Davlat pedagogika instituti fizika-matematika fakul`teti Matematika

İkkinchi blok.

Ushbu blok quyidagi mavzuchalardan iborat:

“Ratsional va irratsional sonlar”. “Cheksiz o`nli kasrlar”.

Ratsional sonlarni boshlashdan oldin qisqacha mavzuga doir gapirib o`tilsa maqsadga muvoffik bo`lar edi. Masalan: “Natural va butun sonlarning orasida ham sonlar bor misol
uchun 1 va 2 sonining orasida ¼ yoki ½ kabi shunga o`xshash
sonlar bor, bu sonlarni bilishimiz uchun esa bizlarga ratsional songa extiyoj tug’iladi. Hozir biz bu sonlarni o`rganamiz” deb so`ngra tarifni boshlaymiz.
Tarif. “t/p ko`rinishida yozish mumkin bo`lgan har qanday son ratsional son deb ataladi. Bunga m€Z va n€N” deb so`ngra misollar bilan boyitiladi. Ratsional sonlar to`plamini Q bilan belgilaymiz: Q={a/a = t/p , m€ Z, n€N}.
Shundan so`ng uning qoidalari aytib o`tiladi va misollar ko`rsatiladi.

“Davriy kasrlar” va “Chekli va cheksiz o`nli kasrlar”

to`g’risida ham xuddi shunga o`xshab to`liq malumot beriladi va o`qituvchi tomonidan misollar keltiriladi.

Uchinchi blok.

So`ngi mavzu “İrratsional sonlar”. Bu mavzuning ham boshlanishi ham yuqoridagi mavzular kabi hayotga bog’lab boshlanadi.
Tarif. “Davriy bo`lmagan cheksiz o`nli kasr irratsional son deyiladi” deb tarif beriladi, tarifdan so`ng unga misollar keltiriladi.

Misol uchun: “
2, 7,
3,.... va albatta davriy kasr bilan farqi takidlab o`tiladi.

Mavzucha haqida to`liq malumot berib, so`ngra albatta haqiqiy sonlarning tarifi beriladi.

Tarif. “Ratsional va irratsinal sonlar birgalikda haqiqiy sonlar deyiladi” deb aytiladi.
So`ngra blok yakunlanadi. Blokdan so`ng mavzu bilan bog’liq savol-javob va fikr almashinuv olib boriladi. Har bir fikr bildiruvchiga o`qituvi imkoniyat berishi kerak, ammo uni tanqid ostiga olmay, boshqalarning ham fikrlarini tinglaydi. Agar tanqid ostiga olinadigan bo`lsa o`quvchining shahdini qaytarib qo`yishi mumkin.
Shu holda kechgan maruzalarda o`quvchilar vaqt qanday o`tganini bilmay qoladilar. Maruzaning yang davom etishini xoxlab, befarqlik o`rnini xushyorlik, ichki intilish egallaydi, o`zlari ham echimni topishda shaxsan ishtirok etishga hissa qo`shishga intiladilar. Bunday maruzalar har ikki tomonning ham faolligini oshiradi.