The XXXVI International Scientific Symposium "Multidisciplinary Studies of the Turkish World" The 25 th of March 2023 ISBN: 978-605-72481-0-7 Eskishehir / Türkiye ---202---
Termal su yataqlarının geoloji materiallarının təhlili göstərir ki, bütünlükdə termal suların istismar
ehtiyatları yuxarıda qeyd olunandan dəfələrlə artıqdır. Ekoloji cəhətdən təmiz enerji mənbəyi olan yeraltı
termal suların başqa yanacaq növləri (əsasən neft, qaz) ilə bərabər, kompleks şəkildə öyrənilməsi və onun
xalqın xidmətinə verilməsi böyük əhəmiyyət kəsb edir. Hazırda Milli Geoloji Kəşfiyyat Xidməti tərəfindən
respublika ərazisində aşkar edilmiş termal sulardan istifadə istiqamətlərinin müəyyən edilməsi məqsədi ilə
xüsusi tədqiqatlar aparılır.
“AS Group Investment” MMC-yə məxsus 85 dərəcə istilikli termal su mənbəyi Xaçmaz rayonunun
Palçıqoba kəndi ərazisində yerləşir. Termal su mənbəyinin debiti 6000m3/gün-dən artıqdır.
“AS Group İnvestment” MMC gələcəkdə ərazidə məhz termal su ehtiyyatı hesabına qızdırılacaq
istixana sahələrini yaratmağı planlaşdırır. Həmçinin şirkətin ərazinin istifadəsi üçün əsas məqsədlərindən biri
də orada reabilitasiya mərkəzinin qurulmasıdır. Belə ki, bu termal su ehtiyyatının həm də müalicəvi
əhəmiyyətə malik olduğu da aşkarlanmışdır.
Layihə üçün geotermal enerji texnologiyasının müəyyənləşdirilməsi Azərbaycanın Xaçmaz rayonunda layihə üçün ən uyğun geotermal enerji texnologiyasının müəyyən
edilməsi bir neçə amildən asılı olacaq, o cümlədən:
1. Resursların mövcudluğu: Layihəyə ən uyğun geotermal texnologiyanın növünü müəyyən etmək
üçün isti bulaqlar, geyzerlər və qaynar qaya birləşmələri kimi geotermal ehtiyatların mövcudluğu və keyfiyyəti
qiymətləndirilməlidir.
2. İnfrastruktur: Texnologiyanı seçərkən əlçatanlıq, nəqliyyat əlaqələri və elektrik ötürücü
infrastrukturun mövcudluğu da nəzərə alınmalıdır.
3. İqtisadi səmərəlilik: Layihənin iqtisadi səmərəliliyini müəyyən etmək üçün quyuların qazılması,
elektrik stansiyasının tikintisi və istismarı xərcləri və elektrik enerjisi satışından gözlənilən gəlir təhlil
edilməlidir.
4. Ətraf mühitə təsir: Torpaqdan istifadə, hava və suyun keyfiyyəti və seysmik fəaliyyət daxil olmaqla,
geotermal enerji layihəsinin ətraf mühitə təsiri də qiymətləndirilməlidir.
Bu qiymətləndirmələrin nəticələrinə əsasən Azərbaycanın Xaçmaz şəhərindəki layihə üçün ən uyğun
geotermal enerji texnologiyasına dair qərar qəbul edilə bilər.
