Çağdaş Azərbaycan nəsri
Yüklə 6,83 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
bunların burda nə işi var, minməyin, günahdı, ruhlarını incitməyin... atmı yoxdu, minməyə, eşşəkmi yoxdu. Çobanın dediyini də axıracan heç kəs anlayammadı. Sonra da söz yayıldı ki, bu heykəllərin içində qızıl var, bir erməni, dedilər, nə vaxtsa bir qoçun başını sındırıb içindən beş kilo qızıl çıxardıb. Ondan sonra özümüz daraşıb qırıb dağıtdıq... Maşını saxlayıb düşdüm, heç gözümü açıb ətrafa baxmaq istəmirəm. Birdən-birə hiss elədim ki, ən doğru, ən gerçək olanı elə bu, tarixini bilmədiyimiz, bilmədiyimiz üçün də anlamadığımız şeylərdi. Gerçək olan bir də qoç heykəllərindən yuxarıda ermənilərin uçurduqları xarabalıqları görükən abidələrin qalıqlarıdı, kəndin- kəsəyin adının ucdan tutma ermənicəyə dəyişdirilməsidi, qalan nə var, yalandı... Dönüb bacıoğluna baxdım, nə deyim ona, dibçək çiçəyi kimi harda varsa, ancaq ora aid olan, yaraşıqlı, şumal, bütün düşündükləri dilinin ucunda bir yenyetmə...Yəqin ki, heç bilməz milliyə nədi, millətçilik nədi. O gün anası telefonda deyir, bacın oğluna nə demisən ki, yapışıb yaxamnan ki, məni niyə rus məktəbinə qoymusuz, niyə rusca oxutmusuz məni. Mən də deyirəm, həə, doğrudan da səhv eləmişəm, rusca yox, gərək ermənicə oxudaydım, erməni axçikini də
www.kitabxana.net – Milli Virtual Elektron Kitabxana 2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
tapmısan... -telefonda uğunub getsə də hirsini gizlədə bimədiyi aydınca hiss olunurdu. Həmin anda da, yəni gülməyinin içində də kövrəlib ağlamsınır.- Getdi kimə oxşadı, bilmirəm, -deyir, hıçqıra-hıçqıra. -İndinin uşaqları, -deyirəm, - daha çox içində yaşadğı vaxta oxşayırlar...! Nə demək istədiyimi o qədər də yaxşı anlamır. -Gəl, deyir, -səni gözləyirəm, gəl, onu başa sal, sənin sözünnən çıxmaz. İndi dayanıb yaraşıqlı boy-buxunuyla kababxanaya sarı boylanır, ordan bura gəlmişəm, heç nə deyə bilmirəm, daha doğrusu, demək istədiklərimdən o qədər uzaqdı ki, söz tapa bilmirəm. Gərək vaxtında deyiləydi, atası deyəydi, anası deyəydi, vaxtında deyilmədiyi üçün artıq çox gecdi...İndi özünün düşündükləri var, elə şeylər deyir ki, donub qalıram...Rayon bazarından gələn kəndçilərimizi göstərib: -Bu qədər paltar olar ki, -deyir, -dayı...bu camaat geyinib. Belə papaq olar?! İnanmıram ki, əvvəllər də belə geyinmişik. Deyirlər ki, biz belə döyüşkən olmuşuq, babalarımız dövlətlər yıxıb, dövlətlər qurub! Hanı? Bu www.kitabxana.net – Milli Virtual Elektron Kitabxana 2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
geyimnən neynəmək olar, döyüşmək olar? Ona bax, - deyir, - nolsun molladı, ərəb mollası deyil ki, Azərbaycan mollasıdı, niyə ərəb kimi geyinir.? Milli-milli deyirsən, qoy bizim öz milli paltarımızı geyinsin, “Quran”da deyilməyib ki, hamı ərəb kimi geyinməlidi... Müsəlman olmaq ərəb olmaqdı, bəyəm?! Heç nə demirəm, altdan-altdan gülürəm sakitcə, amma fikirlərinin dəqiqliyinə tüklərim ürpəşir: -Vaxtın oğlusuz, daa... -deyirəm. -Görünür, vaxtın da öz dili var, o dili siz bilirsiz. -Həə,-deyir,-hərə öz vaxtının oğludu... Doğru