Dərs vəsaiti Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Dövlət



Yüklə 1,28 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə35/166
tarix18.05.2022
ölçüsü1,28 Mb.
#58406
növüDərs
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   166
2015-332

                                CingiltiləĢmə qanunu 
 
Müasir Azərbaycan ədəbi dilindəki fonetik qanunlardan biri 
də  cingiltiləşmədir.  Başqa  fonetik  hadisələrdən  fərqli  olaraq, 
ahəng  qanunu  kimi,  cingiltiləşmə  də  dildə  sabitləşdiyi  üçün 
qanun şəklinə düşmüşdür. 
Sözdə kar samitin öz yerini cingiltili samitə güzəşt etməsinə 
cingiltiləşmə qanunu deyilir. Cingiltiləşmə sonu kar samitlə bitən 
bəzi  sözlərə  saitlə  başlanan  şəkilçi  qoşulduqda  baş  verir;  mə-
sələn: 
K -> y –inək – inəy + i 
kəpənək – kəpənəy + i 
qəpik – qəpiy + i və s. 
T -> d – get –ged +im – ged + ək 
yarat – yarad + ım – yarad + aq və s. 
Cingiltiləşmə  hadisəsində  kar  səs,  düşdüyü  şəraitlə  əlaqədar 
cingiltiləşir.  Bu  və  ya  başqa  samit  eyni  şəraitdə  bəzən 
cingiltiləşir, bəzən isə cingiltiləşmir; məsələn: 
Et – ed + im – ed + ək 
Ət – ət + im – ət + in və s. 
Göründüyü kimi, burada t səsi d səsinə çevrilmişdir . 



Yüklə 1,28 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   166




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin