D. Djanabayev, Sh. Murodov, A. Xolmurzayev chizma geometriya


Konus bilan konusning o’zaro kesishish chizig’ini yasash



Yüklə 1,65 Mb.
səhifə122/141
tarix07.01.2024
ölçüsü1,65 Mb.
#202401
növüУчебник
1   ...   118   119   120   121   122   123   124   125   ...   141
Chizma geometriya SH.M.

12.5.2. Konus bilan konusning o’zaro kesishish chizig’ini yasash


Konus uchidan o’tgan har qanday tekislik konusni yasovchilari bo’yicha kesadi. (12.18-12.19-rasmlar). Berilgan  va  konuslarni kesib o’tuvchi tekisliklar dastasining i o’qi kesishuvchi konuslarning S1 va S2 uchlaridan o’tuvchi S1S2 to’g’ri chiziq bo’ladi (12.18-rasm). i o’qi orqali o’tkazilgan P tekislik yordamida ikki sirtga umumiy bo’lgan 1,2,3 va 4 nuqtalarni yasash ko’rsatilgan. Bu konuslarning asosi va xos o’qli yordamchi kesuvchi tekisliklar dastasining izlari 12.1-jadvalning 1-punktidagidek bo’ladi. SHuning uchun berilgan  va  sirtlar qisman kesishib, ikkita fazoviy egri chiziq hosil qilishini oldindan jadval yordamida aniqlab olamiz.
12.19-rasmda asoslari H tekislikda yotgan ikki konusning kesishish chizig’ini yasash tekis chizmada ko’rsatilgan. Bunda avvalo kesishish A(A′,A″), B(B′,B″), C(C′,C″), D(D′,D″) nuqtalari yasaladi. Kesishish chizig’ining A va B, C va D nuqtalari TH va QH urinma tekisliklar yordamida aniqlab, ular S2′1′ va S1′4′ yasovchilarning nuqtalaridir E′, E1′ va F′, F1′ nuqtalar kesishuvchi konus sirtlarning gorizontal proeksiyasidagi ixtiyoriy yasovchilar ustidagi nuqtalardir. Bu nuqtalar esa kesuvchi tekisliklar dastasining P1H, P2H, P3H, … kabi izlari yordamida hosil qilingan.
Konus sirtlarning joylashishi 12.1-jadvalning 2-punktiga to’g’ri kelgani uchun ularning kesishish chizig’i bitta fazoviy egri chiziq bo’ladi.

12.19-rasm



Kesishish chizig’ining oraliq nuqtalarini yasash uchun yordamchi kesuvchi tekisliklarning istalgan birini, masalan, P2H tekislik har ikkala konuslarda S1′5′6′ va S1′7′8′ uchburchaklar hosil qiladi. Bu uchburchaklar o’zaro kesishib 9′, 10′, 11′ va 12′ kesishish nuqtalarini hosil qiladi. Bu nuqtalarning frontal proeksiyalari mos yasovchilarning frontal proeksiyalari ustida topiladi. Xuddi shu yasash tartibini boshqa kesuvchi tekisliklar uchun etarli marta takrorlansa, ikki konus sirtning o’zaro kesishish chizig’ining qolgan nuqtalari ham xosil bo’ladi.
Hosil bo’lgan barcha kesishish nuqtalari yasovchilarning ko’rinishligi qoidasiga amal qilgan holda ketma-ket ravon tutashtiriladi.

Yüklə 1,65 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   118   119   120   121   122   123   124   125   ...   141




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin