Materiallar
- II KİTAB -
Filologiya elmləri
Tarix və hüquq elmləri
29-30 Aprel 2016-cı il,
Bakı, Azərbaycan
CONFERENCE COMMITTEES
CONFERENCE CHAIRS
Co-chairs:
Co-chairs:
Prof. Dr. Ahmet Saniç
Prof. İsaxan Vəliyev
Rector,
Head of the office (Counsellor),
Qafqaz University
The Knowledge Foundation under the
President of the Republic of Azerbaijan
Deputy Chairman:
Prof. Niftalı Qocayev
Vice Rector,
Qafqaz University
GENERAL CHAIR
Assoc. Prof. Babək Abbasov
Qafqaz University, Azerbaijan
SCIENTIFIC COMMITTEE
Akad. Bahadur Tağıyev, Aviasia Academy
Prof. Cihan Bulut, Qafqaz University
Prof. Xəlil İsmayılov, Qafqaz University
Prof. Akif Hüseynli, Qafqaz University
Prof. Əjdər Ağayev, Qafqaz University
Prof. Fəxrəddin İsayev, Qafqaz University
Prof. Həmzağa Orucov, Qafqaz University
Prof. Minaxanım Nuriyeva, Qafqaz University
Prof. Ömer Okumuş, Qafqaz University
Prof. Şahin Xəlilli, Qafqaz University
Prof. Eldar Məsimov, Baku State University
Prof. Səcidə Əbdülvahabova, Baku State University
Prof. Eldar Qocayev, Azərbaycan Texniki University
Prof. Əhməd Abdinov, Baku State University
Prof. Vaqif Salmanov, Baku State University
Prof. Rəna Qasımova, Baku State University
Prof. Məmmədəli Ramazanlı, Baku State University
Prof. Namiq Əhmədov, Baku State University
Prof. Larisa İsmayılova, Baku State University
Prof. Rauf Cəfərov, Baku State University
Prof. Ralfred Həsənov, Baku State University
Prof. İzzət Əfəndiyeva, Baku State University
Prof. Elşad Qurbanov, Baku State University
Prof. Fərhad Rüstəmov, Baku State University
Prof. Yusif Nurullayev, Baku State University
Prof. Rasim Məmmədov, Baku State University
Prof. İsmayıl Əliyev, Baku State University
Dos. Ağamalıyev Əmrulla, Baku State University
А.В.Тарасюк, НИИ фармакологии, Москва,
А.К. Шайтан, Московский Государсвенный Унив.
В. Новоселецкий, Московский Государсвенный Унив.
Dos. Təyyar Mustafayev, Qafqaz University
Dos. Mayis Əzizov, Qafqaz University
Dos. Ədalət İbadov, Qafqaz University
Dos. Həzi Eynalov, Qafqaz University
Dos. Kadir Demirkıran, Qafqaz University
Dos. Abzetdin Adamov, Qafqaz University
R. Əhmədov, USA/ University of Colorado at Boulder
Anar Rustamov, Goethe-University Frankfurt
N. Bayramov, Bonn University, Germany
Y. Şahin, Atatürk University, Turkey
Dos. Yusif Abdullayev, Qafqaz University
Dos. Ali Şahintaş, Qafqaz University
Dos. Bayram Gündoğdu, Qafqaz University
Dos. Ətrabə Gül, Qafqaz University
Dos. İslam Hüseynov, Qafqaz University
Dos. M. Mustafa Gül, Qafqaz University
Dos. Nərminə Əliyeva, Qafqaz University
Dos. Rakib Əfəndiyev, Qafqaz University
Dos. Seyran Qayıbov, Qafqaz University
Dos. Altay İsmayılov, Qafqaz University
Dos. Fərhad Mehdiyev, Qafqaz University
Dos. Murad İsgəndərov, Qafqaz University
Dos. Nihal Barxalova, Baku State University
Dos. Tahirə Quliyeva, Baku State University
Dos. Firudin Sultanov, Qafqaz University
Dos. Bilal Dədəyev, Qafqaz University
Dos. Ceyhun Mahmudlu, Qafqaz University
Dos. Ceyhun Mikayılov, Qafqaz University
Dos. Mübariz Yolçiyev, Qafqaz University
Dos. Sərvər Qurbanov, Qafqaz University
Dos. Rasim Abutalıbov, Qafqaz University
Dos. Fəxri Həsənov, Qafqaz University
Dos. Namiq Dərvişov, Baku State University
Dos. Gülşən Ağayeva, Baku State University
Dos. Lalə Haciyeva, Baku State University
Tural Bədirxanlı, ABŞ
F.A. Mikailzade, Gebze Technical University, Turkey
V.F. Valeev, Kazan Physical-Technical Institute of RAS
Dr. Adil Aminov, Qafqaz University
Dr. Ali Bereket, Qafqaz University
Dr. Anar Qocayev, Qafqaz University
Dr. Arzu Məmmədova, Qafqaz University
Dr. Cəmil Məmmədov, Qafqaz University
Dr. Elmar İmanov, Qafqaz University
Dr. Niyaməddin Haşımov, Qafqaz University
Ramil Mirzeagayev, University of Bonn/ Germany
Dr. Ramil Rzayev, Qafqaz University
Dr. Serkan Dursun, Qafqaz University
Dr. Setter Durmaz, Qafqaz University
Elm. Dr. Təranə Hacıyeva, Qafqaz University
Dr. Vüqar Musayev, Qafqaz University
Dr. Emin Ağayev, Qafqaz University
Dr. Rəşad Səlimov, Qafqaz University
Dr. Samir Quliyev, Qafqaz University
Dr. Elçin Süleymanov, Qafqaz University
Dr. Abdülkerim Üregen, Qafqaz University
Dr. Uğur Arif Bölek, Qafqaz University
Dr. Anar Rza, Qafqaz University
Dr. Qahir Mikayılov, Qafqaz University
Dr. Ağamir Əsgərov, Qafqaz University
Dr. Elvin Əlirzayev, Qafqaz University
Dr. Şölə İsayeva, Qafqaz University
Dr. Nəriman Qaraxani, Qafqaz University
Etibar Seyidzadə, Qafqaz University
Pərviz Həsənov, Qafqaz University
Əli Həsənov, Qafqaz University
Əhəd Məmmədov, Qafqaz University
Anar Rüstəmov, Qafqaz University
Anar Xocayev, Qafqaz University
Tofiq Həsənov, Qafqaz University
Elvin Məmmədov, Qafqaz University
Cavanşir Salmanov, Qafqaz University
Xanlar Heydərov, Qafqaz University
Yaşar Etibarlı, Qafqaz University
Sənnur Əliyev, Qafqaz University
ORGANIZING COMMITTEE
Prof. Erdal Karaman, Qafqaz University
Dr. Sonaxanım Sadiq, Qafqaz University
Şəfəq Əlizadə, Qafqaz University
Nuranə Həmidova, Qafqaz University
Dos. Muharrem Kaplan, Qafqaz University
Dos. Nəsimi Kamalov, Qafqaz University
Dos.Baba Qasımov, Qafqaz University
Dos. Rəna Abbaslı, Baku State University
Dos. Svetlana Demühəmmədova, Baku State University
Dos. Gülnarə Haqverdiyeva, Baku State University
Dr. Hümbət Əliyev, Qafqaz University
Dr. Anar Eyvazov, Qafqaz University
Dr. Anar Məcidov, Qafqaz University
Dr. Sait Şimşek, Qafqaz University
Dr. Yaqub Əliyev, Qafqaz University
Dr. Venera Süleymanova, Qafqaz University
Dr. Mehmet Çınar, Qafqaz University
Dr. Nusrət Şıxbabayev, Qafqaz University
Şoqiyyə Qocayeva, Baku State University
Amil Babayev, Qafqaz University
Mustafa Alagözoğlu, Qafqaz University
Polad Poladov, Qafqaz University
Nüsrət Quliyev, Qafqaz University
Şəhriyar Əliyev, Qafqaz University
Nicat Qasımov, Qafqaz University
Mehman Əhmədov, Qafqaz University
Namiq Abbasov, Qafqaz University
Asəf İsgəndərli, Qafqaz University
Ülkər Ağayeva, Baku State University
Mübariz Məmmədov, Baku State University
Gülbiçə Abdulayeva, Qafqaz University
Nərmin Salmanova, Qafqaz University
Süheyla Bəhlulzadə, Qafqaz University
Pərvin Məmmədli, Qafqaz University
Nargilə Məmmədova, Qafqaz University
Aysel Talıbova, Qafqaz University
Göyçək Eminli, Qafqaz University
Könül Məmmədova, Qafqaz University
Xanım Fətullayeva, Qafqaz University
Rıdvan Mahmut İnce, Qafqaz University
Yeqzar Cəfərli, Qafqaz University
Elxan Həsənov, Qafqaz University
Seymur Həsənov, Qafqaz University
Cavid Misirli, Qafqaz University
Tərlan Hamzayev, Qafqaz University
Rauf Süleymanlı, Qafqaz University
DESIGN
Sahib Kazımov, İlham Aliyev,
Rauf Suleymanli, Tarlan Hamzayev
ISBN: 978-9952-468-61-8
All rights reserved.
Copyright © Qafqaz University, 2016
Address: Khirdalan city, Hasan Aliyev Street 120, AZ0101, Absheron - Baku / Azerbaijan
Tel: (+99412) 349 99 66, Fax: (+99412) 448 28 61/67
e-mail: info@qu.edu.az, elmishobe@qu.edu.az
www.qu.edu.az, www.yric.az
Hörmətli Konfrans iştirakçıları, Əziz gənclər!
Azərbaycan dövlətinin banisi və qurucusu Ulu Öndər Heydər Əliyevin bütün sahələrdə
olduğu kimi, Azərbaycan elminin və təhsilinin təkmilləşməsi və davamlı inkişafı sahələrindəki
misilsiz xidmətləri də hər kəsə məlum olmaqla yanaşı danılmaz həqiqətdir. Hələ Sovetlər
dövründə onun göstərişi ilə keçmiş SSRİ-nin öndə gələn universitetlərinə hər il göndərilən
mindən çox azərbaycanlı gənclərin yüksək biliklər əldə edərək doğma Azərbaycana qayıtmaq-
la müxtəlif sahələrdə xalqına xidmət etmələri deyilənlərin çoxsaylı sübutlarından biridir.
Gənclər daimi Ulu Öndərin diqqəti mərkəzində olmuşdur. Ölkənin gələcəyini gənclərdə görən
Azərbaycan xalqının Ümummilli Lideri gənclərin bütün sahələrdə - elm, təhsil, idman və sair
sahələrdə daimi inkişaf etmələri üçün əlindən gələn nə varsa etmişdir. Ulu Öndər Heydər
Əliyevin Azərbaycan xalqının təkidli dəvəti ilə ikinci dəfə hakimiyyətə gəldiyi 1993-cü ildən
cəmi bir il sonra- 1994-cü ildə məhz gənclərə hərtərəfli xidmət məqsədilə o vaxtadək mövcud
olmayan yeni nazirliyi - Cənclər və İdman Nazirliyini təsis etməsi onun gənclərə verdiyi xüsusi
önəmin bariz nümunəsidir.
Ulu Öndərin layiqli davamçısı möhtərəm Prezident İlham Əliyev Cənabları gənclərə diq-
qəti daha da artırmış, onların bütün sahələrdə inkişafı üçün geniş şərait yaratmışdır. Gənclər
hər zaman İlham Əliyev Cənablarının diqqət mərkəzində olmuş və olmaqda davam edir. Azər-
baycan gənclərinin Prezident İlham Əliyev Cənablarının daxili və xarici siyasətini mütəşəkkil
şəkildə dəstəkləməsi məhz bu növ qayğıların nəticəsidir. Qafqaz Universiteti Ulu Öndərin və
onun layiqli davamçısı İlham Əliyev Cənablarının Gənclər siyasətini rəhbər tutaraq bu siyasətə
dəstək məqsədi ilə 2013-cü ildən etibarən hər il Ulu Öndərin anadan olma gününə həsr olun-
muş “Gənc Tədqiqatçıların Beynəlxalq konfransını” təşkil edir. Dünyanın çoxsaylı ölkələrindən
gələn gənclərin diqqətini cəlb edən bu Beynəlxalq konfransların təşkil olunmasında məqsəd
Azərbaycan gənclərinin elmi-tədqiqat işlərindən əldə etdikləri nəticələri bir-biri və xarici ölkə
gəncləri ilə müzakirə etmək, xarici ölkə gənc xarici ölkə gənclərinin tədqiqat işləri ilə yaxından
tanış olmaq, gələcək tədqiqatlarını daha yüksək səviyyədə yerinə yetirmək üçün təcrübə əldə
etmək, Ulu Öndərin, həmçinin İlham Əliyev Cənablarının gənclərə və onların hərtərəfli inkişa-
fına verdikləri önəmi əyani olaraq xarici ölkələrdən gələn gənc tədqiqatçılara bəyan etmək və
gənclərin Ulu Öndər qarşısındakı vəfa borclarını xatırlatmaqdır.
Gənc Tədqiqatçıların birinci (2013-cü il), ikinci (2014-cü il) və üçüncü (2015-ci il) Beynəl-
xalq konfranslarında olduğu kimi, bu ilki dördüncü Beynəlxalq konfrans da Azərbaycan və
xarici ölkə gənclərinin geniş maraqlarına səbəb olmuşdur. Məhz bu səbəbdəndir ki, Ulu
Öndərin anadan olmasının 93-cü ildönümünə həsr olunmuş ”Gənc Tədqiqatçıların IV Beynəl-
xalq Konfransa” Azərbaycan, Türkiyə, İran, Rusiya, ABŞ, Fransa, Albaniya, Çexiya, Əlcəzair,
Özbəkistan, Qazaxıstan, Qırğızıstan, Misir, Kanada, Estoniya, Gürcüstan, Qana, İndoneziya,
Kenya, Makedoniya, Nigeriya, Pakistan, Filippin, Polşa, Rumınya və Macarıstan və İngiltərədən
1700-ə yaxın gənc tədqiqatçı məruzələrinin tezislərini göndərmişlər. Konfransın Elmi Heyəti
rəyçilərin tövsiyələrini əsas götür-məklə 1100 məruzəni qəbul edərək konfransın gündəliyinə
daxil etmişdir. Qafqaz Universitetinin rəhbərliyi belə mötəbər tədbirin ən yüksək səviyyədə
təşkili üçün lazım olan bütün tədbirləri həyat keçirmişdir və keçirməkdə davam etməkdədir.
Bu konfransın Möhtərəm Prezident İlham Əliyev Cənablarının öz Sərəncamı ilə elan etdiyi
Multikulturalizm İlinə də təsadüf etməsi xüsusi önəm təşkil edir. Bütün bunları diqqətə alaraq
Konfrans iştirakçılarına böyük uğurlar və səmərəli fəaliyyət arzulayıram.
Prof. Ahmet Saniç
Qafqaz Universitetinin Rektoru,
Konfransın Təşkilat Komissiyasının Sədri
vii
TABLE OF CONTENTS
SECTION IV. PHILOLOGICAL SCIENCES
801
1. PHILOLOGY
803
AZƏRBAYCAN DİLİ
804
TOFİQ HACIYEVİN ELMİ YARADICILIĞINDA MİLLİ ABİDƏMİZ “DƏDƏ-QORQUD KİTABI”NIN DİLİ
Vüsalə AĞAYEVA
804
AZƏRBAYCAN DİLİNDƏ İSMİN MÜXTƏLİF HALLARINDA İŞLƏNƏN
QOŞMALAR
Aytən ƏHMƏDOVA
805
XV ƏSR AZƏRBAYCAN ƏDƏBİ DİLİ VƏ XƏLQİLİK
Aynur QƏDİMALIYEVA
807
FEİLLƏRİN SUBSTANTİVLƏŞMƏSİ
Mehriban MAHMUDOVA
808
MÜASİR AZƏRBAYCAN DİLİNDƏ TÜRK MƏNŞƏLİ TERMİNLƏR
Günel PAŞAYEVA
810
“YEL” MİFOLOGİZMİ HAQQINDA
Aynur QARAYEVA
811
QÖVSİ TƏBRİZİNİN QƏZƏLLƏRİNİN DİLİNDƏ İŞLƏNMİŞ XİTABLARIN LEKSİK-QRAMMATİK VƏ
SEMANTİK-ÜSLUBİ
XÜSUSİYYƏTLƏRİNƏ DAİR
İlkin QULİYEV
813
FONOSEMANTİKA NƏZƏRİYYƏSİNİN FORMALAŞMASI VƏ
TƏŞƏKKÜLÜ
Sahilə İBRAHiMOVA
814
CÜMLƏDƏ SÖZ SIRASININ POZULMASI – İNVERSİYA
Sona HƏSƏNOVA
815
ŞƏXS ADLARININ ÜMUMI XARAKTERİSTİKASI
Leyla İSMAYILOVA
817
AZƏRBAYCAN VƏ RUS DİLLƏRİNDƏ MONOSEMANTİK
SOMATİZMLƏR
Elnarə MƏMMƏDOVA
818
BARMAQ - ПАЛЕЦ SOMATİZMİNİN SEMANTİK VƏ SİMVOLİK
TƏRƏFLƏRİ
Elnarə MƏMMƏDOVA
820
AZƏRBAYCAN DİLİNDƏKİ PREDSEDENT ONİMLİ GENDER
FRAZEOLOGİZMLƏRİNİN
LİNQVOPRAQMATİK
VƏ
KOQNİTİV
XÜSUSİYYƏTLƏRİNƏ
DAİR
Kəmalə ƏLİYEVA
821
FRAZEOLOJİ BİRİKMƏLƏR, FRAZEOLOJİ BİTİŞMƏLƏR,
FRAZEOLOJI
BİRLƏŞMƏLƏR
VƏ
ONLARI
TƏŞKİL
EDƏN
KOMPONENTLƏRİNİN
MƏCAZİ
MƏNALARI
Kəmalə ƏLİYEVA
823
AZERBEYCAN – ARAP İLİŞKİLERİ. ARAP KAYNAKLARINDA AZERBEYCAN YER İSİMLERİ
Hacer HÜSEYNOVA
825
NAXÇIVAN DİALEKTİNDƏ OMONİMLƏR
Nuray ƏLİYEVA
826
AZƏRBAYCAN DİLÇİLİYİNDƏ İNTENSİVLİK MƏSƏLƏSİNİN
QOYULUŞU
Xəyalə MÜRSƏLİYEVA
828
MƏTNİN İNTEQRATİV TƏHLİLİ VƏMƏNTİQİ-SEMANTİK BÜTÖVLÜK
Vəfa İBİŞOVA
830
ZƏRİFƏ BUDAQOVANIN TƏRZ KATEQORİYASI HAQQINDA
FİKİRLƏRİ
Mətanət MEHDİYEVA
832
viii
DİL VƏ DÜŞÜNCƏ MÜNASİBƏTLƏRİNDƏ "3D" MEXANİZMİ
Ceyhunə HÜSEYNOVA
833
AZƏRBAYCAN DİLÇİLİYİNDƏ ENANTİOSEMİYA HADİSƏSİ
Aysel ABULOVA
835
Dostları ilə paylaş: |