Cilt/Volume: 4, Sayı/Issue: (Nisan/April 2022) mrtyu: HİnduiZM’de öLÜm sevinç aksiN
Yüklə 364,32 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Sevinç AKSİN - Canan SEYFELİ
- • Sevinç AKSİN - Canan SEYFELİ • | 215 | MRTYU: HİNDUİZM’DE ÖLÜM ÖZ
|
Şarkiyat İ L M İ A R AŞ T I R M A L A R D E R G İ S İ )JOURNAL OF ORIENTAL SCIENTIFIC RESEARCH (JOSR Cilt/Volume: 14, Sayı/Issue: 1 (Nisan/April 2022) MRTYU: HİNDUİZM’DE ÖLÜM Sevinç AKSİN Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Dinler Tarihi, sevinc.aksin@gmail.com, https://orcid.org/0000-0002-5496-6164 Sevinç AKSİN - Canan SEYFELİ Dicle Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, Dinler Tarihi, cseyfeli@yahoo.com, https://orcid.org/0000-0002-3379-2812 Article Types / Makale Türü: Research Article / Araştırma Makalesi Received / Makale Geliş Tarihi: 01/02/2022, Accepted / Kabul Tarihi: 01/05/2022 https://doi.org/10.26791/sarkiat.1066730 Bu makale, Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı Dinler Tarihi Bilim Dalında Prof. Dr. Canan Seyfeli danışmanlığında devam etmekte olan “Hinduizm’de Yaratılış: Evren ve İnsan Algısı” künyeli tezden üretilmiştir. MRTYU: HİNDUİZM’DE ÖLÜM • Sevinç AKSİN - Canan SEYFELİ • | 215 | MRTYU: HİNDUİZM’DE ÖLÜM ÖZ Makalenin konusu mrtyu , yani Hinduizm’de ölüm - dür. Ölüm ( mrtyu ) fikri yaratılış, tanrıça Mrtyu , ruh- göçü ve mokşa , cenaze ritüeli ve ölüm sonrası hayat fikirleriyle ilişkisi doğrultusunda ele alınmıştır. Böy - lece yaratılıştan ahiret fikrine ölüme yüklenen anlam - lar üzerinden Hinduizm’deki bütünlüğü ortaya koyma hedeflenmiştir. İlk yaratılışta Mutlak Bir’den kaynaklı olarak varlık sonsuzdur ve ölümün köken miti ölüm - süzlüğe son vermeyi anlatır. Ölüm, Upanişadlar fel - sefesiyle gelişen ruhgöçü fikriyle yakından ilişkilidir. Her şeyin başlangıcı Mutlak Bir’dir. Dolayısıyla nihai hedef ( mokşa ) tekrar ona ulaşmaktır. Ulaşamayan ruh ruhgöçüne tabi olur. Yeniden doğuş karma yasasıyla işler. Karma tanrısal alemde cennet ve cehennemin ve ruhgöçüyle yeniden doğumun nasıl olacağını belirle - yen ilkedir. Sürekli ruhgöçü, ruhun döngüsel olarak ilüzyon ( avidya ) içerisinde tutsak kalmasıdır. Her ruh - göçü yeni bir karmayla bu yanılgıdan kurtulma imka - nıdır. Kurtuluşun gerçekleşmesi ise mokşa ya ulaşma ve bu döngüden kurtulmadır. Hinduizm’de ruh ölümsüz, beden ise ölümlü ve maddi aleme aittir. Ölümsüz olan ruh Mutlak Bir’de sonsuzluğa ulaştığında samsara çar - kından kurtulmuş olur. Hinduizm’de ölümün doğum (başlangıç, yaratılış) anlamı, ruhgöçü fikrinden dola - yı diğer dinlere göre yaşamı daha derinden etkiler. Bu nedenle ölüm bir son değil yeni bir yaşamdır. Hindu cenaze ritüeli de buna göre biçimlenmiştir. Cesetin ya - kılması ruhun diğer dünyaya geçişini rahatlatmak için Agni’ye kurban sunusudur. Ateş, Brahman’ın alevidir. Kıyamet ise evrenin ölümüdür ve yeniden doğmasının sebebidir. Buna evrenin yeniden doğumu veya evrensel ruhgöçü denebilir. Bu yüzden Hinduizm’de ruhgöçü evrenin yeniden doğumu fikriyle de doğrudan ilişki - lidir. Buna göre evrensel ölüm ve doğum, kıyametin kopması ve evrenin yeniden yaratılmasıdır. Evrenin ölümü ve doğumu kalpa ve yuga terimleriyle açık hale gelir. Ruhgöçü, evrenin kıyametine yeni kalpa anlamı yüklerken yenilenme anlamı da taşır. Şimdi Kali Yuga çağıdır. Bu çağın kıyametini Kalki gerçekleştirecektir. Vişnu her kalpanın başı ve sonunda evreni yeniler. Bu yenileme kıyamet ve yaratılışın başlangıç zamanına tekrar dönüş anlamına gelir. Ancak bu dönüş evrensel anlamda Mutlak Bir’e ulaşma anlamı taşımaz. Sadece evrenin başlangıcına dönülerek yenilenmesidir. Yüklə 364,32 Kb. Dostları ilə paylaş:
|