Cəmil Axundov, PrincepsLegem mmc tərəfindən hazırlanmışdır baki, azərbaycan gwen Burchell, Sosial Proqram İnkişafı Mərkəzi tərəfindən redaktə edilmişdir Avqust, 2013

2.2. Özünə-Yardım Qrupunun Xərc Hesablamaları

Özünə-Yardım Qruplarının yaradılması asan prosesdir. Onlar çox böyük miqdarda başlanğıc investisiya tələb etməməlidirlər, çünki məqsəd öz ərazisində olan uşaqların adından fəaliyyəti könüllü olaraq dəstəkləmək məqsədilə yerli icmaya səlahiyyət verməkdir.

Gündəlik olaraq 3-4 saat sürəcək məşğələlərə yer ayıra biləcək kiçik bina tələb olunur. Vəziyyətdən asılı olaraq və Müasir Təhsil və Tədrisə Yardım Mərkəzi (MTTYM)/Azərbaycan üzrə Birgə Yardımın (UAFA) təcrübəsinə görə, belə binalar hər bir bələdiyyə və kənd inzibati vahidinin balansında olur və pulsuz olaraq verilə bilər. Orta başlanğıc sərmayə xərclərinin nəzərdən keçirilməsi 4-cü Cədvəldə təqdim edilib.
Cədvəl 4: Təxminən 20 uşaq üçün Özünə-Yardım Qrupunun şəraitinin qurulması üçün başlanğıc xərcin smetası

Bənd	AZN	Şərh
Bina	0	Bələdiyyə tərəfindən pulsuz olaraq verilir
Təmir xərci	1,000	Binanı uşaqlar üçün əlverişli vəziyyətə gətirmək üçün sadə təmir işi
Avadanlıq, mebel xərci	1,500	Təcrübə əsasında tələb olunan sadə avadanlıq
Təhsil materiallarının xərci	350	Bazara əsaslanan smeta
Kontingent	150	Hər hansı gözlənilməz xərc
Yekun	3,000
Hər uşağa düşən xərc	150

Mənbə: Komandanın hesablamaları, müsahibələr, bazar müşahidələri
Beləliklə də, 20 uşaq üzrə Özünə-Yardım Qrupunun yaradılması üçün başlanğıc sərmayə xərci 150/ uşaq AZN-dir. Burada əsas ehtimal ondan ibarətdir ki, binalar bələdiyyələr tərəfindən pulsuz şəkildə veriləcək. Binanın icarəyə götürülməsi halında isə xərc arta bilər. İcmada binaların olmaması ilə bağlı fövqəladə hallarda isə Özünə-yardım Qrupları valideyn üzvlərindən birinin evində yerləşə bilər.
Əlavə olaraq, Özünə-Yardım Qrupları yaradılan zaman hazırlıq işləri bir neçə mərhələdən keçir, hansı ki bu müddətdə Müasir Təhsil və Tədrisə Yardım Mərkəzi (MTTYM)/Azərbaycan üzrə Birgə Yardım (UAFA) aşağıda verildiyi kimi, xüsusi metodologiya, bilik-bacarıqları və təlim materialını hazırlamışdır.

• 
  1-ci Mərhələ: Mobilizasiya Mərhələsi
  
• 
  2-ci Mərhələ: Özünə-Yardım Qrupları üçün Təlim Mərhələsi
  
• 
  3-cü Mərhələ: Məktəbəqədər tədbirlər üçün təlim (idarəçilik üzrə)
  
• 
  4-cü Mərhələ: Davam edən Monitorinq tədbirləri
  

Adətən 1 mərkəzi bağça 4-5 Özünə-Yardım Qruplarının fəaliyyətinə nəzarət edir. Beləliklə də, bir fəaliyyət mərkəzi təxminən 100 uşağı əhatə edir.

1, 2 və 3-cü mərhələlər hazırlıq mərhələsində reallaşır. Xərclərə aşağıdakılar daxildir:
Cədvəl 5: Bir fəaliyyət mərkəzi (100 uşaq) üzrə Mobilizasiya Mərhələsinin Smeta Xərcləri

Tədbirlər	Günlər/həftələr	Heyətin sayı	Heyətə düşən xərc	Digər xərc	Ümumi (AZN)
İcmanın görüşü	1 gün – görüşlər 1 gün – səfər	2 baş heyət 1 assistent 1 sürücü	100AZN/gün 50AZN/ gün 50 AZN/ gün	Bir günlük @ 15AZN/gün Benzin @ 30AZN	700
Bələdiyyələrlə Görüşlər, bələdiyyələr, bağçalar, ailələrə baş çəkmək	2 günlər- görüşlər 1 gün – səfər	2 baş heyət 1 assistent 1 sürücü	100AZN/ gün 50AZN/ gün 50 AZN/ gün	Bir günlük @ 15AZN/ gün Benzin @ 30AZN	1010
Erkən Müdaxilə ilə bağlı poliklinika/tibbi heyətə keçirilən seminar	1 gün - seminar 1 gün – səfər	1 baş heyət 1 kiçik heyət 1 sürücü	100AZN/ gün 50AZN/ gün 50 AZN/ gün	Bir günlük @ 15AZN/ gün Benzin @ 30AZN	470

Bağça heyəti, Erkən Uşaqlıq İnkişafı və İnkluziv Təhsil üzrə pedaqoqlara keçirilən seminar	1 gün - seminar 1 gün – səfər	1 baş heyət 1 sürücü	100AZN/ gün 50AZN/ gün	Bir günlük @ 15AZN/ gün Benzin @ 30AZN	340
Görüşlərin planlaşdırılması – qruplar, məkanlar, metodistlər, rəhbərlər	3 günlər - planlaşdırma 1 gün – səfər	2 baş heyət 1 assistent 1 sürücü	100AZN/ gün 50AZN/ gün 50 AZN/ gün	Bir günlük @ 15AZN/ gün Benzin @ 30AZN	1320
Materiallar					200
Yekun					4040
Hər uşağa düşən xərc					40

Mənbə: Müasir Təhsil və Tədrisə Yardım Mərkəzi (MTTYM)/Azərbaycan üzrə Birgə Yardımın (UAFA) hesablamaları
Cədvəl 6: Bir fəaliyyət mərkəzi (100 uşaq) üzrə Özünə-Yardım Qrupları üçün Təlim Mərhələsi

Tədbirlər	Gün	Heyətin sayı	Heyətə düşən xərc	Digər xərc	Ümumi (AZN)
Uşaqların Erkən İnkişafı	4 gün – təlim 1 gün - səfər	1 baş heyət 1 kiçik heyət 1 sürücü	100AZN/gün 50AZN/ gün 50 AZN/ gün	Bir günlük - 35AZN/ gün Yüngül qidalanma - 5AZN/ gün Benzin @ 30AZN	1270
Əlilliklə bağlı Məlumatlandırma	4 gün – təlim 1 gün - səfər	1 baş heyət 1 kiçik heyət 1 sürücü	100AZN/ gün 50AZN/ gün 50 AZN/ gün	Bir günlük - 35AZN/ gün Yüngül qidalanma - 5AZN/ gün Benzin @ 30AZN	1270
Daşıma/ Uşaq Hüquqları	4 gün – təlim 1 gün - səfər	1 baş heyət 1 kiçik heyət 1 sürücü	100AZN/ gün 50AZN/ gün 50 AZN/ gün	Bir günlük - 35AZN/ gün Yüngül qidalanma - 5AZN/ gün Benzin @ 30AZN	1270
Uşaqlar üzərində mərkəzləşən metodologiya /Valideynlik bacarıqları	4 gün – təlim 1 gün - səfər	1 baş heyət 1 kiçik heyət 1 sürücü	100AZN/ gün 50AZN/ gün 50 AZN/ gün	Bir günlük - 35AZN/ gün Yüngül qidalanma - 5AZN/ gün Benzin @ 30AZN	1270
Əhatəli təhsil/Əlil uşaqlarla necə işləmək	4 gün – təlim 1 gün – səfər	1 baş heyət 1 kiçik heyət 1 sürücü	100AZN/ gün 50AZN/ gün 50 AZN/ gün	Bir günlük - 35AZN/ gün Yüngül qidalanma - 5AZN/ gün Benzin @ 30AZN	1270
Uşaqların inkişafı üzrə davam edən təlim	2 gün – təlim 1 gün - səfər	1 baş heyət 1 kiçik heyət 1 sürücü	100AZN/ gün 50AZN/ gün 50 AZN/ gün	Bir günlük - 35AZN/ gün Yüngül qidalanma - 5AZN/ gün Benzin @ 30AZN	845
Materiallar					200
Yekun					7395
Uşaqbaşına düşən xərc					74