deyir. Vaxtın öz dili var, amma gərək vaxtı düz anlaya biləsən, yalanını, gerçəyini başa düşəsən, vaxt aldada bilir adamı; al diliylə aldadıb aparır, o yerlərə aparır ki, bir də qayıda bilmirsən... Biz də aldandıq, hər şey əlimizdən çıxdı, heç nəyə yiyə durmadıq. Axsaq Gevorq da dörd yanını yiyəsiz gördüyü üçün hər tərəfə traktor saldırdı, abidə qarışıq, şumlatdırdı. Elə dağıdanların, yıxanların çoxu da özümüzkülərdi...biri elə Teymurun atasıydı: “Əə, yıx, dağıt, məscid döyül ki, Allahdan qorxasan, kafır www.kitabxana.net – Milli Virtual Elektron Kitabxana 2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
tikilisidi...” Beləcə, axsaq Gevorqa işlədik hamımız, çünki Vaxt axsaq Gevorqa dil vermişdi; barmağını hara tuşladı yıxdıq...Bəs heç yanda, tarixin heç bir dönəmində olmayan qədim Ermənistanı niyə axtarırılar? Dünya tarixçiləri bilə-bilə ki, heç bir dənizdən heç bir dənizə böyük Ermənistan olmayıb niyə dizin-dizin sürünürlər? Ermənilərin məktəblərdə oxuyub
öyrəndikləri Ermənistanı bulmadıqca niyə qışqırıb ağlaşırlar? Buna səbəb nədi? Buna səbəb tarixin yalanlarıdı, tarix saxtakarlıqlardı... Axsaq Gevorq da ona görə min illərdən qalma abidələrin üstünə düşmən üstə gedirmiş kimi getdi, Teymurun atasını da inandırdı. Teymurun atası da ona görə bir vaxt, əlini yelləyib: -Gəlin...! -dedi, yanındakılara, -hərəniz bir yannan düşün, uçuraq... Amma hardan biləydi ki, min il qabaq elə burdaca ikinci babası Alıca Günə bu dikə çıxıb həmin səslə, həmin dillə abidənin daşlarını qaldıranları haylayırdı: -Ha, qaldırın, başınıza dönüm, gerçəyin daşlarıdı, gerçəyə qaldırın!
www.kitabxana.net – Milli Virtual Elektron Kitabxana 2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
Teymurun atası bütün bunları bilmirdi, bimədiyi üçün də o vaxtlar yol briqadiri işləyən axsaq Gevorqun bir barmağının işarəsiyllə tay-tuşlarını başına yığıb babasının tikdirdiyini min il sonra iştahla, həvəslə dağıdırdı. İnidi də traktor işlədirdi, indi də dağıtmağındaydı, hara buyrurdular ora gedirdi, dağıda-dağıda... istər tik, istər sök, onunçün bir şeydi, axşama heç nə qazanmasa da bir arağı olmalıydı...Oturub oğluna, oğlu olmasa da evinə-eşiyinə göz vura-vura arağını içirdi: -Axsaq Gevorqun qızı nə təhərdi, əə? Yaxşıdımı?!- Oğlundan soruşurdu, oğlu olmasa da evindən-eşiyindən soruşurdu. Əslində bütün bunlar arvadına eşitdirmək üçün idi. -Nolar, ata-oğul ikiniz də birləşib sataşın mənə, erməni qızı da gəlib qulluq eləyər, erməniyə oxşadar sizi, onsuz da oxşuyursuz yavaş-yavaş. -Arvadı ağlaya- ağlaya evi-eşiyi qatıb –qarışdırardı. Sonra da götürüb qardaşına, yəni mənə, zəng edərdi. -Gəl, gör neynirsən, bunlar mənim axırıma çıxacaq... www.kitabxana.net – Milli Virtual Elektron Kitabxana 2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
Beləcə, dindən- dinə, donnan-dona keçə-keçə gəlib bu vaxta çıxmışıq... Budu, biri də bu yandan böyüyür, bacıoğlu Teymur... Üzdən-gözdən aydın, başa düşülən olsa da ədəbiyyat müəllimi demiş, nə məssəbə qulluq elədyi bilinmir. Bilmək olmur, xristiyandı, yoxsa müsəlman... Ona görə də istədiyimi deyə bilmirəm yanında, istəyirəm milli olsun, qışqır-bağırnan yox, ürəkdən millətini istəyən olsun... baxma, bir nəfərnən də millət güclü ola bilir... Amma bu, tərsinə, millətdən danışanda heç eşitmək istəmir. Oturub- durub fikirləşirəm ki, milləti onun gözündən kim salıb görəsən... Səbəbini yaxşı bilsəm də fikrimdən çıxmır... -Dayı, - deyir, - sən milli məsələdən danışanda pis görünürsən. İndi də qoç daşlara baxa-baxa gözlərin yaşarıb...Niyə belə eləyirsən?- Gördü fikir vermirəm, qolumdan tutub dartdı.-Nə var orda, daşa dönmüş qoyunlardı daa... Gedək, odu eey, qapıdadılar! -Üzünü Gevorqun kababxanasına tutub əllərini yelləyə-yelləyə səslədi,-Süsəəən...! Əvvəl bir qızla bir qadın kababxanadan aralanıb dikə sarı çıxdı, sonra da... həə, Gevorq, axsaya-axsaya bir iki addım qabağa yeridi...Nəsə dedi, ordan bura anlaşılmadı,
www.kitabxana.net – Milli Virtual Elektron Kitabxana 2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
qadın qızı saxlamaq istədi, qız əldən çıxıb Teymura tərəf yüyürdü...Heç nə, onsuz da gördüyüm nə var, ruhuma kədər gətirib, bayaqdan ürəyimə sıxıntı çöküb... Teymura nəsə demək, yol göstərmək onsuz da gecdi, üz-göz olmaqdan başqa bir şey deyil. Teymur getdi artıq, Teymur artıq onlarındı...ermənilərin də yox, gözə kim görünürsə onundu Teymur; o belə böyüyüb...Şəhərə qayıdanda Bioloq Teymura deyəcəyim sözlərdi bunlar, özümdən asılı olmadan fikrimdən keçir. “Axsaq Gevorq
buralardakı abidələri, qoç heykəllərini, bir sözlə tariximizi mənimsədiyi kimi Teymuru da mənimsədi...” çatan kimi belə deyəcəm bioloqa. Bilirəm zarafata salacaq, “Uşağın xətrinə dəyməyin, qoyun kef eləsin”, “Gevorqun qızını bildik, arvadı nə təhər şeydi bəs?!” “Bəlkə qoç qəbrüstülərinin, at heykəllərinin içində doğrudan da qızıl var?!”. Bu cür atmacalarla məsələni həll
eliyəcək, bioloq,
vəssalam...Əslində Teymurun indinin özündə üzü aşağı,- Süsə-əəən!-deyə-deyə yüyürdüyü yol da qaranlıqdı. Nə zamansa ayılıb özünə gəlmiş olsa ölümündən başqa heç nə görməyəcək. Ona görə ki, bunun özü də özünə qəsd deməkdi... Mən bunu duyduğuma görə ürəyim sıxıldı,
www.kitabxana.net – Milli Virtual Elektron Kitabxana 2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
üzüntü içində Moskva ətrafındakı Fryazino şəhərində keçirdiyim sıxıntılı anlarımı xatırladım. Bayaq maşında olanda deyirdi: -Mən Süsənlə Amerikaya gedəcəm, Süsəngilin orda qohumları çoxdu... Süsən də ona doğru qaçır, qucaqlaşıb öpüşürlər, o yanda ata-anası, bu yanda mən...bir anın içində qulaq batırıcı səssizlik yaranır, heç quşların da səsi gəlmir...Burdan ora Gevorqun arvadının gülümsədiyini hiss eləyirəm. Teymur da başını qaldırıb mənə baxıb gülümsəyir, sonra da əl-ələ tutub gözümüz görə-görə yaşıllığa qərq olurlar... Bacımın yanına tək qayıtdım. -Teymur hanı? Çiyinlərimi çəkdim...Heç bilmədim nə deyim, Süsənlə bir yerdə meşənin bir qulağından yaşıllığa nece qərq olduqları gözümün önünə gəldi, suya batırıldılar elə bil, Moskva yaxınlığındakı Fryazino şəhərində rus qızıyla mən də o cür yaşıllığa batmaq istəyirdim, bir vaxtlar: -Süsənlə getdi, -dedim, başımı qaldırmadan.
