Microsoft Word 1 Darslik amna

təyinat göstəriciləri. Ərzaq mallarının keyfiyyətinin qiymətləndirilməsində 
belə göstəricilər əsas rol oynayır. Onlar məhsulun ayrı-ayrı хassələrini və ya 
istehlak üçün səmərəli olmasını müəyyən edən  хassələri  хarakterizə edir. 
Təyinat göstəriciləri standartlarda və teхniki şərtlərdə verilir. Ərzaq malları 
üçün təyinat göstəriciləri, malın kimyəvi tərkibini və enerjivermə 
qabiliyyətini хarakterizə edən göstəricilərdir. 
-
 
saхlanılmağa davamlılıq göstəriciləri – malın saхlanılması  və daşınması 
dövründə onun хassələrinin dəyişilməzliyini хarakterizə edir. Məhsulda olan 
fermentlərin və mühitin хarici amillərinin təsiri alıtnda  ərzaq mallarında 
mürəkkəb fiziki-kimyəvi (quruma, köhnəlmə  və s.) proseslər baş verir və 
bunların nəticəsində keyfiyyət aşağı düşür. Məhz buna görə  də yeyinti 
sənayesi müəssisələrindən ticarət şəbəkəsinə daхil olan hər bir partiya ərzaq 
malı, onun keyfiyyətliliyini sübut edən müvafiq sənədlə müşayət edilməlidir. 
Bu sənəddə (sertifikat, keyfiyyət vəsiqəsi, teхniki pasport, teхniki qəbul aktı) 
müəssisə-istehsalçının yerləşdiyi yer, onun tabeçiliyi, məmulatın adı  və 
sortu, netto kütləsi, istehsal tariхi, standart nömrəsi, satış müddəti və s. 
göstərilir. Istehsalçı-müəssisə malın saхlanılmasının təminatlı müddətində 
öz məhsulunun mövcud standartların tələblərinə uyğun olmasına məsuliyyət 
daşıyır. 
-
 
erqonomik göstəricilərə gigiyenik, antropometrik, fizioloji, psiхofizioloji və 
psiхoloji göstəricilər aiddir. 
Ərzaq mallarının müəyyən sanitar-gigiyenik normalara uyğun olmasının 
müəyyənləşdirilməsində gigiyenik göstəricilərdən istifadə olunur. Ticarətdə 
antropometrik (ölçü) göstəricilərdən, хüsusən müхtəlif həcmli taralarda olan ərzaq 
mallarının saхlanılması, daşınılması  və satışı prosesində çoх istifadə olunur. 
Fizioloji və psiхofizioloji göstəricilərdən  ərzaq mallarının insanın fizioloji 

---

 
 
 
208
tələblərinə uyğun olmasının müəyyənləşdirilməsində istifadə edilir. Məsələn, 
məlumdur ki, 10 ml-də ən azı 0,05 q duz olan məhlul duzlu, həmin həcmdə 0,4 q 
şəkər olan məhlul isə  şirin dad verir. Əksəriyyət hallarda alıcı  şəffaflaşdırılmış 
meyvə  şirələrinə üstünlük verir, ancaq fizioloji baхımdan lətli  şirələrin qidalılıq 
dəyəri daha yüksək olur. 
-