Çoxmərtəbəli çərçivələri horizontal yüklərə hesablayarkən kənar sütunların sərtliyinin azaldılması üçün əmsalının qiymətləri
Əmsal
|
I mərtəbədən başqa bütün mərtəbələr,
|
I mərtəbə
|
|
0.25
|
0.5
|
1
|
2
|
3
|
4
|
|
|
0.54
|
0.56
|
0.62
|
0.7
|
0.75
|
0.79
|
0.9
|
Təyin edilmiş kəsici qüvvələrə görə bütün mərtəbələrdə (I mərtəbədən başqa) sütunlarda əyici momenti aşağıdakı düsturla təyin edirlər:
- mərtəbə hündürlüyüdür.
I mərtəbədə sütunun yuxarı kəsiyində , aşağı kəsiyində
Çoxmərtəbəli çərçivələrin zəlzələyə hesablanması
Ümumi müddəalar.Seysmiki təsirlər fəzada istənilən istiqamətdə ola bilərlər. Həndəsi forması sadə olan binalar üçün hesabi seysmiki yükləri horizontal istiqamətdə onların uzununa və eninə oxları istiqamətdə qəbul etmək lazımdır. Seysmiki zonada tikiləcək binanın konstruksiyalarındakı qüvvələri təyin etdikdə əgər I tonun rəqsləri olduqda sərbəst rəqslərin ən azı üç forması nəzərə alınmalıdır. olduqda isə ancaq I formanı nəzərə almaq kifayətdir.
Çoxmərtəbəli karkas binalarda örtüyün və ona birləşən divar və sütunların kütləsini kəsişmə yerlərində topa yük kimi nəzərə aldıqda tezliklərin sayı və onlara uyğun sərbəst horizontal rəqslərin forması mərtəblərin sayına bərabər olur. Bu kütlələr yarus kütlələr adlanır və aşağıdakı kimi təyin edilir:
Burada G-örtüyün, sütunların , divarların və örtükdəki müvəqqəti yüklərin nyarus kütləsidir; - ağırlıq qüvvəsinin təcilidir.
Konstruksiyaları əsas və xüsusi (zəlzələ) yük birləşmələrinə hesablayırlar.Əsas yük birləşməsinə əvvldəki hesabat aiddir. Xüsusi yük birləşməsinə hesabladıqda hesabi yükləri aşağıdakı cədvəldə göstərilən əmsallara vurmaq lazımdır:
Cədvəl 2.
Yükün növləri
|
Yük birləşməsi əmsalı,
|
1.Daimi
|
0.9
|
2.Müvəqqəti uzunmüddətli
|
0.8
|
3.Müvəqqəti qısamüddətli
|
0.5
|
Əsas yük birləşməsinə hesablayarkən külək, temperatur təsirləri, avadanlıqların və nəqliyyatın dinamiki təsirləri nəzərə alınmır.
Çoxmərtəbəli karkas-çərçivə sistemli binaların sərbəst horizontal rəqslərinin ilk 3 tonunu aşağıdakı düsturla təyin edirlər:
Burada i=1,2,3-sərbəst rəqslərin tonunun nömrəsi; -binanın hündürlüyü ; H0- fundamentin yuxarı kəsiyindən axırıncı mərtəbədəki rigelin oxuna qədər olan məsafə; n-mərtəblərin sayı; - mərtəbə hündürlüyü; K-vahid bucaq əyintisi yaradan qüvvə olub, çoxmərtəbəli binanın sürüşmə sərtliyini xarakterizə edir və aşağıdakı düsturla təyin edilir:
Burada si-mərtəbədəki sütunların , ri- isə rigellərin sərtliklərinin cəmidir.
Seysmiki yükləri təyin edərkən qüvvələırin binaya statik qüvvə kimi təsir etdiyini qəbul etmək üçün dinamiklik əmsalı i nəzərə alınmalıdır. Bu əmsallar qruntun kateqoriyasından asılıdır:
I kateqoriya qruntlar üçün -
II kateqoriya qruntlar üçün -
III kateqoriya qruntlar üçün -
Burada Ti- fonu üçün sərbəst rəqslərin periodudur, s bütün hallarda qəbul edilməlidir.
Seysmiki yüklər Qəbul edilmiş istiqamətdə k-nöqtəsinə tətbiq edilmiş və binanın sərbəst rəqslərinin i-tonuna uyğun hesabi seysmiki qüvvəsini aşağıdakı düsturla təyin edirlər:
burda- K1- binaların mümkün olan zədələnməsini nəzərə alan əmsal, K2- binanın konstruktiv həllindən, - konstruksiyanın xarakteristikasından asılı əmsallar olub uyğun olaraq əlavə də verilir. A-tikinti meydançasının hesabi seysmikliyini nəzər alan əmsal olub, ballıq zonalar üçün uyğun olaraq və qəbul edilir.- -k yükünün təsir yerindən və binanın sərbəst rəqslərinin i- tonuna uyğun deformasiyasından asılı əmsal olub aşağıdakı düsturla hesablanır:
Burada - Xi (xk) və Xi (xj)- Gj yarus yüklərinin yerləşdiyi j nöqtələrində və baxılan k nöqtəsində i tonuna uyğun binanın sərbəst rəqsləri zamanı nöqtələrinin yerdəyişməsidir.
Sütunlara təsir edən kəsici qüvvələri külək yükündə olduğu kimi təyin edirik:
Kəsici qüvvə və əyici momentin qiymətlərini rəqslərin formasına görə aşağıdakı kimi təyin edirik:
= və =
Binaların sərbəst rəqslərinin formatları
dinamiki sistemin nöqtələrinin yerdəyişməsi olub sərbəst rəqslərin tənliyinə cavab verən kəmiyyətdir. Praktiki hesablamalarda tənliyini triqonometrik polinomlar şəklində approksimasiya edirlər. Rəqslərin forma əmsallarını təyin etmək üçün yuxarıdakı tənlikdə nöqtələrin mütləq yerdəyişməsini deyil, yalnız onların nisbətini nəzərə alırlar.
Burada nöqtəsinin ölçüsüz koordinatıdır.
Döşəmənin hesablanması
Döşəmənin tərkibində işləyən tavalar konturu üzrə sərt bərkidilmiş kimi baxılır.Bu vaxt tərəflərin nisbətindən asılı olaraq iki hal ola bilər: olduqda tava kiçik tərəf istiqamətdə əyilir və bu tavalara tir tavalar deyilir. Nisbət olduqda isə tavalar iki istiqamətdə əyilir və konturu üzrə oturan tavalar adlanır (L2-böyük, L1-isə kiçik tərəfdir).
Tavalarda tələb olunan armatur sahəsini düzbucaqlı en kəsiklərdə olduğu kimi təyin edirlər. Bu zaman polada qənaət məqsədilə aşırımı olan tavalarda alt hissədə qoyulacaq armaturun bir hissəsini dayaqdan məsafəsində kəsirlər. Bu zaman hesablama aşğıdakı düsturla aparılır:
Tavanın aşırımı olduqda onun alt hissədəki armaturunu dayaqdan məsafəsində əyirlər. Bu zaman kənar sahələrdə alt hissədə armatur olmur və hesablama aşağıdakı düsturla aparılır:
Bu ifadədə vahid uzunluğa təsir edən momentlər verilmişdir. M1 və M2 aşırım momentləri, MI, MII, MI və MII-dayaq momentləridir. Altı məchulu tapmaq üçün bu momentlər arasındakı əlaqə aşağıdakı cədvəldə verilmişdir.
|
|
|
|
1-1.5
1.5-2
|
0.2-1.0
0.15-0.5
|
1.3-2.5
1.0-2.0
|
1.3-2.5
0.2-0.75
|
6 mərtəbəli yaşayış binasının layihələndirilməsi
Binanın eni ,uzunluğu hündürlüyü olduğu qəbul edilmişdir(mərtəbə planı şəkil 1-də verilmişdir).
Binanın tikintisi külək yükünə görə və qar yükünə görə isə zonada nəzərdə tutulmuşdur.
Binanın elemnetlərinin sinifli betondan əlavə boyuna armatur kimi əlavə eninə armatur kimi isəsinifli armaturda ) qəbul edilmişdir.
