Delphi tilida
Yüklə 3,41 Mb.
|
|
Read (A,B,C);
if A=0 THEN BEGIN Ayrim masalalarda bir yoki bir necha parametrlaming o‘zgarishiga qarab ma’lum hisoblashlar bir necha marta takrorlanib bajarilishi mumkin. Masalan, y=ax+b funksiyani x ning bir necha qiymatida uning mos qiymatlarini hisoblash kerak deylik. Bunday hisoblashlami kompyuterda dastur tuzib bajarish uchun siklik tuzilmali dasturlar tuzish kerak boladi. Bu kabi dasturlarni shartli o‘tish operatori yordamida ham tuzish mumkin. Lekin Pascal tilida siklik strukturali dastur tuzish uchun bir necha maxsus operatorlar mavjud. For operatori takrorlanishlar soni aniq bolgan sikllik jarayonlar tashkil etishda ishlatiladi. Uning umumiy ko‘rinishi quyidagicha: 27
While sikl operatori takrorlanishlar soni oldindan aniq bolmagan hollarda takrorlanishni biror-bir shart asosida bajaradi. Berilgan shart oldin tekshiriladi va keyin shartning bajarilishiga qarab kerakli operatorlar ketma-ketligi bajariladi. Bu operatorning umumiy ko‘rinishi quyidagicha: While B Do S; Bu yerda B —mantiqiy ifoda; S —sikl tanasi bo‘lib. bir yoki bir necha operatorlar ketma-ketligidan iborat bolishi mumkin. Mantiqiy ifoda True’ yoki ‘False’ qiymat qabul qiladi. Agar mantiqiy ifoda True’ qiymat qabul qilsa S operatorlari bajariladi, aks holda bajarilmaydi, ya’ni sikl ishlashdan to‘xtaydi. 28
Odatda WHILE operatori REPEAT operatoriga nisbatan ko‘p ishlatiladi. Bunga sabab ko‘pchilik masalalarda sikl tugallanish shartini siklboshlanmasdan awal tekshirish maqsadga muvofiqdir. Zarur bo‘lsa siklni umuman bajarmasdan o‘tish mumkin. Ko‘pchilik masalalarni yechishda tuzilgan dasturda ichma-ich joylashgan sikllami tashkil etishga to‘g‘ri keladi. Bunday sikllarga murakkab sikllar deyiladi. Murakkab sikllar tashkil etilganda quyidagi talablar bajarilishi zarur: —ichki sikl tashqi sikl ichida to‘liq yotishi kerak; —sikllar bir-biri bilan kesishmasligi kerak; —sikl ichiga tashqaridan to‘g‘ridan-to‘g‘ri kirish mumkin emas; —sikl parametrlari boshqa-boshqa identifikatorlar bilan belgilanishi kerak. Bu formulada agar yig‘indini ochsak u quyidagi ko‘rinishga keladi. 29
Yüklə 3,41 Mb. Dostları ilə paylaş:
|