MUĞla üNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ
Yüklə 1,56 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Danışmanı : Prof. Dr. Sultan TULU Jüri Üyesi : Prof. Dr. Gürer GÜLSEVİN
- Türkçe : GÜNBED AĞZI’NDAN DERLEMELER (GİRİŞ-GRAMER-METİNLER-SÖZLÜK) Y. Dil
- O O O TEZİN KABUL EDİLDİĞİ
- Tarih : TEZ YAYINLANMIŞSA Yayınlayan : Basım Yeri : Basım Tarihi
- Yazarın İmzası : Tarih : ......./....../..........
|
MUĞLA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİ VE EDEBİYATLARI ANABİLİM DALI GÜMBED AĞZI’NDAN DERLEMELER (GİRİŞ-GRAMER-METİNLER-SÖZLÜK) YÜKSEK LİSANS TEZİ HAZIRLAYAN Zeynep YILDIRIM DANIŞMAN Prof. Dr. Sultan TULU MAYIS, 2008 MUĞLA MUĞLA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİ VE EDEBİYATLARI ANABİLİM DALI GÜMBED AĞZI’NDAN DERLEMELER (GİRİŞ-GRAMER-METİNLER-SÖZLÜK) Zeynep YILDIRIM Sosyal Bilimler Enstitüsünce “Yüksek Lisans” Diploması Verilmesi İçin Kabul Edilen Tezdir. Tezin Enstitüye Verildiği Tarih : 23.05.2008 Tezin Sözlü Savunma Tarihi : 25.04.2008 Tez Danışmanı : Prof. Dr. Sultan TULU Jüri Üyesi : Prof. Dr. Gürer GÜLSEVİN Jüri Üyesi : Doç. Dr. Bilgehan Atsız GÖKDAĞ Enstitü Müdürü : Prof. Dr. Aslan EREN MAYIS, 2008 MUĞLA TUTANAK Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler. Enstitüsü’nün ....../...../......... tarih ve ............ sayılı toplantısında oluşturulan jüri, Lisansüstü Eğitim-Öğretim Yönetmeliği’nin ......... maddesine göre, Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Anabilim Dalı Yüksek lisans öğrencisi Zeynep YILDIRIM’ın “Günbed Ağzı’ndan Derlemeler (Giriş-Gramer-Metinler-Sözlük)” adlı tezini incelemiş ve aday ....../....../......... tarihinde saat ......’da jüri önünde tez savunmasına alınmıştır. Adayın kişisel çalışmaya dayanan tezini savunmasından sonra ....... dakikalık süre içinde gerek tez konusu, gerekse tezin dayanağı olan anabilim dallarından sorulan sorulana verdiği cevaplar değerlendirilerek tezin ................... olduğuna ................... ile karar verildi. Tez Danışmanı Üye Üye Üye YEMİN Yüksek lisans tezi olarak sunduğum “Günbed Ağzı’ndan Derlemeler (Giriş-Gramer-Metinler-Sözlük)” adlı çalışmanın, tarafımdan bilimsel ahlak ve geleneklere aykırı düşecek bir yardıma başvurulmaksızın yazıldığını ve yararlandığım eserlerin Kaynakça’da gösterilenlerden oluştuğunu, bunlara atıf yapılarak yararlanmış olduğumu belirtir ve bunu onurumla doğrularım. 28 / 12 / 2007 Zeynep YILDIRIM İMZASI YÜKSEKÖĞRETİM KURULU DOKÜMANTASYON MERKEZİ TEZ VERİ GİRİŞ FORMU YAZARIN MERKEZİMİZCE DOLDURULACAKTIR. Soyadı : YILDIRIM Adı : Zeynep Kayıt No: TEZİN ADI Türkçe : GÜNBED AĞZI’NDAN DERLEMELER (GİRİŞ-GRAMER-METİNLER-SÖZLÜK) Y. Dil : TEZİN TÜRÜ: Yüksek Lisans Doktora Sanatta Yeterlilik O O O TEZİN KABUL EDİLDİĞİ Üniversite : MUĞLA ÜNİVERSİTESİ Fakülte : Enstitü : SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ Diğer Kuruluşlar : Tarih : TEZ YAYINLANMIŞSA Yayınlayan : Basım Yeri : Basım Tarihi : ISBN : TEZ YÖNETİCİSİNİN Soyadı, Adı : TULU, Sultan Ünvanı : Prof. Dr. TEZİN YAZILDIĞI DİL : Türkçe TEZİN SAYFA SAYISI: 340 TEZİN KONUSU (KONULARI ) : 1. Günbed Ağzı’nın Ses Bilgisi (Fonetik) ve Şekil Bilgisi (Morfoloji) Özellikleri 2. 3. TÜRKÇE ANAHTAR KELİMELER: 1.Türkmence 2. ağız 3. İran 4. Günbed-i Kavus Başka vereceğiniz anahtar kelimeler varsa lütfen yazınız. İNGİLİZCE ANAHTAR KELİMER: Konunuzla ilgili yabancı indeks, abstrakt ve thesaurus’ları kullanınız. 1. Turkoman language 2. local dialect 3. Iran 4. Gonbad-e Qāvus Başka vereceğiniz anahtar kelimeler varsa lütfen yazınız. 1- Tezimden fotokopi yapılmasına izin vermiyorum O 2- Tezimden dipnot gösterilmek şartıyla bir bölümünün fotokopisi alınabilir O 3- Kaynak gösterilmek şartıyla tezimin tamamının fotokopisi alınabilir O Yazarın İmzası : Tarih : ......./....../.......... I İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ XI ÖZET XII ABSTRACT XIII TABLOLAR DİZİNİ XIV FONETİK İŞARETLER XV KISALTMALAR XVII GİRİŞ 1 GRAMER 4 I. BÖLÜM: SES BİLGİSİ (FONETİK) 4 I.1. ÜNLÜLER (VOKALLER) 4 I. 1.1 UZUN ÜNLÜLER (UZUN VOKALLER) 5 I.1.1.1. Asli Uzun Ünlüler 7 I.1.1.2. İkincil Uzun Ünlüler 8 I.1.1.2.1 Ünsüz Erimesi ve Düşmesi Sonucu Oluşan Uzun Ünlüler 9 I.1.1.2.2. Uzun Ünlülü Ekler 10 I.1.1.2.3. Vurgu ve Tonlamadan Kaynaklanan Uzunluklar 11 I.1.1.2.4. Sözcük Birleşmeleri Yoluyla Oluşan Uzun Ünlüler 12 I.1.1.2.5. Alınma Kelimelerdeki Uzunluklar 12 I.1.2. ÜNLÜ (VOKAL) TABLOSU 13 I.1.3. ÜNLÜ DEĞİŞMESİ 14 I.1.3.1. Kalın Ünlülerin İncelmesi 14 I.1.3.1.1. a-, -a-, -a > α 14 I.1.3.1.2. -a- > -ä- 15 I.1.3.1.3. -ı-, -ı > ï, i 15 I.1.3.1.4. -u- > - ú- 17 I.1.3.2. İnce Ünlülerin Kalınlaşması 17 I.1.3.2.1. ä-, -ä- > α 17 I.1.3.2.2. -i- > -ï- 18 I.1.3.2.3. ö-, -ö- > ó 18 I.1.3.2.4. -ü-, -ü > ú 18 I.1.3.3. Geniş Ünlülerin Daralması 19 I.1.3.3.1. -a- > ı, i 19 I.1.3.3.2. -ä- > -i- 20 II I.1.3.3.3. -e- > -i- 20 I.1.3.3.4. -e- > -ė- 21 I.1.3.4. Dar