ÇÜtad çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Dergisi Cilt , Sayı Aralık 2018



Yüklə 392,6 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə24/28
tarix01.01.2022
ölçüsü392,6 Kb.
#50758
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   28
şairi evl

ÇÜTAD  

Çukurova Üniversitesi  

Türkoloji Araştırmaları Dergisi

 

Cilt 3, Sayı 2 



Aralık 2018 

 

31 



 

kurmaca zamanı eşitleyen sahne (Kıran ve Eziler Kıran 2000:208) en 

çok  başvurulan  yöntemdir.  Kahramanların  karşılıklı  konuşmalarının 

bolca yer aldığı romanda okuyucu olaylara anında tanık olur. Zamana 

ait  bir  kavram  olan  sıklık,  bir  öyküde  meydana  gelen  bir  olayın 

öykülemede  kaç  kez  aktarıldığını  gösterir  (Kıran  ve  Eziler  Kıran 

2000:210). Genellikle bakış açılarındaki farklılığı hissettirmeye veya 

vurguya yarayan sıklık Hayal-i Celâl’de çokça başvurulan bir yöntem 

değildir. En dikkat çekici örnek Şeyda Bey’in Akile Hanım’ın kızıyla 

değil  Akile  Hanım’ın  kendisiyle  evlenmek  istediği  yalanının 

tekrarıdır.  Şeyda  Bey’in  bilgisi  dışında  Zekavet  Hanım  tarafından 

kurulan tuzağın bir parçası olarak Muttali Efendi’ye iletilen bu istek, 

iki fa

rklı ortamda Muttali Efendi tarafından dile getirilmesine rağmen  



Şeyda  Bey  ancak    nikahtan  sonra  Muttali  Efendi’ye  hesap  sormaya 

gittiğinde bir üçüncü kez tekrarlanması durumunda konuyu kavrayıp 

bir  tuzağa  düşürüldüğünü  anlar.  Romanda bir  kez  yaşanan  ancak üç 

kez  dile  getirilen  bu  olayın  Şeyda  Bey  tarafından  zamanında 

anlaşılmaması kurulan entrikanın sonuca ulaşmasını sağlar.   

Şair  Evlenmesi’nde  olayların  aktarılması  eş  zamanlı  bir 

karakter  gösterir.  Olayların  gerçekleşme  zamanıyla  bizim  olaylara 

tanık  olmamız  aynı  zamana  denk  gelir.  Her  iki  yazar  da    içinde 

yaşadıkları  dönemi  hikâye  ederler  ve  bu  onların  olayları 

değerlendirme  biçimlerini  de  etkiler.  Yazarların  Batılılaşma 

konusunda  benzer  yaklaşımlara  sahip  olmaları    olayları  eleştirel  ve 

alaycı bir biçimde ele almalarına yol açar. 

Dil ve Üslup 

Bilindiği üzere her sanat dalının ve o dala ait türlerin kendine 

özgü  özellikleri  bulunmaktadır.  Ancak  tarih  boyunca  bazen  bilinçli 

olarak bir sanat dalını veya bir türü bir diğerine yaklaştırma gayretleri 

olmuştur.  Örneğin  şiiri  nesre  veya  nesri  resme  yaklaştırma  eğilimi 

gibi. Türlerin saflığını büyük ölçüde yitirdiği ve sınırların daha fazla 

esnekleştiği  günümüzde  bu  çok  daha  olağan  bir  tutum  olarak 

görülmektedir.  Bu  bilinçli  tercihlerin  dışında  bazen  işi  tam  olarak 

bilmemenin veya acemiliğin bir sonucu olarak da bu tür davranışların 

sergilendiğini görmekteyiz. Tanzimat dönemi Batıya ait bazı türlerin 

henüz  keşfedilmiş  olması  ve  kurallarının  tam  olarak  algılanıp 

uygulanamamış  olmasıyla  edebiyat  tarihinde  böyle  bir  aralığa  işaret 

eder.  Terimlerin  ve  tanımların  henüz  yerli  yerine  oturmadığı  bu 

dönemde  hikâye  ile  romanın  birbirinin  yerine  kullanıldığına  şahit 

oluruz.

18

 



Daha önce de belirtildiği üzere Mehmet Celâl yazdığı eseri 

                                                           

18

 

Örneğin Halit Ziya, romanı konu edindiği eserine Hikâye başlığını seçer. 





Yüklə 392,6 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   28




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin