Sifariz Səbzəliyev 113
Yeni uçot siyasəti tətbiq edildikdə düzəlişlər bütün əvvəlki dövrlər
ərzində aparılmalıdır. Lakin belə bir düzəliş həmişə mümkün olmur.
Dəyişikliyin konkret dövrə təsirini və onun kumulyativ effektini müəyyən-
ləşdirmək mümkün deyildirsə, onda retrospektiv dəyişikliyi həyata keçir-
mək çox çətindir. Bu halda düzəliş mümkün olan bütün əvvəlki dövrləri
əhatə etməlidir.
Misal. Təşkilat özünün fəaliyyətini beş il ərzində həyata keçirmişdir
və malları satışa sildikdə uçot siyasətində dəyişikliklər haqqında qərar ve-
rilmiş və orta çəki dəyərindən istifadə məqsədəuyğun sayılmışdır. Təşkilatın
işinin bütün dövrləri ərzində malların dəyərinin orta çəki dəyəri metodu üzrə
yenidən hesablanması nəzərdə tutulmuşdur. Lakin təşkilatda olan ilk sə-
nədlər itmiş, yalnız son üç ilin sənədləri arxivdə saxlanılmışdır. Buna görə
təşkilat yalnız həmin üç ilin məlumatlarına düzəliş vermək məcburiyyətində
qalmışdır. Eyni zamanda mənfəət göstəriciləri də düzəlişə məruz qalmalıdır.
7.3. Uçot siyasətində verilən məlumatların açıqlanması Milli Mühasibat Uçotu Standartının ilkin olaraq tətbiq edilməsi cari
hesabat dövrünə və ya hər hansı keçmiş hesabat dövrünə təsir göstərdikdə
və yaxud gələcək hesabat dövrlərinə təsir göstərə biləcəyi halda, düzəlişin
məbləğini müəyyənləşdirmək mümkün olmadığı hal istisna olmaqla aşa-
ğıdakı məlumatlar açıqlanmalıdır:
Milli Mühasibat Uçotu Standartının adı;
uçot siyasətində dəyişikliyin onun keçid şərtlərinə uyğun olaraq
edildiyi;
uçot siyasətində dəyişikliyin xarakteri;
keçid şərtlərinin təsviri;
gələcək dövrlərə təsir göstərə biləcək keçid şərtləri;
cari dövr və təqdim edilmiş hər əvvəlki dövr üçün təsirə məruz qalan
hər maliyyə hesabatları maddəsi üzrə müvafiq düzəlişlərin məbləği;
düzəlişlərin təqdim edilmiş dövrlərdən əvvəlki dövrlərə aid məbləği.
Növbəti dövrlərin maliyyə hesabatlarında bu açıqlamaların təkrarlan-
masına yol verilməməlidir. Uçot siyasətinin könüllü surətdə dəyişdirilməsi
cari hesabat dövrünə və ya hər hansı keçmiş dövrə təsir göstərdikdə, ya da
düzəlişin məbləğini müəyyənləşdirmək qeyri-mümkün olduğu hal istisna