Dərs vəSAİTİ Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirinin

 “Publisistika” termininin ən müasir və son anlamına 
“Словарь иностранных слов”da rast gəlirik: “Publisistika 
(latınca publicus – ictimai) ədəbiyyatın ictimai fikrə birbaşa 
təsir etmək məqsədi ilə mühüm sosial məsələlərin müza-
kirəsinə  həsr olunmuş növüdür; publisistika  bugünki mət-
buatla sıx bağlıdır; bu növdə yazılan  əsərlər (məqalələr, 
oçerklər, pamfletlər, felyetonlar və s.).”
7
  
Publisistikaya münasibətdə yuxarıdakı iki mövqeni 
müqayisə edərək yəqin etmək olur ki, publisistika insanların 
ağıllarına,  əhval-ruhiyyələrinə  və davranışlarına ciddi təsir 
vasitəsidir; təsir açıq və ictimaiyyətin gözü qarşısında 
həyata keçirilir; təsir mənbəyi məhz ictimaiyyətin diqqətini 
cəlb etmək istədiyi müzakirə obyektinə münasibətdə aydın 
şəkildə ifadə olunmuş mövqe tutur. Publisistik fəaliyyət 
üçün təkcə mətbuat istifadə olunmur. Natiqin çıxışı, sənədli 
film, təşviqat plakatı, hətta səhnələşdirilmiş tamaşalar da 
açıq ideoloji akt ola bilər. Belə hallarda publisistika 
jurnalistikadan daha “geniş” məna kəsb edir. Eyni zamanda, 
müasir dövrdə publisistikanın mövcudluğunu mətbuatın 
unikal imkanlarından kənarda təsəvvür etmək mümkün 
                     
6
 Məmmədli C.Ə. Jurnalistikanın müasir inkişaf meylləri. Bakı, “Elm” 
nəşriyyatı, 2006, səh. 262-263. 
7
 Словарь иностранных слов. - 9-е изд., испр. – М.: Русский язык, 
1982, стр. 410. 

---

17 
 
deyildir. Deməli, hazırda jurnalistika publisisitikaya nis-
bətən “geniş” məna kəsb edir. Ona görə də “Jurnalistika və 
müasir dövrün qlobal problemləri” kursunu öyrənərkən 
publisistika termininin jurnalistikanın sinonimi kimi istifadə 
olunmasına diqqətlə yanaşılmalı, müəyyən kontekstlərdə 
yerində işlənib-işlənməməsi düzgün qiymətləndirilməlidir.  
Bu kursda ən çox istifadə olunan termin “qlobal