulubabyan, mənim ki, Bağdasaryan... Varjapedin başı na yı ğı şı b onu görünməz edən ermənilər narahatçı lı q içində qurdalandı lar, hamı bir-birinin soyadı nı fikirləşə-fikirləşə baxı şdı lar. Dəmirçiyan, Köçəryan, Ağacanyan, Balayan, Toxmaqyan, Nənəcanyan, Şahsuvaryan, Şahgəldiyan... -Niyə belədi, hinger Varjaped?! - Aped əlini əlinin ü stə qoyub ona sarı uzatmı şdı . -Hanı bəs, bizim kitabları n yazdı ğı Ermənistan? www.kitabxana.net – Milli Virtual Elektron Kitabxana 2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
-Bilirsən niyə belədi, bu haqda çox fikirləşmişəm, rəhmətlik müəllimim Acaryan da deyirdi, deyirdi ki, o xalq çox güclüdü, o xalqı zəiflətmək istəyisənsə, zəif millətini yarat. Anladı nmı ? Hamı sı bir yerdə başı nı buladı : -Yox. -Bilirsiz, xalqı n gərək oxumuşları yarana, savadlı adamları əmələ gələ, yalançı savad yox; dünyanı tanı ya, özünü dünyaya tanı da, əgər bu varsa, bu cür oxumuşları , savadlı ları varsa deməli, millət yaranı r. Bunun da oxumuşları var, amma oxu- muşları nı özünə oxşada bilmədi, - varjapedin birdən- birə üzü gülməyə başlamı şdı .-Bax, burda düzgün yol seçildi, - Apedə baxı b başı yla yenə Partiya Kömitəsinin binası qrşı sı ndakı heykəli göstərdi. -Sən ona pis baxma, onun ağı llı işləri çoxdu, birinci ağı llı işi o oldu ki, millətin adı nı dəyişdi, millətin adı dəyişirsə deməli, tarixi də dəyişir, tarix də dəyişdisə, deməli, sən bir millət kimi indi doğulmusan, təzə yaranı rsan, ya da heç yoxsan. Bir sözlə, bu xalqı n ziyalı sı özünə oxşamadı , sovet məktəbi dəyişdirə bildi onnarı ... -Varjaped elə bil yenə huşa getdi, əyilib düzəldi. -Sağ ol, hinger varjaped, sizin şərəfinizə indi qonaqlı ğa oturacağı q. www.kitabxana.net – Milli Virtual Elektron Kitabxana 2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
Varjaped işı ğı azalmı ş solğun gözlərini dolandı rı b Apedə zillədi: -Amma gör sən neynirsən, aşı q oxudursan, gedirsən türk məclislərinə, türk aşı ğı na pul verirsən ki, oxu. O da oxuyur. Nədən oxuyur, bilirsən? - Yenə ətrafı na göz gəzdirdi, gülümsədi, üzü-gözü gülüş qarı şı q neçə il qabaq bizim ağaca yazdı ğı mı z adları mı z kimi əyiş-üyüş oldu, əllərini şlyapa qarı şı q irəli uzatdı . - Oxuyr Koroğludan, Babəkdən...hə, indi de görüm, Koroğlu musurmandı ? Babək musurmandı ? Aped varjapedin nə demək istədiyini indi-indi anlayı rdı , özünə yı ğı şı b, daralı b, pisikib dərisi biz- biz olmuşdu. -İ ndi sən o uşaqdan soruşursan ki, nə millətsən, o da gedib öyrənəcək, -şlyapalı , qalstuklu varlaped niyəsə şlyapası nı çevirib içinə baxdı . -Öyrənəcək, biləcək ki, türkdü, hələ onu da biləcək ki, qı lı nc gücünə müsəlman olub...Gördün, necə cavab verdi, rayonun adı dedi, Uzunobadı . Bu onun özünü dərk edib anlaması dı . Onu istəyirsən?! İ stəyirsən ki, o, ö zünü tanı sı n?! Küçənin bu başı ndan o başı na yayı lan uğultuya, səsə- küyə boylandı lar, gənc ermənilər azərbaycanlı uşaqları müəllim qarı şı q daşa
www.kitabxana.net – Milli Virtual Elektron Kitabxana 2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