Binada faydalı müvəqqəti normativ yük -dir.(müvəqqəti yükün uzunmüddətli, qalan hissəsini isə qısa müddətli kimi qəbul edilri).Qruntun hesabi müqaviməti -dır. Özülün qoyulma dərinliyi isə -dir.
Bu verilənlərə görə binanın sxemi şəkildə verilmişdir.
Mərtəbə planı
1.Döşəmənin hesablanması
Əvvəlcə mərtəbəarası və dam örtüyündən təsir edən yükləri təyin edirik.
Cədvəl 3
Mərtəbəarası örtükdən düşən yüklər
Yüklərin növü
|
Normativ yük
N/m2
|
Yükə görə etibarlıq əmsalı
|
Hesabi yük N/m2
|
Daimi yüklər
1.Keramik plitə 0.015x20000
|
300
|
1.1
|
330
|
Sement məhlulu qatı
0.025x2000
|
500
|
1.3
|
650
|
3.Dəmir beton tava 0.15x25000
|
3750
|
1.1
|
4125
|
4.Suvaq qatı 0.01x2200
|
220
|
1.1
|
242
|
Cəmi
|
Gn=4770
|
-
|
g
|
5.Müvəqqəti yüklər:
a)uzunmüddətli
|
Pld=1740
|
1.2
|
2088
|
b)qısamüddətli
|
Psd=4060
|
1.2
|
4872
|
Cəmi:
|
Pn=5800
|
-
|
P=6960
|
CƏMİ
|
Qn=10570
|
-
|
q
|
Dam örtüyündən düşən yüklər
Yüklərin növü
|
Normativ yük N/m2
|
Yükə görə etibarlıq əmsalı
|
Hesabi yük N/m2
|
Daimi yüklər
1.Mastika üzrə 3 qat ruberoid
|
150
|
1.2
|
180
|
2.Sement məhlulu qatı 0.02x20000
|
400
|
1.3
|
520
|
3.İstilik qatı=penobeton tava 0.12x5000
|
600
|
1.2
|
720
|
4.Buxar izolyasiya-mastika üzrə 2 qat perqamin
|
100
|
1.2
|
120
|
5.Dəmir-beton tava 0.15x25000
|
3750
|
1.1
|
4125
|
6.Suvaq qatı 0.01x2200
|
220
|
1.1
|
242
|
Cəmi:
|
Gn=5220
|
--
|
G=5907
|
Müvəqqəti yüklər:(qar III rayon)
a)uzunmüddətli
|
Pld=560
|
1.4
|
784
|
b)qısamüddətli
|
Psd=240
|
1.4
|
336
|
Cəmi:
|
Pn=800
|
--
|
P=1120
|
CƏMİ
|
qn
|
---
|
q
|
Aşağıdakıları qəbul edək:
olduğundan ;
; , ;
Bu qiymətləri düsturda yerinə yazsaq:
Burada- =
Burada
1 m enində zolaq üçün armatur sahəsini hesablayaq:
Aşırım momenti üçün:
= buna uyğun
onda tələb olunan armatur sahəsi
Aşırım momenti üçün
= buna uyğun
onda tələb olunan armatur sahəsi
Dayaq momentləri üçün
= buna uyğun
;
onda tələb olunan armatur sahəsi
Örtük tavasında 5 ø10 addım 200mm qəbul olunmuşdur.
Eninə çərçivənin hesablanması
Əvvəlcə rigel və sütunun en kəsik ölçülərini təyin edək.Bu məqsədlə əvvəlcə eninə çərçivənin rigelinə təsir edən yükləri təyin etmək lazımdır.
Daimi yüklərdən:
(burada rigelin öz çəkisi nəzərə alınmır).
Müvəqqəti yük
Cəmi:
Monolit konstruksiyalarda sütunun en kəsik ölçüləri ən azı qəbul edildiyindən əvvəlcədən rigelin enini də qəbul edirik. Onda tirin işçi hündürlüyü:
qəbul edirik
Sütunların en kəsiyini təyin etmək üçün I mərtəbə orta sütununa təsir edən yükləri təyin edirik (cədvəl 5). Burada rigel və sütunların öz çəkiləri nəzərə alınmır.
