Dərs vəsaiti Ə. X. Calallı "Azərişıq" asc nin Tədris Mərkəzinin müdavimləri üçün nəzərdə tutulub
Yüklə 5,46 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 5.3. 3. Arterial qanaxma
- TƏDRİS MƏRKƏZİ
|
5.3.2. Venoz qanaxma
Bu cür qanaxmalar ən çox bədən səthinə yaxın venaların zədələnməsi zamanı baş verir. Venoz qanaxmalar zamanı qan laxtalanması orqanizmi həmişə qan itirməkdən qoruya bilməz. Burada qanın axma sürəti kapilyarlardan çox olduğundan qan laxtası yuyulub aparılır, nəticədə az müddət ərzində çox qan itirilir. Bu isə həyat üçün təhlükəlidir. Kiçik venoz qanaxmanı saxlamaq üçün sıxıcı sarğı qoymaq kifayətdir. Bu sarğı zədələnmiş damarın divarını sıxır, qanı axmağa qoymur. İri venalar zədələndikdə yardım göstərilməlidir. Venoz Qanaxmalar baş verdikdə həmin adama ilk yardım göstərildikdən sonra onu yaxında olan tibb məntəqəsinə və ya xəstəxanaya çatdırmaq lazımdır. İlk növbədə ətrafı yuxarı qaldırıb, yaralanmış yerdən yuxarıda arteriyanı barmaqla basıb qanaxmanı azaltmaq lazımdır. Sonra rezin turna və ya burulmuş parça ilə sıxmaq lazımdır. Turna qoyulacaq yerə əvvəlcə təmiz bint və parça qoyulur ki, turna həmin yeri zədələməsin. Parça ilə sıxdıqda isə həmin yeri parça ilə boş sarıyırlar. Sonra parça ilə ətrafın arasından möhkəm çubuq keçirir və bu çubuqla parçanı o qədər bururlar ki, yaranan qanaxma dayansın. Bundan sonra çubuğu bintlə turnaya bərkidir və yaranı sarıyırlar. 5.3. 3. Arterial qanaxma Arterial qanaxmalar venoz qanaxmalara nisbətən az təsadüf edilir, çünkü bədən səthinə gələn arteriyalar çox azdır. Arterial qanaxma həyat üçün qorxuludur. Arteriyalar zədələndikdə qan fəvvarə kimi xaricə çıxır. Qanın arterial damardan axması onun al-qırmızı olması ilə müəyyən olunur. Belə halda sarğıdan istifadə etmək düzgün deyil, çünki sarğı qanın axmasının qarşısını ala bilməz. Yalnız qanın axma sürətini azaldır. Buna görə də həkimə qədər dərhal başqa tədbirlər görmək lazımdır. TƏDRİS MƏRKƏZİ 48 Turnaya və ya parçaya qoyulma tarixi yazılmış parça bərkidilir. İlk yardım göstəridikdən sonra xəstəni mütləq xəstəxanaya göndərmək lazımdır. Zərərçəkmiş adamı xəstəxanaya çatdırmaq uzanarsa, turnanı müvəqqəti boşaltmaq vacibdir. Çünki ətrafa 2 saatdan artıq qan gəlmədikdə toxumalar məhv olur. Ətrafda qan dövranı bərpa olduqda turnanı yenidən bərkitmək lazımdır. Turna olmadıqda ətrafı mümkün qədər çox qatlayıb qanaxmanı azaltmaq olar. Bunun üçün ətrafın qatlandığı yerə tənzifi, binti və ya pambığı yumtulayıb qoyur, sonra ətrafı bərk qatlayıb onu həmin vəziyyətdə bərkidirlər. Həddən artıq qan itirmiş adamları xəstəxanaya çatdırmaq lazımdır. |