Ünlülerin Genişlemesi 21 I.1.3.4.1. -ė- > -í- > -e- 21 I.1.3.4.2. -i- > -e- 22 I.1.2.4.3. u-, -u- > ǒ 22 I.1.3.5. Düz Ünlülerin Yuvarlaklaşması 22 I.1.3.5.1. a-, -a- > å 22 I.1.3.5.2. -a- > -o- 23 I.1.3.5.3. -a- > -õ- 24 I.1.3.5.4. a- > œ- 24 I.1.3.5.5. -a- > -ö- 24 I.1.3.5.6. -ä- > -ü- > -ỉ- 24 I.1.3.5.7. -ä > -ü 25 I.1.3.5.8. -e- > -o- 25 I.1.3.5.9. -e- > -œ- 25 I.1.3.5.10. -e- > -ö- 26 I.1.3.5.11. -ı-, -ı > u, υ 26 I.1.3.5.12. -i-, -i > ỉ 26 I.1.3.5.13. -i-, -i > ü 27 I.1.3.5.14. -u- > -ŏ- > -o- 27 I.1.3.6. Yuvarlak Ünlülerin Düzleşmesi 28 I.1.3.6.1. -u- > -ı- > -i- 28 I.1.3.6.2. -u-, -u > υ 28 I.1.3.6.3. -ü- > -i- 29 I.1.3.6.4. -ü- > -υ 29 I.1.3.6.5. -ü-, -ü > -ỉ- 29 I.1.3.6.6 o- > œ- 30 I.1.3.6.7 -ö- > œ 30 I.1.4. ÜNLÜ DÜŞMESİ 30 I.1.4.1. a düşmesi 30 I.1.4.2. ı düşmesi 30 III I.1.4.3. i düşmesi 31 I.1.4.4. u düşmesi 32 I.1.4.5. ü düşmesi 32 I.1.5. ÜNLÜ TÜREMESİ 32 I.1.5.1. ı türemesi 32 I.1.5.2. i türemesi 32 I.1.5.3. ŏ türemesi 33 I.1.6. ÜNLÜ BİRLEŞMESİ 33 I.2. ÜNSÜZLER (KONSONANTLAR) 34 I.2.1. ÜNSÜZ (KONSONANT) TABLOSU 37 I.2.2. ÜNSÜZ DEĞİŞMELERİ 37 I.2.2.1. Tonlulaşma 37 I.2.2.1.1. b-, -b- > p 38 I.2.2.1.2. -ġ- > -γ- 38 I.2.2.1.3. k-, q- > g-, ġ- 38 I.2.2.1.4. -q-, -q > ġ 39 I.2.2.1.5. -k- > -w- 40 I.2.2.1.6. -p-, -p > b 40 I.2.2.1.7. p- > B- 40 I.2.2.1.8. t-, -t-, -t > D 41 I.2.2.1.9. t-, -t- > d 42 I.2.2.2. Tonsuzlaşma 43 I.2.2.2.1. -c- > -C- 43 I.2.2.2.2. c-, -c- > ç 43 I.2.2.2.3. d-, -d- > D 43 I.2.2.2.4. -d- > -t 44 I.2.2.2.5. -d- > -y- 44 I.2.2.2.6. -g- > k 45 I.2.2.3. Akıcılaşma 45 I.2.2.3.1. b- > m- 45 I.2.2.3.2. -l- > -λ- 45 I.2.2.4. Süreksizleşme 46 IV I.2.2.4.1. f- > p- 46 I.2.2.4.2. j- > c- 46 I.2.2.5. Dudaksılaşma 46 I.2.2.5.1. -g- > -w- 46 I.2.2.5.2. -ŋ- > -w- 47 I.2.2.6. Sızıcılaşma 47 I.2.2.6.1. -b- > -w- 47 I.2.2.6.2. -ç-, -ç > ş 48 I.2.2.6.3. -k-, -q-, -q > h, x 48 I.2.2.6.4. -k-, -q-, -q > ğ, γ 49 I.2.2.7. Gırtlaksılaşma 50 I.2.2.7.1. -ġ- > -γ- 50 I.2.2.7.2. -ŋ- > -γ- 50 I.2.3. ÜNSÜZ BENZEŞMESİ 50 I.2.3.1. Gerileyici Ünsüz Benzeşmesi 51 I.2.3.1.1. -nl- > -ll- 51 I.2.3.1.2. -ŕl- > -ll- 51 I.2.3.2. İlerleyici Ünsüz Benzeşmesi 51 I.2.3.2.1. -ld- > -ll- 51 I.2.3.2.2. -mb- > -mm- 52 I.2.3.2.3. -m b- > -m m- 52 I.2.3.2.4. -nd- > -nn- 52 I.2.3.2.5. -pt- > -tD- 53 I.2.3.2.6. -śl- > -śś- 53 I.2.2.2.7. -śt- > -śś- 53 I.2.3.2.8. -td- > -tt- 53 I.2.3.2.9. -t- -p- > -t- -t- 53 I.2.3.2.10. -δl- > -δδ- 53 I.2.3.2.11. -δd- > -δδ- 53 I.2.4. ÜNSÜZ İKİZLEŞMESİ 