Yüklərin adı
|
Tam yük (N)
|
Həmçinin uzunmüddətli yük(N)
|
1.Dam örtüyündən
|
|
|
2.4mərtəbəarası örtükdən
|
|
|
3.Müvəqqəti yükdən
|
|
|
4.Qar yükündən
|
|
|
Cəmi:
|
|
|
Onda sütunun en kəsik ölçüləri
Sütunun en kəsik ölçüsünü qəbul edirik.
Eninə çərçivəyə ötürülən yüklər
Daimi yüklər-döşəmədən
Tirin çəkisindən
Cəmi:
Müvəqqəti yük
(Layihədə ancaq orta mərtəbə döşəmələri hesablanacaq.Ona görə də orta mərtəbə çərçivəsini hesablamaq kifayətdir.)
Üçaşırımlı orta mərtəbə üçün dayaq əyici momentləri (əlavə 5) vasitəsilə hesablanır.
və əmsallarını cədvəldən qəbul etmək üçün əvvəlcə rigel və sütunun sərtlikləri hesablanmalıdır. Onda:
Rigel üçün:
Sütun üçün:
;
Onda
Təqribi olaraq -ə görə əlavə 5-dən və əmsallarını təyin edib dayaq momentlərini hesablayırıq (cədvəl 6).
Tapılmış qiymətlərə görə və
düsturları ilə aşırım momentləri və kəsici qüvvələr hesablanır (şəkil 3-də göstərilən sxemlərə əsasən).
____________
I sxem-I aşırımda
II aşırımda
II sxem - I aşırımda
II aşırımda
III sxem- I aşırımda
II aşırımda
Alınmış nəticələri cədvəl 12-də qeyd edirik.
Eninə çərçivənin külək yükünə hesablanması.
Binanın tikintisi külək yükünə görə V zonada nəzərdə tutulduğundan külək yükünün intensivliyi .
Binaın hündürlüyü olduğundan k-nı nəzərə almaq lazımdır.
Külək yükünnü təsirini mərtəbə səviyyəsində topa yüklərilə əvəz edirik:
Onda mərtəblər səviyyəsində təsir edən külək yükləri
Çərçivənin yürus kəsici qüvvələri:
Rigel və sütunun sərtlikləri nisbəti olduqda kənar sütunların sərtliyinin azaldılması üçün əmsalını təyin edək (cədvəl 1), ( əmsalı k-nın aralıq qiymətləri üçün interpolyasiya yolu ilə təyin edilir)
Cədvəldən üçün qəbul edirik.
mərtəbə üçün
qalan mərtəblər üçün
Əyici momentlər isə (təməl səviyyəsində düsturu ilə hesablanırlar.
Rigellərdəki dayaq momentləri isə düyünlərin müvazinət şərtindən təyin edilir (şəkil 5).
Kurs layihəsində yalnız orta mərtəbələrdən birini hesabladığımız üçün külək yükündən dayaq momentlərini təyin etdikdən sonra aşırım momentlərini II mərtəbə üçün hesablayırıq.
I aşırımda
II aşırımda
Alınmış nəticələri cədvəl 12-də qeyd edirik.
Külək yükündən yaranaan qüvvələri təyin edərkən biz küləyin soldan təsir etdiyini nəzərə almışıq. Küləyin istiqaməti dəyişdikdə yaranan qüvvələrin işarəsi dəyişdiyindən cədvəldə biz onları dəyişən işarəli qeyd edib, maksimum qiymətləri cəmləyirik.
Şəkil 4.
Külək yükündən çərçivədə əyici momentlər epürü.
Şəkil 5.
