Dərs 4 Əlavə Dəyər Vergisi

Qeydiyyatın ləğv edilməsi 
 
Fəaliyyətin müvəqqəti dayandırılması halları istisna olmaqla, vergi ödəyicisi ƏDV-yə cəlb olunan 
əməliyyatlar aparmağı dayandırırsa, ƏDV-nin məqsədləri üçün qeydiyyatın ləğv olunmasına dair 
ərizə verməyə borcludur. Bu halda, ƏDV-nin məqsədləri üçün qeydiyyatın ləğv olunması vergi 
ödəyicisinin vergi tutulan əməliyyatları tam dayandırdığı gün qüvvəyə minir. Vergi ödəyicisinin 
vergiyə cəlb olunan əməliyyatlarının ümumi məbləği əvvəlki ardıcıl tam 12 təqvim ayı ərzində 
100.000 manatdan çox deyilsə, əvvəlki abzasda nəzərdə tutulan hallar istisna edilməklə, vergi 
ödəyicisi ƏDVnin məqsədləri üçün son qeydiyyatın qüvvəyə mindiyi tarixdən etibarən bir il 
keçdikdən sonrakı istənilən vaxt qeydiyyatın ləğv olunmasına dair ərizə verə bilər. ƏDV-nin 
məqsədləri üçün qeydiyyatın ləğv olunması vergi orqanına qeydiyyatın ləğv edilməsinə dair ərizənin 
verildiyi gün qüvvəyə minir. 
Vergitutma obyekti 
 
1) Malların təqdim edilməsi, işlərin görülməsi, xidmətlərin göstərilməsi respublika ərazisində 
istehsal olunan kənd təsərrüfatı məhsullarının pərakəndə satışı zamanı tətbiq edilən ticarət 
əlavəsi və vergi tutulan idxal vergitutma obyektidir. 
2) Vergidən azad edilən mallar göndərilməsindən, işlər görülməsindən və xidmətlər 
göstərilməsindən başqa, Azərbaycan Respublikasının ərazisində sahibkarlıq fəaliyyəti 
çərçivəsində mallar göndərilməsi, işlər görülməsi və xidmətlər göstərilməsi vergi tutulan 
əməliyyat sayılır.
3) Azərbaycan Respublikasının hüdudlarından kənarda xidmətlər göstərilməsi və ya işlər 
görülməsi vergi tutulan əməliyyata daxil edilmir.
4) Vergidən azad edilən idxal istisna edilməklə, malların idxalı vergi tutulan idxal sayılır. Tranzit 
yük daşıması qaydasında, müvəqqəti idxal şəkilində Azərbaycan Respublikası ərazisinə 
buraxılan mallar və ya gömrük qanunvericiliyinə uyğun olaraq daxili istehlak üçün idxal 
edilmiş və ya qəbul edilmiş sayılmayan mallar ƏDV-nin məqsədləri üçün idxal malları hesab 
edilmir.
5) Vergi ödəyicisinin haqqı ödənilməklə və ya əvəzsiz qaydada öz işçilərinə və digər şəxslərə 
mal verməsi, iş görməsi və ya xidmət göstərməsi, habelə barter əməliyyatı vergi tutulan 
əməliyyat sayılır.

---

6) Vergi ödəyicisi malları (işləri, xidmətləri) ƏDV-ni ödəməklə əldə edirsə və müvafiq 
əvəzləşdirmə alırsa və ya almaq hüququna malikdirsə, belə mallardan (işlərdən, xidmətlərdən) 
qeyri-kommersiya məqsədləri üçün istifadə edilməsi, fövqəladə hallardan başqa malların 
itməsi, əskik gəlməsi, xarab olması, tam amortizasiya olunmadan uçotdan silinməsi və ya 
oğurlanması vergi tutulan əməliyyat sayılır.
7) Vergi ödəyicisinin qeydiyyatı ləğv edilirsə, ləğvetmə vaxtı onun sahibliyində qalan mallar 
həmin vaxt və vergi tutulan əməliyyat çərçivəsində təqdim edilən mallar kimi qiymətləndirilir.
8) Malları ƏDV-yə cəlb edilən əməliyyatlar nəticəsində əldə edən, lakin bu malları əldə edərkən 
ƏDV-ni əvəzləşdirməyə hüququ olmayan şəxsin həmin malları göndərməsinə vergi tutulan 
əməliyyat kimi baxılmır. Əgər mallar əldə edilərkən əvəzləşdirilməsinə qismən yol 
verilməmişdirsə, vergi tutulan əməliyyatın məbləği əvəzləşdirmənin qismən yol verilməmiş 
payına mütənasib olaraq azaldılır.
9) ƏDV ödəyicisi kimi qeydiyyatdan keçməyən şəxslərin ƏDV tətbiq etməklə aparılan 
əməliyyatları, habelə ƏDV-dən azad edilən və ya sıfır (0) dərəcə ilə ƏDV-yə cəlb edilən, lakin 
ƏDV tətbiq etməklə aparılan əməliyyatları vergitutma obyektidir. 
10) ƏDV-dən azad edilən idxal mallarının Azərbaycan Respublikasının ərazisində təqdim 
edilməsi vergi tutulan əməliyyat sayılır. Sənaye, yaxud texnologiyalar parklarının idarəedici 
təşkilatı, operatoru və rezidentlərinin idxal etdiyi və gömrükdə vergidən azad edilmiş 
texnikanın, texnoloji avadanlıqların və qurğuların, habelə konkret dövr ərzində konkret 
sahənin inkişafı üçün idxal edilən və gömrükdə vergidən azad olunan istehsal təyinatlı xammal 
və müasir texnologiyanı təmin edən avadanlıqların Azərbaycan Respublikasının ərazisində 
təqdim edilməsi vergi tutulan əməliyyat sayılır.