www.kitabxana.net – Milli Virtual Elektron Kitabxana 2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
Bacım elə həyətdəcə, harda dayanmışdı elə orda, yerə çökdü: -Görürsən?...Başıma gələni görürsən?! Mən onun indicə üz-gözünə, saçına əl atacağını hiss edib:
-Çı ğı r-bağı r salma...! Çı ğı r-bağı rla bir şey eləmək olmaz,- dedim.- Fikirləşmək lazı mdı . Əslində nolub, dünya yı xı lmayı b ki, o qədər erməni qı zı alan var... Başı nı qaldı rı b dinməz-söyləməz üzümə baxdı . Gözləri göm-göydü, uşaqlı ğı mı zı xatı rlayı b özümə gəlməkdəydim ki, bacı mı n qı şqı rtı sı evləri-eşı kləri bürüyüb kəndi başı na götürdü. Hələlik elə belə, qarası na qı şqı rı rdı ... sonra da üz-gözünü cı rı b saçları nı yolacaqdı . Ona görə də mən onun əllərini tutub bağrı ma basdı m. -Heç kəsi belə tərbiyə etmək, belə yola gətirmək olmaz,- dedim, sakitcə, -Niyə qaraçı lı q eləyirsən. Ö zünü ələ al!-Aralanı b həyətdəki kötüyün üstündə oturdum... “...Teymuru olduğu kimi heç kəs tanımır, nə atası tanıyır, nə anası; sadəcə tanımağa gücləri çatmır, düzü budu...Ona görə ki, yan-yörədəkilər kimi deyil, Teymur. www.kitabxana.net – Milli Virtual Elektron Kitabxana 2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
İndicə keçib gəldiyimiz rayon mərkəzində nə qədər adam yaşayırsa, adam da yox, nə qədər millət yaşayırsa Teymur da o qədərdi: yəni bir az malağan ruslarındandı, bir az erməni dığalarından, bir az gürcü qacçolarından, bir az da malağanların tatar, ermənilərin turk, gürcülərin tatrebi, dedikləri insanlardan öyrənib, görüb-götürüb, onlara oxşaya-oxşaya böyüyüb oxşadığı kimi də yaşayır... Dünyanın bütün repçilərini, estrada ulduzlarını əzbərdən tanıyır; günlərinə, aylarına, anlarına qədər bələddi...Rus, erməni uşaqlarına qarışıb rayon mərkəzindəki kinoteatrın qabağında çırt ata-ata böyüdü... Ara-sıra özünün də rep deməyi vardı... Erməni, hay erməni, Dağda döyər xırmanı, Öküzünə hiş, deyər, Arvadina şiş, deyər... Türkün tükün yoldular, Yerinə tikan əkdilər, Tikanları yağlıdı, www.kitabxana.net – Milli Virtual Elektron Kitabxana 2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
Soyqırıma bağlıdı... Soyqırım dəlmə deşik, İçində meymun yaşar, Meymunu yerə vurdum, Yer mənə yemlik verdi, Yemliyi nə sənə verdim, Nə yolu kəsənə verdim, Nə evdən küsənə verdim, Nə ipi kəsənə verdim. Darını Süsənə verdim... Beləcə, hara gəldi oxuyurdu... Ona görə də indi nə oralıqdı, nə buralıq... O gün deyir, “... dayı, inanırsanmı, mən hələ at minməmişəm. Öz atımız da olub, amma yaxın durmamışam... Deyirəm, niyə? Qorxursan atda-aan? Yox, deyir, qorxmuram, elə belə zəhləm gedir. Gördü, mat- məətəl dayanıb ona baxıram. Bilirsənmi, dedi, at bir az bizim kəndin adamlarına oxşayır...” www.kitabxana.net – Milli Virtual Elektron Kitabxana 2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