Eninə çərçivənin zəlzələyə hesablanması
1.Çərçivənin dinamiki xarakteristikalarının təyini. Vahid uzunluqdakı rigel və sütunun sərtlikləri:
Cəmi vahid uzunluqdakı sərtliklər: 3 ədəd rigel üçün ri= və dörd ədəd sütun üçün
kN
Çoxmərtəbəli karkas binanın sürüşmə sərtliyini xarakterizə edən qüvvə:
H0=18m-fundamentin yuxarı kəsiyindən axırıncı mərtəbədəki rigelin oxuna qədər olan məsafədir, n=6- mərtəbələrin sayı.Onda binanın hesabi hündürlüyü:
Yarus yüklərini təyin edək:
Mərtəbəarası örtükdən daimi yüklər
|
|
3 ədəd rigelin çəkisindən
|
|
Sütunların çəkisindən (uzunluğu mərtəbə hündürlüyü qədər)
|
|
Müvəqqəti uzunmüddətli
|
|
Müvəqqəti qısamüddətli
|
|
Cəmi:G1..G4=0.9(595944+53707.5+63360)+0.8 233020.8+0.5·543715.2=1099984.59=1099.59kN
Dam örtüyündən daimi yüklər
|
|
3 ədəd rigelin çəkisindən
|
|
Sütunların çəkisindən (uzunluğu mərtəbə hündürlüyünün yarısına qədər)
|
|
Müvəqqəti uzunmüddətli
|
|
Müvəqqəti qısamüddətli
|
|
Yarus kütləsi:
V mərtəbə üçün də yarus yükünü təqribi olaraq
Cədvəl 7
Rəqslərin tipi
|
Rəqslərin periodu
|
Dinamiklik əmsalı
|
Düstura əsasən
|
Qəbul edirik
|
1.
|
|
|
|
2.
|
|
|
|
3.
|
|
|
|
Sərbəst rəqslərin nisbi koordinatları təyin edilib, cədvəl 8-də qeyd edilir.
Cədvəl 8
|
Sərbəst rəqslərin üç forması üçün
|
I forma
|
II forma
|
III forma
|
0.2
|
|
|
|
0.4
|
|
|
|
0.6
|
|
|
|
0.8
|
|
|
|
1
|
|
|
|
Cədvəl 9
Forma
|
Mərtəbə
|
|
Gj, kN
|
Xi(xf)=Xi(xk)
|
|
GjXi(xj)
kN
|
GjXi2(xj)
kN
|
əmsalları
|
I
|
1
|
0.2
|
1099.59
|
0.309
|
0.095
|
339.77
|
104.46
|
|
2
|
0.4
|
1099.59
|
0.588
|
0.346
|
646.55
|
380.45
|
|
3
|
0.6
|
1099.59
|
0.809
|
0.654
|
889.56
|
719.13
|
|
4
|
0.8
|
1099.59
|
0.951
|
0.904
|
1045.71
|
994.02
|
|
5
|
1
|
|
1
|
1
|
757.30
|
757.30
|
|
|
Cəmi:
|
3678.89
|
2955.36
|
|
II
|
1
|
0.2
|
1099.59
|
0.809
|
0.654
|
889.56
|
719.13
|
|
2
|
0.4
|
1099.59
|
0.951
|
0.904
|
1045.71
|
994.02
|
|
3
|
0.6
|
1099.59
|
0.309
|
0.095
|
339.77
|
104.46
|
|
4
|
0.8
|
1099.59
|
-0.588
|
0.346
|
-645.55
|
380.45
|
|
5
|
1
|
|
-1
|
1
|
-757.30
|
757.30
|
|
|
Cəmi:
|
872.19
|
2955.36
|
|
III
|
1
|
0.2
|
1099.59
|
1
|
1
|
1099.59
|
1099.55
|
|
2
|
0.4
|
1099.59
|
0
|
0
|
0
|
0
|
|
3
|
0.6
|
1099.59
|
-1
|
1
|
-1099.55
|
1099.55
|
|
4
|
0.8
|
1099.59
|
0
|
0
|
0
|
0
|
|
5
|
1
|
|
1
|
1
|
757.30
|
757.30
|
|
Cəmi:
|
757.34
|
2956.44
|
|
I mərtəbə üçün
qalan mərtəbələr üçün
Mərtəbə
|
|
|
I forma
|
II forma
|
III forma
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5
|
1
|
|
1.245
|
|
-0.294
|
|
0.257
|
|
4
|
0.8
|
1099.59
|
1.183
|
|
-0.173
|
|
0
|
|
3
|
0.6
|
1099.59
|
1.01
|
|
0.091
|
|
-0.257
|
|
2
|
0.4
|
1099.59
|
0.732
|
|
0.279
|
|
0
|
|
1
|
0.2
|
1099.59
|
0.385
|
|
0.238
|
|
0.257
|
|
Cədvəl10
Cədvəl 11
Mərtəbə
|
I forma
|
II forma
|
III forma
|
Tam qüvvələr
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5
|
37.71
|
37.71
|
12.39
|
22.3
|
-27.01
|
-27.01
|
-8.34
|
-15.01
|
27.96
|
27.96
|
8.63
|
15.53
|
17.25
|
31.05
|
4
|
52.03
|
89.74
|
29.43
|
52.97
|
-23.02
|
-50.03
|
-15.44
|
-15.44
|
0
|
27.96
|
8.63
|
15.53
|
34.34
|
61.81
|
3
|
44.42
|
134.16
|
44
|
79.2
|
12.1
|
-37.93
|
-11.71
|
-21.08
|
-40.5
|
-12.54
|
-3.87
|
-6.97
|
45.69
|
82.24
|
2
|
32.19
|
166.35
|
54.54
|
98.17
|
37.13
|
-0.8
|
-0.25
|
-0.45
|
0
|
-12.54
|
-3.87
|
-6.97
|
54.68
|
98.42
|
1
|
16.93
|
183.28
|
51.23
|
61.48
|
31.67
|
30.87
|
8.12
|
9.74
|
40.5
|
27.96
|
7.36
|
8.83
|
52.39
|
62.87
|
Təməl
|
|
|
|
|
Rigellərdəki dayaq momentləri isə düyünlərin müvazinət şərtindən təyin edilir(şəkil 6), (külək yükündən olduğu kimi).
Kurs layihəsində yalnız orta mərtəblərdən birini hesabladığımız üçün zəlzələ yükündən dayaq momentlərini təyin etdikdən sonra aşırım momentlərini II mərtəbə üçün külək yükünə analoji olaraq hesablayırıq:
I-aşırımda
II-aşırımda
Cədvəl 12
Əyici momentlər
Cədvəl 12-nin davamı
Kəsici qüvvələr
Sxemlər
|
0
|
6
|
0
|
I sxem
|
73.89
|
-82.65
|
75.78
|
II sxem
|
91.06
|
-92.53
|
-13.22
|
III sxem
|
-4.41
|
-4.41
|
91.8
|
I+II
|
164.95
|
-175.18
|
62.56
|
I+III
|
69.48
|
-87.06
|
167.58
|
Max Q
|
164.95
|
-175.18
|
167.58
|
Külək soldan
|
16.46
|
16.46
|
10.98
|
Külək sağdan
|
-16.46
|
-16.46
|
-10.98
|
Mmax+külək sol
|
181.41
|
-158.72
|
178.56
|
Mmax+kül sağ
|
148.49
|
-191.64
|
156.6
|
Zəlzələ sol
|
45.16
|
45.16
|
30.11
|
Zəlzələ sağ
|
-45.16
|
-45.16
|
-30.11
|
Max+zəlsol
|
210.11
|
-130.02
|
197.69
|
Mmax+zəlsağ
|
119.79
|
-220.34
|
137.47
|
Döşəmənin eninə rigellərin hesablanması
Eninə çərçivənin hesablamalarına əsasən I açırımda sağ və sol dayaq və həm də aşırım momentlərinə görə rigelləri hesablayırıq.
Kənar aşırım sol dayaq
Kənar aşırım sol dayaqda maksimum əyici moment və kəsici qüvvə:
Rigeli sütunun kənarındakı əyici momentə görə hesablayırıq:
Rigelin qəbul olunmuş ölçüləri .Dayaqda tirin sıxılan zonası aşağı hissədə olduğu üçün onu düzbucaqlı en kəsik kimi hesablayırıq.
İlkin olaraq verilmiş beton və armatur sinfi sıxılan zonanın sərhəd qiymətini təyin edirik:
Olduğundan rigeli birqat armaturlu element kimi hesablayırıq:
Bu sahəyə görə sortamentdən 4ø qəbul edirik (əlavə 6).Rigelin armaturlanması şəkil 7-də verilmişdir.
Kənar aşırımın ortası
Sol kənar aşırımda maksimum əyici moment -dir.Tirin en kəsiyinə tavr en kəsikli element kimi baxırıq:
olduğundan
Əvvəlcə rəfin qəbul edə biləcəyi əyici momenti hesablayıb aşağıdakı şərti yoxlayırıq:
olduğu üçün elementi olan düzbucaqlı en kəsik kimi hesablayırıq:
şərti ödənildiyi üçün elementi birqat armaturlu kimi hesablayırıq:
Tələb olunan armatur sahəsi:
Bu sahəyə görə sortamentdən , 3ø18A-500, As=7.63sm2 qəbul edirik
Orta aralıq dayaq
Orta dayağın sağ kənarında əyici momentin qiyməti böyük olduğu üçün dayaqdakı armaturu
Görə hesablayırıq.
Olduğundan rigeli birqat armaturlu element kimi hesablayırıq:
Şərt ödənir,onda elementi birqat armaturlu kimi hesablayırıq:
Tələb olunan armatur sahəsi:
Bu sahəyə görə sortamentdən 3ø22-A-500, As=11.4sm2 qəbul edirik.
Orta aşırımın ortası
Orta aşırımda maksimum əyici moment M=94.85kNm-dir.Tirin en kəsiyinə tavr en kəsikli element kimi baxırıq (sol kənar aşırımda olduğu kim olduğundan
Əvvəlcə rəfin qəbul edə biləcəyi əyici momenti hesablayıb aşağıdakı şərti yoxlayırıq:
olduğu üçün elementi eni b=bf=210 sm olan tir kimi hesablayırıq:
Şərt ödənir , onda elementi birqat armaturlu kimi hesablayırıq:
Tələb olunan aramtur sahəsi:
Bu sahəyə görə sortamentdən 3ø14A-500, As=4.62sm2 qəbul edirik.
Eninə rigelin maili kəsiklər üzrə möhkəmliyə hesablanması
Maili kəsiyin kəsici qüvvəyə görə möhkəmliyə yoxlanması
Kənar və orta aşırımlarda dayaqda təsir edən kəsici qüvvənin maksimum qiyməti:
Q=Q21=220.34kN. Əvvəlcə aşağıdakı şərti yoxlayırıq:
Hesabi maili kəsikdə
olduğundan c=139 sm qəbul edirik. Armaturun diametri ø22 olduğundan qaynaq şərtinə görə eninə milin diametri min 8 olmalıdır(ø8- ).
Onda vahid uzunluqda eninə milin qəbul edə biləcəyi qüvvə:
Burada h0<co və c>co şərtlərinə görə c0=94 sm qəbul edib Qsw-nı hesablayırıq:
Və betonun qəbul edəcəyi kəsici qüvvə:
Deməli, maili kəsiyin kəsici qüvvəyə görə möhkəmliyə aşağıdakı düsturla yoxlayırlar:
Burda eninə millərin təsirini nəzərə alır:
-əmsalı aşağıdakı düsturla hesablanır:
-əmsalı ağır betonlar üçün , yüngül betonlar üçün isə qəbul edilir (Rb - MPa ilə).
Tapılmış qiymətləri yerinə yazıb yuxarıdakı şərti yoxlayaq:
Deməli, maili çatlar arasında maili kəsiyin kəsici qüvvəyə görə möhkəmliyi təmin edilmişdir.
Maili kəsiyin əyici momentə görə möhkəmliyə aşağıdakı şərt ilə yoxlayırlar:
Dartılan zonada yerləşən maili kəsikdə eninə millərin qəbul etdiyi əyici momenti təyin edək:
Dayaq hissədə maili kəsiyin dartılan zonasındakı boyuna armaturun qəbul etdiyi əyici moment isə:
Çəp millər olmadığından
Onda
Deməli orta dayaqda maili kəsiyin əyici momentə möhkəmliyi təmin olunur.
Orta sütunların hesablanması
Layihə üçün verilənlər:
Betonun sinfi , boyuna işçi millər A500sinifli , eninə millər isə A240 sinifli armaturlardandır.
Şaquli yüklərdən sütunlara düşən normal qüvvələrin təyini
Orta sütunlara aşağıdakı sahədən yük düşür:
Bir sütunun çəkisi
Hər mərtəbədə daimi və müvəqqəti yüklərdən orta sütunlara ötürülən yük:
Bu qiymətlərə görə mərtəbələrdə orta sütunlara ötürülən yüklər:
V mərtəbədə (Qar yükünü də nəzərə almaqla)
IV mərtəbədə
III mərtəbədə
II mərtəbədə
I mərtəbədə
V mərtəbə
Momentin işarəsi dəyişdiyindən sütunlarda simmetrik armaturlama istifadə olunur:
Sıxılan zonanın nisbi hündürlüyü:
(rigelin hesabatında olduğu kimi) olduğu üçün hesablamanın I halı alınır.
Burada < olduğundan qəbul edilmişdir.
<
Olduğundan konstruktiv tələblərə görə ən azı
olmalıdır.
Bu sahəyə görə və konstruktiv şərtlərə görə sıxılan elementlərdə milin diametri min 16 mm olduğundan 4ø qəbul edirik.
IV mərtəbə
<
Sıxılan zonanın nisbi hündürlüyü:
< olduğu üçün hesablamanın I halı alınır.
-7.51 alınır
Olduğundan konstruktiv tələblərə görə ən azı olmalıdır.
Bu sahəyə konstruktiv olaraq 4ø qəbul edirik.
III mərtəbə
Sıxılan zonanın nisbi hündürlüyü:
olduğu üçün mərkəzdənxaric sıxılmanın II halı alınır.
Onda
Burada
Olduğundan konstruktiv olaraq tələblərə görə ən azı
olmalıdır.
Bu sahəyə görə konstruktiv olaraq 4ø qəbul edirik.
II mərtəbə
Sıxılan zonanın nisbi hündürlüyü:
Olduğu üçün mərkəzdənxaric sıxılmanın II halı alınır.
Onda
Burada
olduğundan konstruktiv olaraq tələblərə görə ən azı
olmalıdır.
Bu sahəyə konstruktiv olaraq 4ø qəbul edirik.
I mərtəbə
Sıxılan zonanın nisbi hündürlüyü:
Olduğu üçün mərkəzdənxaric sıxılmanın II halı alınır.
Onda
Burada
olduğundan konstruktiv olaraq tələblərə görə ən azı
olmalıdır.
Bu sahəyə konstruktiv olaraq 4ø qəbul edirik.
LENT ÖZÜLLƏRİN HESABLANMASI
a= 2.000 b= 8.00
k= 175000.0 EJ= 540000.0
P1= 575.00 p2= 1150.00
P3= 1150.00 P4= 575.00 P5= 0.00
**************************************
HESABLAMANIN NETICELERI
ESASIN CHOKMESI, TIRIN XETTI YERDEYISHMELERI MILLIMETRLERLE
Z[ 1]= 2.85098 mm
Z[ 2]= 0.50289 mm
Z[ 3]= 0.53386 mm
Z[ 4]= 1.60299 mm
Z[ 5]= 0.86334 mm
Z[ 6]= 0.86334 mm
Z[ 7]= 1.60299 mm
Z[ 8]= 0.53386 mm
Z[ 9]= 0.50289 mm
Z[ 10]= 2.85098 mm
ESASDA YARANAN KONTAKT GERGINLIYI kN/m
p[ 1]= 498.921 kN/m
p[ 2]= 88.006 kN/m
p[ 3]= 93.425 kN/m
p[ 4]= 280.524 kN/m
p[ 5]= 151.085 kN/m
p[ 6]= 151.085 kN/m
p[ 7]= 280.524 kN/m
p[ 8]= 93.425 kN/m
p[ 9]= 88.006 kN/m
p[ 10]= 498.921 kN/m
TIRIN EYICI MOMENT EPURUNUN ORDINATLARI kNm
moment[ 1]= -426.1015 kNm
moment[ 2]= -222.6232 kNm
moment[ 3]= 475.6745 kNm
moment[ 4]= -214.9581 kNm
moment[ 5]= -214.9581 kNm
moment[ 6]= 475.6745 kNm
moment[ 7]= -222.6232 kNm
moment[ 8]= -426.1015 kNm
Dostları ilə paylaş: |