3
Kirish
Bugungi kunda sodir bo’layotgan iqtisodiy o’zgarishlar va bozor iqtisodiyotining
tobora rivojlanib borayotgani, albatta, davlat iqtisodiyotida inflatsiya darajalarini
boshqarishda, pul
massalarini nazoratda ushlash, bundan tashqari narx
turg’unligi, iqtisodiy o’sish va to’liq ish bilan taminlash
kabi makroiqtisodiy
maqsadlarni amalga uchun iqtisodiyotda pul-redit siyosatini qo’llashni talab etadi.
Pul-kredit siyosati deganda mamlakat Markaziy banki tomonidan iqtisodiyotda
pul massasi, foiz stavkalari va kredit mavjudligini tartibga solish bo'yicha amalga
oshirilgan harakatlar tushuniladi. Ushbu siyosat narxlar barqarorligini ta'minlash,
iqtisodiy o’sishni boshqarish, moliyaviy barqarorlikni saqlash va valyuta kursini
boshqarish orqali mamlakat iqtisodiyotida hal qiluvchi rol o’ynashi mumkin.
Bularning barchasi har qanday hukumat uchun sog’lom va farovon iqtisodiyotni
yaratish uchun erishishi kerak bo’lgan muhim maqsadlardir.
Hozirgi vaqtga kelib davlatning iqtisodiy va
moliyaviy siyosatini amalga
oshirishda davlat moliyasining ahamiyati yanada yuksaldi. Takror ishlab
chiqarish jarayonlarini ta’minlash, xalqning moddiy va ma’naviy jihatdan farovon
turmush tarziga ega bo’lishi uchun zarur
shart-sharoitlar barpo qilish, davlat
organlarini mablag’ tomonlama ta’minotini qoplash, davlatni idora qilish singari
sohalarda yetakchi vosita sifatida o’rin egalladi.
«Shu bilan birga global moliya-iqtisodiy
tizimidagi murakkab va tez
o’zgaruvchan,
shuningdek,
valyuta
munosabatlarini
tartibga
solishni
liberallashtirish sharoitida makroiqtisodiy barqarorlik va aholining turmush
darajasini oshirishni ta’minlashga qaratilgan monetar
siyosatning amaldagi
instrumentlarini tubdan qayta ko’rib chiqish talab etilmoqda.»
1