basmı şdı lar. Müəllim uşaqları da başı na yı ğı b gü- lümsəyə-gülümsəyə atı lan daşları n altı nda dayanmı şdı , qarşı sı alı nanacan da beləcə dayanacaydı . -Bilirsiz Pyotr vəsiyyətində nə deyib? Pyotr Pervı y, Dəli Petro, allah ona rəhmət eləsin, o olmasaydı , türkün əlinnən heç nəyi almaq mümkün deyildi. Qafqazda yeri də bizə o verdi. O, düşünmüşdü, o, hazı rlamı şdı , onun planı ydı . Bilirsiz nə deyir, vəsiyyətində, deyir, çalı şmaq lazı mdı ki, türk daha qatı dindar musurman olsun. Pulu olan pulunnan, varı olan varı nnan keçsin, onnarı bir-birinin üstə qaldı ra bilsin, məscid tikdirsin, molla məktəbləri açdı rsı n, elə eləmək lazı mdı ki, şiə, sünnü mollaları ç ox olsun...Hər halda, molla müsəlmandı , türk olsa da, türkçü deyil, mən bunu sizə əlli ildi deyirəm, siz də gedib aşı q oxudursunuz, amma hər erməninin ən azı otuz molla dostu, kirvəsi olmalı dı ... Aped bu iki daşı n arası nda özündən ası lı olmadan türk məclislərini xatı rlayı rdı . Aşı q Ayvazla şəyirdinin bir-birinin sazı nı n altı ndan keçə-keçə ç alı b oxymağı gözünün qabağı ndaydı ... “onları n mahnı ları nı dinləməsəm, bağrı m çatlayar mənim”, fikirləşdi, başqa şeyləri dedi: www.kitabxana.net – Milli Virtual Elektron Kitabxana 2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
-Bunnarı n içi dəyişmir, hinger varjaped, molla olması n, çoban olsun, baxı rsan heç nədi, di gəl sən bunnan iş gör, söhbət elə, bir məclisdə otur, heç deməzsən ki, çobandı . Bunnar güçlüdülər, hinger varjaped, mən bunları n mahnı ları na, adətlərinə öy- rəşmişəm, onsuz dözəmmirəm. Bağı şla məni, biz heç David Sasunskidən oxuyuruq? Elə bu vaxt Dursunoğlu erməni yı ğnağı na, uçuruma yaxı nlaşı rmı ş kimi, çəkinə-çəkinə yaxı nlaşdı , Apedə sarı əyilib yavaşcadan dedi: -Qarakəlləoğlu papağa qoyun teləyir, səni ç ağı rı r. -Harda? - Aped bir anlı ğa elə bildi təkdi, tələsik yı ğnaqdan qı rağa çı xdı . -Nə deyir bu musurman? - Varjaped, doğrudan da bir şey anlamamı şdı . -Varjaped, türklər bazarı n qı rağı nda “telək oyunu” keçirirlər, dəvət eləyirlər bizi... -Nə oyunu? -Çoban oyunudu, nədisə... Hamı sı qalxı b dəstəylə “telək oyunu”na baxmağa getdilər...
Telək oyunu, yaxud, papağı n quzu olması ... www.kitabxana.net – Milli Virtual Elektron Kitabxana 2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
Ağ, uzun gərdənli, qaragözlü, qumral qoyundu, mələyə-mələyə bazarı dolaşı r, buynuzuna əl boyda ağ yaylı q bağlanı b. -Es inça, ay mart, es um oçxarne 30 ? Ermənilər ondan-bundan soruşa-soruşa bir- birilərinə qarı şmı şdı lar. Azərbaycanlı lar dinməz- söyləməz öz işlərindəydi, dinib danı şan yoxdu. Yaşlı qadı nlardan biri bası nı qaldı rı b: -Telək qoyunudu, - dedi, buynuzundakı ağ parçanı göstərdi. Yenə heç kəs heç nə anlamadı . Ermənilər heç, türklərin də çoxu bilmədi arvad nə deyir, “ telək qoyunu” nə deməkdi. -Bunu niyə mal bazarı na aparmı r bu kişi? Bazarı n tör-töküntülərindən o qədər də seçilməyən bazar itləri qoyunu yiyəsiz görüb hürməyə başlamı şdı lar...Qoyun artı q heç nə seçmirdi, hər şey gözlərinə eyni cür görünürdü ...Bazarda ancaq qaraltı lar var, hər şey bir-birinə qarı şı b, hürənlə hürməyən, gülənlə gülməyən, oturanla duran, malağan rusuyla kürd, erməniylə türk, bazar müdürüylə, bazarı indi də deyinə-deyinə süpürməkdə olan süpürgəçi hamı sı bir şeydi, daş- divar kimi bomboz, qoyun da
30 Bu nədi, a kişi? Kimin qoynudu bu? (ermənicə) www.kitabxana.net – Milli Virtual Elektron Kitabxana 2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
ö
qoyuna təpik atı rdı , söyürdü, daşa bası rdı , sonra niyəsə qaraltı lar onun buynuzundan yapı şdı , güllü- ç içəkli don geyinmiş, amma ətri olmayan bir arvad qan kimi qı p-qı rmı zı narı başı nı n üstünə qaldı rı b Qarakəlləoğluna baxdı ... Apedgil də elə indi gəlib ç atdı lar. Bazarkom Civan bayaq qoyuna izin versə də, bazara girən sayseçmə erməniləri görüb özündən çı xdı : -Çoban köpəyuşağı , yı ğı şdı rı n qoynu-zadı burdan!
Aped də, varjaped də əllərini qaldı rdı lar, bazarkom Civan qaça-qaça gəldi, hamı sı bir yerdə Qarakəlləoğluna doğru getdilər. Qarakəlləoğlu onları görüb ayağa durmuşdu, görüşdülər. Qarkəlləoğlu başı na buxara papaq qoymuşdu, qucağı nda da qoyun dərisindən bir papaq vardı , ağ saçaqlı çoban papağı dı .Varjapedi tanı ya bilmədi, birinci kərəydi görürdü, dönüb Apedə baxdı . Aped irəli yeriyib əlini onun qucağı ndakı saçaqlı papağa toxundurdu: -Müəllimimdi,-dedi, varjapedə sarı dönüb yüngülcə baş əydi, sözünü ermənicə tamamladı . - Hinger varjaped Ulubabyan! Qarakəlləoğlu da baş əydi: www.kitabxana.net – Milli Virtual Elektron Kitabxana 2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
-Ustadı mən də salamlayı ram, qonağı m olarsı nı z, hörmətli ustad, hörmətiniz artı q olsun. Bazarkom Civan bazarı n bir səmtində yer düzəltdi, əyləşdilər... o başda qoyunu tutub hələ də gözləyirdilər, arvad əlini narqarı şı q Qarakəlləoğluna tərəf silkələyib: -Neynim?- dedi. -Gözlə. -Nədi yapdı ğı n, nə yapı yorsun? - Varjaped Ulubabyan niyəsə osmanlı ləhcəsində soruşdu. -Öz dinin üstündə allah sənnən razı olsun, ustad, deyin eləmişəm, uşaq əsgərlikdən gəlsin, çöl papağı mı qoyuna quzu eləyəcəm, qoy papağı m quzu olsun... Varjaped birdən-birə kədərləndi, üzü-gözü elə bil dala dartı ndı , handan-hana başı nı qaldı rı b gülümsədi...Bütün bunlar onun iliyinə işləyirdi, ona görə də canı nı n lap dərinliyində titrətmə içindəydi. İ stədi desin ki, böyük türkoloq alim Acaryan işləyib bunu, amma çobanı n dediyini ayrı şey hesab eləyib dinmədi. -Papağı diriltmək istəyirsən çoban? Deyirsən ki, papağı m quzu olacaq? -O qoyunun quzusu dünən doğuldu da öldü, dünənnən balası nı axtarı r, indi gərək elə eləyək ki, - www.kitabxana.net – Milli Virtual Elektron Kitabxana 2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
qucağı ndakı saçaqlı papağı irəli uzatdı , -qoyun elə bilsin doğduğu budu...papaq! -Allatmaq istəyirsən heyvanı ... -Yox, hörmətli erməni, qoyunu inandı rmalı yı q, elə bilsin ki, hələ doğmayı b, indi doğacaq. Doğanda çəkdiyi ağrı nı yaratmalı yı q. Qaragözlü qumral qoyun sakitləşmişdi, başı nı buynuzundan yapı şmı ş adamları n ayaqları arası na salmı şdı . -Təzdən başlayaq, -dedi Qarakəlləoğlu, üzünü divarı n dibində sı rayla oturmuş ermənilərə tutdu. - Qorxusunu uddu heyvan... Təzədən başlamaq lazı mdı . Belə deyib də ayağa durdu, bu başdan o başa əlini yellədi. Bayaqdan əlində nar tutmuş yekəpər arvad işarəni görən kimi ətəyini qoyunun başı na keçirdib qoyunla bir yerdə fı rlandı , sonra çəkilib əlindəki gülöyşə narı qoyunun başı na çı rpdı . -Məni görməsin, - dedi Qarakəlləoğlu, - yiyəsini görsə, heç nədən qorxmaz... - Döngəni burulub görünməz oldu. Qarakəlləoğlunun iyi qoyunun burnunun ucundaydı , özü yoxdu amma, ona görə daşa divara çı rpı lı r. Yamacı ndan təzəcə endiyi yaylaqlar yaddaşı ndan silinməkdədi...Gözünün önü boşalı r, bir www.kitabxana.net – Milli Virtual Elektron Kitabxana 2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
azdan hər yanı qı p-qı rmı zı rəng içində görəcək. Hə- ləlik Qarakəlləoğlunun havası başı nı n üstündədi, onu arayı r. Bazarı n girəcəyində gözləyən oğlanlar, qoyunu bir neçə kərə yerində fı rlayı b təzədən buraxdı lar, qoyun özünü yenə ora- bura vurdu, birdən-birə elə bil hamı cildini dəyişdi... Görünüşdə, danı şı qda, xasiyyətdə hətta dində- məsshəbdə belə ç oxdan bir-birlərinə bənzəyən bazar əhli nə baş verdiyini bilmədən hücuma keçdilər. Qoyunun yaddaşı nda yaylaq qalmamı şdı artı q, hardasa quzu mələyirdi, bir də Qarakəlləoğlunun sifəti, üzü-gözü dolaşı rdı havada. Hanı bəs, bunnar? Özünü bazarı n daşı na-divarı na vursa da, daşda-divarda quzu səsi yoxdu, gülənlər də əyri gülür, bazarı n yeməkxanası ndan qab- qacaq çı xardı blar, qazan dibi döyürlər, qaraltı ları n hamı sı nı n üzü-gözü əyilib... Cavan oğlanlardı , hərəsi bir yanı ndan tutub fı rlayı rlar. -fı rla, döndər, qoy başı hərlənsin! -Kimsə qarı şı qlı ğı n içindən dilləndi. Doğrudan da, kinoya baxı rlarmı ş kimi tamaşa eləyən ermənilər təəccüb içində quruyub qalı blar. Heç kəs heç nə anlamı r, dönüb varjapedə baxdı lar.
www.kitabxana.net – Milli Virtual Elektron Kitabxana 2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
-Mən bunlarda belə şeyləri çox görmüşəm, - Aped başı nı varjapedə sarı uzatdı , - amma papaq, birinci kərədi. Bayaqdan təmkinini pozmayan varjaped şlyapası nı çı xardı b elə tutmuşdu ki, deyirdin indi qoyuna atacaq. Aped istəyirdi varjaped bu haqda nəsə desin, amma hamı bu qarı şı qlı ğı n içindəydi, erməni erməniliyindən qalmı şdı , cı ğallı q yox idi, qəsdən qarğaşalı q yaratmaq, hay-küy salmaq istəyənlərə meydan açı lmı şdı ... Bayaq türk uşaqları nı müəllimqarı şı q daşa basmı ş gənc ermənilər də gəlmişdilər, amma indi bilmirdilər daşı kimə atmaq lazı mdı , çaşı b qalmı şdı lar, ermənilik eləyə bilmir- dilər, əlləri, daşqarı şı q, göydə oynayı rdı : -Rədd olsun türklər! Türklərə ölüm! Bazarkom Civan onlara tərəf qaçdı : -İ nçek anum, şan dğerk, hima jamanaqiçe 31 ...
-Es inçe, keri Civan, inçe badahel? 32 - Gənc ermənilər bir şey anlamadı qları ndan özlərinə yer tapa bilmirdilər. Bazarda malağan, erməni, türk, kürd qarı şı q, hamı ayaq üstəydi, çoxu daxı la dı rmaşı b. Qartofsatan kartofundan, almasatan alması ndan atı r qoyuna... Qarakəlləoğlu hələ də yoxdu, bazarı n
31 Neynirsiz, it uşağı , yeri deyil, Bura o yer deyil. (ermənicə) 32 Bəs nədi bu, Civan dayı , nolyb burda? (ermənicə) www.kitabxana.net – Milli Virtual Elektron Kitabxana 2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
görünməyən tinindən göz qoyur. Qoyun son səsini mələyir, Qarakəlləğluna da elə bu an lazı mdı , qoyuna doğru yüyürdü: -İ rreeeh...!-Saçaqlı papaq əlində diz çöküb gözləyir, bazarı n arxa qapı sı dı , bütün səslərdən seçilən bu doğma səsi qoyun özü tapacaq. Qarakəlləoğlunun heyvanlarla danı şdı ğı dil qələmə gəlmir, bu dilin əlifbası onun canı ndadı . İ ndi bazarı n çı xacağı ndan kökü canı nda səslənən həmin dillə qoyunu səsləyir. Bu səslə elə bil qoyunun içini çəkirlər. Qarakəlləoğlunun yanı nda beş-altı nar var, bir qab duzlu sudu, bir az aralı da kababçı köz yel- ləyir...Ermənilər baş-başa verib varjapedi dinləyirlər. Varjaped böyük türkoloq alim Acaryandan danı şı r... Qarakəlləoğlu saçaqlı papağa duzlu su vura-vura füşkürəklə bütün türk dünyası nda anlaşı lan “qoyun sazı ” çalı r: -İ rreeeh...! -Haskacak, asuma mod ari, 33 - Varjaped həyəcan içində erməniləri başa salı rdı . Qoyun Qarakəlləoğlunu bazar əhlinin ayaqları arası ndan gördü, bir anlı ğa duruxdu, bu bir an, onun südünün kəsildiyi an idi, səsinin batmağı yla
33 Anladı nı z? Deyir, gəl, yaxı n gəl! (ermənicə) |