54 I.2.4.1. -d- > -dd- 54 I.2.4.2. -k- > -kk- 54 V I.2.4.3. -ŕ- > -ŕŕ- 54 I.2.5. ÜNSÜZ DÜŞMESİ 54 I.2.5.1. b düşmesi 54 I.2.5.2. h düşmesi 55 I.2.5.3. k düşmesi 55 I.2.5.4. q düşmesi 55 I.2.5.5. l düşmesi 56 I.2.5.6. n düşmesi 56 I.2.5.7. ŕ düşmesi 56 I.2.5.8. y düşmesi 57 I.2.6. ÜNSÜZ TÜREMESİ 57 I.2.6.1. h türemesi 57 I.2.7. ÜNSÜZ KORUNMASI 57 I.2.7.1. Kelime başı b’nin korunması 57 I.2.7.2. Kelime başı t’nin korunması 58 I.2.7.3. Kelime başı k’nin korunması 58 I.2.7.4. ŋ’nin korunması 59 I.2.8. YER DEĞİŞTİRME (GÖÇÜŞME / METATHÉSÉ) 59 I.2.8.1. Yakın Yer Değiştirme 59 I.2.8.1.1. -gś- > -śg- 59 I.2.8.2. Uzak Yer Değiştirme 59 I.2.8.2.1. -λ-δ- > -δ-λ- 59 I.2.9. HECE KAYNAŞMASI 60 I.2.10. HECE YUTUMU 60 I.2.11. SES UYUMLARI 61 I.2.11.1. ÜNLÜ UYUMU 61 I.2.11.2. ÜNSÜZ UYUMU 62 I.2.12. VURGU 63 I.2.12.1. Kelime Vurgusu 63 I.2.12.2. Cümle Vurgusu 64 II. BÖLÜM: ŞEKİL BİLGİSİ (MORFOLOJİ) 64 II.1. KELİME YAPIMI 64 VI II.1.1. İsimden İsim Yapma Ekleri 64 II.1.1.1. +a 64 II.1.1.2. +An 64 II.1.1.3. +ca 65 II.1.1.4. +can 65 II.1.1.5. +cik, +cıq, +cuq, +caq, +cάq 65 II.1.1.6. +çe, +çä 66 II.1.1.7. +çılıq 66 II.1.1.8. +daş 66 II.1.1.9. +lI, +lU 67 II.1.1.10. +lIq, +lUq 67 II.1.1.11. +kek 68 II.1.1.12. +ki, +qï 68 II.1.1.13. +män 69 II.1.1.14. +ŕaq 69 II.1.2. Farsça İsimden İsim Yapım Ekleri 69 II.1.2.1. bí+ 69 II.1.2.2. +dāŕ 70 II.1.2.3. +í 70 II.1.2.4. +iśtān 70 II.1.3. İsimden Fiil Yapma Ekleri 71 II.1.3.1. +a- 71 II.1.3.2. +al- 71 II.1.3.3. +lA 71 II.1.3.4. +ŕ- 71 II.1.4. Fiilden İsim Yapma Ekleri 72 II.1.4.1. -aq 72 II.1.4.2. -cäk 72 II.1.4.3. -çaq 73 II.1.4.4. -ġa 73 II.1.4.5. -ı 73 II.1.4.6. -q, -k 74 VII II.1.4.7. -kI 74 II.1.4.8. -(I)m 74 II.1.4.9. -mA 75 II.1.4.10. -mAK 75 II.1.4.11. -(I)n 75 II.1.4.12. -u 76 II.1.4.13. -w 76 II.1.5. Fiilden Fiil Yapma Ekleri 76 II.1.5.1. -ar- 76 II.1.5.2. -diŕ-, -düŕ-, -tiŕ- 77 II.1.5.3. -käδ- 77 II.1.5.4. -(I)l- 77 II.1.5.5. -lA- 78 II.1.5.6. -mA- 78 II.1.5.7. -n- 78 II.1.5.8. -(I)ŕ- 78 II.1.5.9. -ŕa- 79 II.1.5.10. -ş-, -(I)ş-, -(U)ş- 79 II.1.5.11. -t- 79 II.2.KELİME TÜRLERİ 80 II.2.1. İSİM 80 II.2.1.1. İSME GELEN ÇEKİM EKLERİ 80 II.2.1.1.1. ÇOKLUK EKİ 80 II.2.1.1.2. HÂL EKLERİ 81 II.2.1.1.2.1. Yalın Hâl (Nominatif Hâli) 81 II.2.1.1.2.2. İlgi Hâli (Genetif Hâli) +(n)Iŋ, +(n)Uŋ 81 II.2.1.1.2.3. Yükleme Hâli (Akkuzatif Hâli) +n, +(n)I, +(n)U 82 II.2.1.1.2.4. Yönelme Hâli ( Datif Hâli) +A, +gA 83 II.2.1.1.2.5. Bulunma Hâli ( Lokatif Hâli) +dA 84 II.2.1.1.2.6. Uzaklaşma Hâli (Ablatif) +dAn 84 II.2.1.1.2.7. Vasıta Hâli ( İnstrumental Hâli) +lAn, +lA 85 II.2.1.1.2.8. Yön Gösterme Hâli (Direktif) +rA 85 VIII II.2.1.1.3. İYELİK ÇEKİMİ 86 II.2.1.1.4. SORU EKİ 87 II.2.1.1.5. AİTLİK EKİ 88 II.2.1.2. İSİM ÇEKİMİ 88 II.2.1.2.1. Şimdiki Zaman 88 II.2.1.2.2. Görülen Geçmiş Zaman 89 II.2.2. SIFATLAR 90 II.2.2.1. NİTELEME SIFATLARI 90 II.2.2.2. BELİRTME SIFATLARI 91 II.2.2.2.1. İŞARET SIFATLARI 91 II.2.2.2.1.1. bu 91 II.2.2.2.1.2. şu 91 II.2.2.2.1.3. o 91 II.2.2.2.1.4. ol 92 II.2.2.2.1.5. şol 92 II.2.2.2.2. SAYI SIFATLARI 92 II.2.2.2.2.1. ASIL SAYI SIFATLARI 92 II.2.2.2.3. SORU SIFATLARI 93 II.2.2.2.4. BELİRSİZLİK SIFATLARI 93 II.2.3. ZARFLAR 93 II.2.3.1. HÂL ZARFLARI 93 II.2.3.2. YER-YÖN ZARFLARI 94 II.2.3.3. ZAMAN ZARFLARI 94 II.2.3.4. MİKTAR ZARFLARI 95 II.2.4. ZAMİRLER 95 II.2.4.1. ŞAHIS ZAMİRLERİ 95 II.2.4.1.1. ŞAHIS ZAMİRLERİNİN HAL EKLERİYLE ÇEKİMİ 97 II.2.4.2. DÖNÜŞLÜLÜK ZAMİRİ 98 II.2.4.3. İŞARET ZAMİRLERİ 99 II.2.4.3.1. bu / mu 99 II.2.4.3.2. şu 100 II.2.4.3.3. o / ol 100 IX II.2.4.3.4. şol 101 II.2.4.4. SORU ZAMİRLERİ 101 II.2.4.5. BELİRSİZLİK ZAMİRLERİ 102 II.2.5. FİİLLER 102 II.2.5.1. FİİL ÇEKİMİ 102 II.2.5.1.1. ŞAHIS EKLERİNİN ÇEKİMİ 102 II.2.5.1.2. ŞEKİL VE ZAMAN EKLERİ 103 II.2.5.1.2.1. HABER KİPİ ÇEKİMLERİ 103 II.2.5.1.2.1.1. GENİŞ ZAMAN ÇEKİMİ 103 II.2.5.1.2.1.2. ŞİMDİKİ ZAMAN ÇEKİMİ 105 II.2.5.1.2.1.3. GELECEK ZAMAN ÇEKİMİ 108 II.2.5.1.2.1.4. GÖRÜLEN GEÇMİŞ ZAMAN ÇEKİMİ 109 II.2.5.1.2.1.5. ÖĞRENİLEN GEÇMİŞ ZAMAN ÇEKİMİ 112 II.2.5.1.2.2. TASARLAMA KİPİ ÇEKİMLERİ 113 II.2.5.1.2.2.1. EMİR/İSTEK KİPİ ÇEKİMİ 113 II.2.5.1.2.2.2. ŞART KİPİ ÇEKİMİ 115 II.2.5.1.2.2.3. GEREKLİLİK KİPİ ÇEKİMİ 116 II.2.5.1.2.2.4. YETERLİLİK KİPİ ÇEKİMİ 117 II.2.5.1.2.3. FİİLLERİN BİRLEŞİK ÇEKİMLERİ 117 II.2.5.1.2.3.1. GENİŞ ZAMANIN HİKÂYESİ 117 II.2.5.1.2.3.2. GELECEK ZAMANIN HİKÂYESİ 118 II.2.5.1.2.3.3. ÖĞRENİLEN GEÇMİŞ ZAMANIN HİKÂYESİ 110 II.2.5.1.2.3.4. ŞİMDİKİ ZAMANIN HİKÂYESİ 119 II.2.5.2. SIFAT-FİİLLER 120 II.2.5.2.1. -An 120 II.2.5.2.2. -dıq 120 II.2.5.2.3. -(I)yĀn 121 II.2.5.2.4. -(A)cαk 121 II.2.5.2.5. -mediq 121 II.2.5.2.6. -miş 122 II.2.5.3. ZARF-FİİLLER 122 II.2.5.3.1. -qa 122 X II.2.5.3.2. -AndA 122 II.2.5.3.3. -InçA, -IncA 123 II.2.5.3.4. -p, -Ip, -Up 123 II.2.5.3.5. -mān 124 II.3. Arapça ve Farsça’nın Etkisi 124 II.4. Azeri Türkçesinin Etkisi 124 METİNLER 126 TANIKLI SÖZLÜK 146 KAYNAKÇA 311 Yüklə 1,56 Mb. Dostları ilə paylaş:
|