Mənbə: Müasir Təhsil və Tədrisə Yardım Mərkəzi (MTTYM)/Azərbaycan üzrə Birgə Yardımın (UAFA) hesablamaları

Cədvəl 7: Bir fəaliyyət mərkəzi (100 uşaq) üzrə Məktəbəqədər Tədbirlər (İdarəçilik) üzrə Təlim

Tədbirlər	Gün	Heyətin sayı	Heyətə düşən xərc	Digər xərc	Ümumi (AZN)
Uşaqlar üzərində mərkəzləşən metodologiya	1 gün – təlim	1 baş heyət 1 kiçik heyət	100AZN/ gün 50AZN/ gün	Bir günlük - 35AZN/ gün Yüngül qidalanma - 5AZN/ gün	225
Tədris mühitinin yaradılması	1 gün – təlim	1 baş heyət 1 kiçik heyət	100AZN/ gün 50AZN/ gün	Bir günlük - 35AZN/ gün Yüngül qidalanma - 5AZN/ gün	225
Əhatəli təhsil	1 gün – təlim	1 baş heyət 1 kiçik heyət	100AZN/ gün 50AZN/ gün	Bir günlük - 35AZN/ gün Yüngül qidalanma - 5AZN/day	225
Metodistlər üçün Təlimçilərə Təlim keçmə	1 gün – təlim	1 baş heyət 1 kiçik heyət	100AZN/ gün 50AZN/ gün	Bir günlük - 35AZN/ gün Yüngül qidalanma - 5AZN/ gün	225
Səfər	2 gün – səfər	sürücü	50AZN/ gün	Bir günlük - 35 AZN/ gün AZN30 Benzin üçün	200
Materiallar					200
Yekun					1300
Uşaqbaşına düşən xərc					13

Mənbə: Müasir Təhsil və Tədrisə Yardım Mərkəzi (MTTYM)/Azərbaycan üzrə Birgə Yardımın (UAFA) hesablamaları
Yuxarıda verilən smetalara əsaslanaraq, bir fəaliyyət mərkəzində 4 Özünə-Yardım Qrupunu yaratmaq üçün orta xərc təxminən 127/uşaq AZN olacaq (mobilizasiya mərhələsinin xərci + təlim mərhələsinin xərci + məktəbəqədər tədbirlər üçün təlim)/ 100 uşaq kimi hesablanır). Sərmayə xərci ilə birgə bir uşağa düşən ümumi başlanğıc xərc təxminən 277 AZN-dir (150 AZN + 127 AZN kimi hesablanır).

Cədvəl 8 100 uşaq üçün 4 Özünə-Yardım Qrupunun bir fəaliyyət mərkəzinin aylıq istismar xərcini təsvir edir. Burada əsas məsələ ondan ibarətdir ki, bu modelin aşağı xərci bağçalara güclü bir alternativin olduğu sübut olunur.

