Cilt/Volume: 4, Sayı/Issue: (Nisan/April 2022) mrtyu: HİnduiZM’de öLÜm sevinç aksiN



Yüklə 364,32 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə1/22
tarix19.12.2023
ölçüsü364,32 Kb.
#185940
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   22
10.26791-sarkiat.1066730-2226999



Şarkiyat
İ L M İ A R AŞ T I R M A L A R D E R G İ S İ
)JOURNAL OF ORIENTAL SCIENTIFIC RESEARCH (JOSR
Cilt/Volume:
14, 
Sayı/Issue:
1 (Nisan/April 2022)
MRTYU: HİNDUİZM’DE ÖLÜM
Sevinç AKSİN
Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Dinler Tarihi
sevinc.aksin@gmail.com, https://orcid.org/0000-0002-5496-6164
Sevinç AKSİN - 
Canan SEYFELİ
Dicle Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, Dinler Tarihi, 
cseyfeli@yahoo.com, https://orcid.org/0000-0002-3379-2812
Article Types / Makale Türü: 
Research Article / Araştırma Makalesi 
Received / Makale Geliş Tarihi:
01/02/2022,
 Accepted / Kabul Tarihi:
01/05/2022
https://doi.org/10.26791/sarkiat.1066730
Bu makale, Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı Dinler Tarihi 
Bilim Dalında Prof. Dr. Canan Seyfeli danışmanlığında devam etmekte olan “Hinduizm’de Yaratılış: Evren ve 
İnsan Algısı” künyeli tezden üretilmiştir.


MRTYU: HİNDUİZM’DE ÖLÜM
• Sevinç AKSİN - Canan SEYFELİ •
|
215
|
MRTYU: HİNDUİZM’DE ÖLÜM
ÖZ
Makalenin konusu 
mrtyu
, yani Hinduizm’de ölüm
-
dür. Ölüm (
mrtyu
) fikri yaratılış, tanrıça 
Mrtyu
, ruh-
göçü ve 
mokşa
, cenaze ritüeli ve ölüm sonrası hayat 
fikirleriyle ilişkisi doğrultusunda ele alınmıştır. Böy
-
lece yaratılıştan ahiret fikrine ölüme yüklenen anlam
-
lar üzerinden Hinduizm’deki bütünlüğü ortaya koyma 
hedeflenmiştir. İlk yaratılışta Mutlak Bir’den kaynaklı 
olarak varlık sonsuzdur ve ölümün köken miti ölüm
-
süzlüğe son vermeyi anlatır. Ölüm, Upanişadlar fel
-
sefesiyle gelişen ruhgöçü fikriyle yakından ilişkilidir. 
Her şeyin başlangıcı Mutlak Bir’dir. Dolayısıyla nihai 
hedef (
mokşa
) tekrar ona ulaşmaktır. Ulaşamayan ruh 
ruhgöçüne tabi olur. Yeniden doğuş 
karma
yasasıyla 
işler. 
Karma
tanrısal alemde cennet ve cehennemin ve 
ruhgöçüyle yeniden doğumun nasıl olacağını belirle
-
yen ilkedir. Sürekli ruhgöçü, ruhun döngüsel olarak 
ilüzyon (
avidya
) içerisinde tutsak kalmasıdır. Her ruh
-
göçü yeni bir karmayla bu yanılgıdan kurtulma imka
-
nıdır. Kurtuluşun gerçekleşmesi ise 
mokşa
ya ulaşma ve 
bu döngüden kurtulmadır. Hinduizm’de ruh ölümsüz, 
beden ise ölümlü ve maddi aleme aittir. Ölümsüz olan 
ruh Mutlak Bir’de sonsuzluğa ulaştığında 
samsara
çar
-
kından kurtulmuş olur. Hinduizm’de ölümün doğum 
(başlangıç, yaratılış) anlamı, ruhgöçü fikrinden dola
-
yı diğer dinlere göre yaşamı daha derinden etkiler. Bu 
nedenle ölüm bir son değil yeni bir yaşamdır. Hindu 
cenaze ritüeli de buna göre biçimlenmiştir. Cesetin ya
-
kılması ruhun diğer dünyaya geçişini rahatlatmak için 
Agni’ye kurban sunusudur. Ateş, Brahman’ın alevidir. 
Kıyamet ise evrenin ölümüdür ve yeniden doğmasının 
sebebidir. Buna evrenin yeniden doğumu veya evrensel 
ruhgöçü denebilir. Bu yüzden Hinduizm’de ruhgöçü 
evrenin yeniden doğumu fikriyle de doğrudan ilişki
-
lidir. Buna göre evrensel ölüm ve doğum, kıyametin 
kopması ve evrenin yeniden yaratılmasıdır. Evrenin 
ölümü ve doğumu 
kalpa
ve 
yuga
terimleriyle açık hale 
gelir. Ruhgöçü, evrenin kıyametine yeni 
kalpa
anlamı 
yüklerken yenilenme anlamı da taşır. Şimdi Kali Yuga 
çağıdır. Bu çağın kıyametini Kalki gerçekleştirecektir. 
Vişnu her kalpanın başı ve sonunda evreni yeniler. Bu 
yenileme kıyamet ve yaratılışın başlangıç zamanına 
tekrar dönüş anlamına gelir. Ancak bu dönüş evrensel 
anlamda Mutlak Bir’e ulaşma anlamı taşımaz. Sadece 
evrenin başlangıcına dönülerek yenilenmesidir.

Yüklə 364,32 Kb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   22




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin