CyrToLat&LatToCyr 2002

BIOS xotira (Read onli memory(ROM)
 
–
 
faqat o‗qish 
uchun xotira) – IBM PC kompyuterlarida doimiy xotira 
vazifasini bajarib, unga ma‘lumotlar kompyuter yaratilishida 
o‗rnatib qo‗yiladi va keyinchalik bu ma‘lumotlarni dasturlar 
yordamida faqat o‗qish imkoniyati mavjud bo‗lib, ularni
o‗zgartirish mumkin emas. Xususan, 
BIOS
da kompyuter ishga 
tushirilganda operatsion tizimni yuklovchi dastur ham saqlanadi.
Tizimli plata 
BIOS
ning asosiy vazifasi – tizimli plataga 
ulangan qurilmalarni kompyuter yoqilishi bilan initsializatsiya 
qilish (aniqlash)dir. 
BIOS 
qurilmalarning ishga yaroqligini 
tekshiradi, ishlash parametrlarini (masalan, markaziy protsessor 
shinasining chastotasini) belgilaydi, shundan keyingina opera-
tsion tizim yuklatuvchisini topib, boshqaruvni operatsion tizimga 

---

14 
uzatadi. Operatsion tizim esa, boshida 
BIOS 
berilgan parametr-
larni o‗zgartirishi mumkin. Ba‘zi 
BIOS
turlari operatsion tizimni
USB i IEEE 1394
 kabi interfeyslar orqali yuklashga ham imkon 
beradi. 
BIOS
xotiralar tarmoq orqali ham yuklash ishlarini 
amalga oshirishi mumkin. Shunigdek, 
BIOS
servis amallarning 
minimal to‗plamini o‗z ichiga oladi (masalan, ekranga xabar 
chiqarish yoki klaviatura belgilarini qabul qilib olish), uning 
nomi aynan shu amalllardan kelib chiqqan 
Basic Input-Output 
System
– kiritish chiqarishning asosiy tizimi. Ba‘zi BIOSlarda 
qo‗shimcha amallar (masalan, audio-
CD
yoki 
DVD
-disklardan 
ma‘lumotni yuklash) yoki ichki kiritilgan (vstroyennыy) ish 
muhitini (masalan, Basic tili interpretatorini) quvvatlab turish 
bajariladi 

Videoxotira.
Videoxotira odatda videoadapterga o‗rna-
tilgan bo‗lib, unda monitor ekraniga chiqarilishi lozim bo‗lgan 
axborot saqlanadi.