Cədvəl 8: Bir fəaliyyət mərkəzi/100 uşaq üzrə 4 Özünə-Yardım Qrupu üçün aylıq xərclər smetası

	Göstəricilər	Məzənnə (AZN)	#	Xərc (AZN)
1	Təhsil Materialları	100	4	400
2	Rəhbərin Əmək Haqqı	50	4	200
3	Metodistin Əmək Haqqı^4	120	1	120
4	Davam edən texniki qulluq işləri	50	4	200
	Aylıq yekun			920
	Hər uşağa düşən xərc			9.2

Mənbə: Komandanın hesablamaları
Bu rəqəmlə ehtimal olunur ki, elektrik, qaz və digər kommunal xidmətlər kimi xərclər fəaliyyət yerini təmin edən bələdiyyə və ya yerli icra orqanı tərəfindən əhatə olunur. Bir il ərzində hər uşağa düşən ümumi istismar xərci 110.4 AZN olacaq.
Bundan əlavə, ilk iki il müddətində Özünə-Yardım Qruplarının monitorinqi və onlara nəzarət üçün həmçinin ortaya bəzi xərclər çıxacaq. Cədvəl 9 bunu daha təfərrüatlı şəkildə təsvir edəcək.
Cədvəl 9: Bir fəaliyyət mərkəzi/100 uşaq üzrə 4 Özünə-Yardım Qrupu üçün davam edən monitorinq/nəzarət üçün xərclər smetası

Tədbirlər	Gün	Heyətin sayı	Heyətə düşən xərc	Digər xərc	Ümumi (AZN)
Regionda iştirak etmək üzrə uşaqların qiymətləndirilməsi	3 gün – qiymətləndirmə 1 gün - səfər	1 baş heyət 1 kiçik heyət 1 sürücü	100AZN/gün 50AZN/ gün 50 AZN/ gün	Bir günlük - 35AZN/ gün Yüngül qidalanma - 10AZN/ gün Benzin - 30AZN	990
Özünə-Yardım Qrupunun bir illik fəaliyyət planının hazırlanmasına kömək etmək	2 gün - planlaşdırma 1 day - səfər	1 baş heyət 1 kiçik heyət 1 sürücü	100AZN/gün 50AZN/ gün 50 AZN/ gün	Bir günlük - 35AZN/ gün Yüngül qidalanma - 10AZN/ gün Benzin - 30AZN	730
Hər uşaq üçün fərdi təhsil planının tərtib olunması	2 gün – tərtibat 1 gün - səfər	1 baş heyət 1 sürücü	100AZN/gün 50AZN/gün	Bir günlük - 35AZN/ gün Yüngül qidalanma - 10AZN/ gün Benzin - 30AZN	505
Metodistlərə nəzarət edilməsi, qrup fəaliyyətləri - telefon danışıqları, aylıq regional səfərlər	8 gün – səfərlər 8 gün - səfər	2 baş heyət 1 sürücü	100AZN/gün 50AZN/ gün	Bir günlük - 35AZN/ gün Yüngül qidalanma - 10AZN/ gün Benzin - 30AZN	4270
Təcrübə mübadiləsi məqsədilə qarşılıqlı səfərlər	3 gün - səfər	1 sürücü	50AZN/ gün	Bir günlük - 35AZN/ gün Yüngül qidalanma - 10AZN/ gün Benzin - 30AZN	180
Yekun – İllik					6675
Uşaqbaşına düşən xərc					66.75

Mənbə: Komandanın hesablamaları

Nəticə etibarilə, bir il üçün Özünə-Yardım Qrupunun hər uşağa düşən istismar xərci Özünə-Yardım Qrupu üçün təxminən 177.15 AZN-dir (110.4 AZN fəaliyyət xərci + 66.75 AZN monitorinq/nəzarət xərci daxil olmaqla).