CyrToLat&LatToCyr 2002

AMD
, 
Cyrix, IBM 
va b.) 
firmalarning mikroprotsessorlari ham ishlatilmoqda. Mikropro-
tsessorlarning asosiy ko‗rsatkichi amallarni bajarish tezligidir. 
Bu tezlik mikroprotsessorning takt chastotasi orqali aniqlanadi. 
Takt chastota megagers (MHz) yoki zamonaviy kompyuterlarda 
gigagers (GHz)larda o‗lchanadi. Mikroprotsessor biror-bir 
amalni (masalan, qo‗shuv yoki ko‗paytiruv amalini) bir nechta 
taktda yoki boshqacha aytganda bir necha elementar operatsiya 

---

11 
yordamida bajarishi mumkin. Ya‘ni, har bir amal mikroprotses-
sorning taktlarida bajariladigan bir necha elementar operatsiya-
lardan iborat bo‗lishi mumkin. Mikroprotsessorning vaqt 
birligidagi buyruqlar impulsi soni uning 
takt chastotasi
deyiladi. 
Takt chastotasi qanchalik yuqori bo‗lsa, mikroprotsessorning ish 
unumi ham shunchalik yuqori bo‗ladi. Masalan, 850 MHz takt 
chastotaga ega bo‗lgan mikroprotsessor 1 sekundda 850 million 
elementar amal bajarar ekan. Yoki 3 GHz takt chastotali mikro-
protsessor 1 sekundda 3 mlrd. 
elementar
operatsiya bajarar 
ekan.
Bugungi kunda ko‗p yadroviy protsessorlardan, ya‘ni bir 
korpusda (bir yoki bir nechta kristallarda) bir nechta protsessor 
yadrosi jamlangan protsesorlardan foydalanilmoqda. Protsessor-
larning ikki yadroligi tushunchasi mantiqiy va jismoniy yadro 
mavjudligini nazarda tutadi, masalan 
Intel Core Duo
ikki yadroli 
protsessori bitta jismoniy, biroq ikki mantiqiy yadroga bo‗lingan 
yadrodan iborat. 
Intel Core 2 Duo
protsessori ikki jismoniy 
yadrodan iborat, bu ishni anchayin tezlashtiradi. 2007 yildan 
boshlab bir kristallda jamlangan to‗rt yadroli protsessorlar ishlab 
chiqarilmoqda, avval ular