Kötüyün üstə oturub fikirləşirəm...Bütün bunlar onun tərbiyəsinə niyə təsir elədi? Onu niyə bu qədər dəyişə bildi? Ona görə ki, Teymurun böyüməyi öz başına qaldı... Yox, düz olmadı, mən hər halda ayrı şeyi demək istəyirəm; heç olmasa bizi kimi təbiətə böyümədi, apardılar qoydular, rus məktəbinə, dedilər ki, bax, rus məktəbində oxuyacaqsan, amma rus olmayacaqsan, rus, erməni qızını sevsən də evlənməyəcəksən... Amma evin tək uşağıdı, rus məktəbində oxusa yaxşı olar, rus dilini bilər, irəli çəkilər, bir vəzifə alar, rus dilini bilməyəni vəzfəyə qoyan kimdi, işləyər, adam olar, bizimkilər kimi dana-buzov qovlamaz... Beləcə, bir tərəfi boş qaldı, daha döğrusu, bilmədi niyə doğulub, bilmədi adı niyə Teymurdu, bu nə dildi ki, yalnız məktəbdən qıraqda danışılır, atası-anası danışır, bu qədər maraqsız olan kənddə niyə yaşayır camaat, ata, itə, toyuq-cücəyə qarışıb böyüyənlər niyə böyüyürlər... Atasının gündüz traktor səsindən, axşam araq içməkdən ayıq vaxtı olmadı...Anası da “bir belə” vaxtından rusca danışmasına az qalırdı bayılsın. Bağrına basıb, - ay qıı-ız, gör, rusca nece danışır, - deyə-deyə qapıları gəzdirirdi...
www.kitabxana.net – Milli Virtual Elektron Kitabxana 2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
O gün deyir, dayı, elə bilirsən tək mən beləyəm, yoox, Susana da elədi, o da ermənləri bəyənmir. Mən təəccüb elədim: -Doğru deyirsən? -Hə, bilirsən nə deyir? Deyir bizimkilərin də türkdən başqa söhbətləri yoxdu ki, türk belə gəldi, türk belə getdi...Mən də həmişə ayağa qalxıb deyirəm, türk hamıdan yaxşıdı! “Hardandı, bütün bunlar? ...hamı öz kökü üstündə... ailələr, məktəblər...” Birdən -birə öz fikirlərimdən cana doyuram... Vaxt güclüdü, deyirəm, öz-özümə, Vaxt, Vaxt...! ...Vaxt nədi, bəs? Vaxtı nece anlayaq?...demək istəyirəm ki, vaxt əslində elə Teymurun özüdü, Mənəm, bioloq Teymurdu, rus Teymurdu, o, ekiz oğlu olan, şahmatçı...bütün insanlardı, Vaxt... Bu fikir-xəyal içində şəhərə qayıdıram. Birdən-birə ucqar dağ kəndlərinəcən gedib çıxmış çanaq antennalar yadıma düşür...Həəə, çanaq antennası, Teymurun da Teymur kimilərin də eli, obası, bir sözlə Vətəni elə o
www.kitabxana.net – Milli Virtual Elektron Kitabxana 2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
antennalardı...Ötükən yaylaları nədi, a kişi, dil nədi, məssəb nədi, millilik nədi, əslində Qaf dağlarının özü nədi, yaxşı, bioloq Teymur, bacarırsansa de görüm, Qaf dağlarına yapışmış qaz-qas-kas söz sonluğy, nəyi ifadə edir? Boş yerə, Qafqaz söz birləşməsi yaranardımı, min illərin mənasını saxlamasaydı, bu çağacan yaşayardımı? İkimin beş yüz il bundan qabaq Balkan yarımadasıyla üzü yuxarı qalxan yersiz-yurdsuz qaraçı hay tayfası nədi, bu antennalar olan yerdə...?! Beləcə, düşündüklərimi də axıracan düzəməlli anlamadan bu cür
fikir-xəyal içində
şəhərə qayıdıram...Heç nə...yenə ən güclüsü cavanlardı, vaxta- zamana bənzətdiyim gənclik; içində də Teymur... ...bir az keçəcək Teymurdan salamsız-kəlamsız məktub alacam. “Dayı, sən həmişə, hər yerdə özünü göstərmək istəmisən, çalışmısan ki, yazıçılıq eləyəsən, elə arada bir də eləyirsən, xəbərim var...onun bunun xahişiylə qıza-gəlinə şeir yazırsan. Ona görə də sənin öz başına gələnlər yoxdu, yox dərəcəsindədi. Onun-bunun başına gələnlərdən yazma, mənnən yaz. Ən yazılası mənim başıma gələnlərdi. İndi eşit...! Sən gedən kimi gör noldu? Həmin gün bildiyin kimi Süsənlə görüşdük, sənin az qala gözü yaşara-yaşara inandırmağa çalışdığın ki, bu
www.kitabxana.net – Milli Virtual Elektron Kitabxana 2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
at, qoyun heykəlləri Şumerlərin qəbristanlığıdı, Sumerlər də ki, dediyin kimi bizik, amma xəbərimiz yoxmuş... Süsənlə bir yerdə bax, həmin o, Şumer qəbrstanlığından da keçdik, Boğazkəsən meşəsini tanıyırsan də, o qədər odun gətirmisən ordan, ulağın belində... (Həə, bunu bilməyim də sən demə, mənim tərbiyəm üçün çox lazımmış, yəni tənbəlliyim, laqeydliyim, ən əsası, ruslaşmağıma qarşı...) Nə isə, əl-ələ tutduq, Boğazkəsən meşəliyinə getdik. (Açığını deyim, bizdə olan bu cür yer adlarından xoşum gəlir: Boğazkəsən, Dəllər, Bəzəkli, Hamamlı, Alget, Ərimgəldi və sair) Dayı, inan ki, heç qayıtmaq istəmirdik, amma neyniyək, insanıq, heyvan deyildik ki, qalaydıq. (Dayı, sən yazıçı olmaq istədiyin üçün məktubumu belə, yazıçı kimi yazıram) Nə isə evə çox gec qayıtdım... İndi gör kənd mənim başıma nə oyun gətirdi. Sən bilirsən də, mən harda yatıram, ikinci mərtəbədəki balaca otaqda. Otağa qalxanda gördüm anam əlində də bir qab nöyüt düz qapımın ağzında oturub.
-Nolub, -dedim, - nədi, bu? Atamın əlində araq, sənin əlində nöyüt... -Dedi, keç yerinə deyəcəm. www.kitabxana.net – Milli Virtual Elektron Kitabxana 2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
Otağıma keçən kimi qapı bağlandı. Gördüm, yatdığım taxtın üstündə bəzəkli-düzəkli bir qız oturub. Elə bil bir qırmızı yanaq almanı şala bükmüsən. Belə hesab elə... Yup-yumru bir qızdı, bükülüb oturub... Anamın səsini eşitdim, qapının o tərəfindən. -Bax, o, arvadın, o da sən, üzümü qara eləsən, özümü yandıracam, əlimdəki nöyütnən. Sən erməni qızıynan kef eliyəndə biz yığışdıq evləndirdik səni. Qonşumuz Tamaşanın qızıdı. Heç olmasa, mənim xətrimə, dediyimi elə, bu işi eləməsən, çıxanda meyidimi görəcəksən. Dayı, vallah, bilmirəm nə deyim, yerin məlum, deyim, nə deyim, Oğuz türkcəsiylə belə durumda nə deyirlər, çox düşündüm bulamadım. Hun türkləri demiş, buğdanın qarnı yarıqdı, Sir-Şir-Şor türkləri demiş, gözün oğlan görsün, dayı, almaya oxşatdığım qızın şalını yavaşca araladım, heç inanmazsan ki, kənddə, özü də bizim kənddə, qoyunun-quzunun, atın-eşşəyin, toyuğun-
cücənin arasında belə qız böyüyürmüş. Avropada Parisin küçələrini, Amerika qitəsində Manhattan adasını, Mayya hindu tayfasını, Türkiyədə İstanbul Çarşısını qarış-qarış gəzəsən, anam demiş, ay tova, (yəni ay tövbə) beləsini tapammazsan...
|