Dərs vəSAİTİ Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi Elm və

zonalaşdırılması deyilir. Belə torpaq sahələri arasında fərdi mənzil, bağ evləri, qaraj, habelə sahibkarlıq 
fəaliyyəti üçün zəruri olan tikililərin inşası üçün də torpaq sahələri nəzərdə tutulmuşdur. Yerli icra hakimiyyəti 

---

45 
 
orqanları  tərəfindən müəyyən edilən bu sahələrindən kənarda belə tikinti işləri aparmaq qadağandır və belə 
tikililər özbaşına tikinti sayılırlar. 
Mülki Məcəlləyə görə (maddə 240), torpaq sahəsinin mülkiyyətçisi şəhərsalma və tikinti normalarını və 
qaydalarını, habelə torpaq sahəsinin təyinatı ilə bağlı  tələbləri gözləmək  şərti ilə öz sahəsində binaları  və 
qurğular ucalda bilər. Belə tikintilərin inşası üçün müəyyən edilmiş qaydada icazə almaqla, mülkiyyətçi öz 
mülkiyyətində olan torpaq sahəsində ucaltdığı binaya, qurğuya və digər daşınmaz  əmlaka mülkiyyət hüququ 
əldə edir. Lakin bu qaydaların pozulması ilə inşa edilmiş tikililər özbaşına tikili sayılır və bu tikintini aparmış 
şəxs ona mülkiyyət hüququ əldə etmir. 
Özbaşına tikinti şəxsin öz mülkiyyətində olan torpaq sahəsində inşa edildiyi halda, məhkəmə müəyyən 
şərtlər daxilində belə tikintiyə mülkiyyət hüququnu tanıya bilər. Bu zaman ilk öncə özbaşına tikinti zamanı yol 
verilmiş qanun pozuntularının, məsələn, yaşayış məntəqəsinin baş planının, şəhərsalınma və tikinti qaydalarının 
pozulması  dərəcəsi qiymətləndirilməli və ona yol verilməsinin mümkünlüyü məhəkəmə  tərəfindən həll 
edilməlidir. Bundan başqa belə tikintinin saxlanması digər  şəxslərin hüquq və  mənafelərini pozursa, onların 
həyatına və sağlamlığına təhlükə yaradırsa ona mülkiyyət hüququ tanına bilməz.