Davlatning pul-kredit siyosati, uning dastaklari va amalga oshirish vositalari

3-rasm. Inflatsiya va pul aggregatlari o'zgarishi dinamikasi 
13
https://cbu.uz/uz/monetary-policy/concept/ 

---

20 
(oldingi yilning mos choragiga nisbatan, foizda)
14
 
Shu bilan birga, amalga oshirilgan tahlillar natijasida inflyatsiya darajasi, YaIM 
deflyatori va pul massasi o’zgarishi o’rtasida aniq va barqaror o’zaro bog’liqliklar 
aniqlanmadi. 
Pul aylanish tezligi va pul multiplikatori ko’rsatkichlari o’zgarishi ham ushbu 
ko’rsatkichlar dinamikasining o’zgaruvchan xarakterga ega ekanligini, pul-kredit 
ko’rsatkichlarining maqsadli parametrlarini ishlab chiqishda xatoliklarga olib 
kelishi mumkinligini ko’rsatadi. 
4-rasm. Pul multiplakatori dinamikasi
15
. 
Umuman olganda, pul massasining YaIM nominal hajmiga nisbatan mo’tadil 
darajada o’sishi inflyatsiya bosimining sezilarli kuchayishini oldini olishga xizmat 
qildi. Shu bilan birga, ushbu ko’rsatkichlar o’rtasida aniq bog’liqlikning mavjud 
emasligi rezerv pullar va pul massasi aniq darajasini hisoblash imkoniyatini 
bermaydi. 
14
https://cbu.uz/upload/monetarnaya_politika/img_05.04.2018_1uzc 
15
https://cbu.uz/upload/monetarnaya_politika/img_05.04.2018_2uzc 

---

21 
5-rasm. Pul multiplakatori va pul aylanish tezligi dinamikasi
16
. 
Pul-kredit siyosatining transmission (o’tkazish) mexanizmi. Iqtisodiyotda narxlar 
barqarorligini ta’minlashda pul-kredit siyosati choralarining yalpi talab va 
inflyatsiya darajasiga samarali ta’sir mexanizmining mavjudligi xal qiluvchi 
ahamiyat kasb etadi. 
Inflyatsion targetlash rejimida Markaziy bank inflyatsiya bo’yicha qo’yilgan 
maqsaddan kelib chiqib, foiz stavkalarini o’zgartiradi va o’rnatadi. 
Iqtisodiyotda inflyatsion xatarlar kuchayganda, Markaziy bank an’anaviy tarzda foiz 
stavkalarini oshirish orqali pul-kredit qat’iylashtiradi. 
Ushbu choralarning iqtisodiyotning real sektoriga ta’sir qilish darajasi va muddatlari 
pul-kredit siyosati transmission mexanizmlarining samaradorligi bilan belgilanadi. 
Pul-kredit siyosatining transmission mexanizmi o’zida Markaziy bank foiz 
stavkalari o’zgarishining iqtisodiy faollikka va pirovardida inflyatsiya darajasiga 
ta’sir o’tkazish jarayonini aks ettiradi
17
.