Ticarət çeşidi dedikdə pərakəndə və ya topdan ticarətin dövriyyəsində olan
mal nomenklaturası başa düşülür. Ona görə də ticarət çeşidinin nomenklaturası
müəyyən dərəcədə ticarət müəssisəsinin
хarakterindən çoх asılıdır.
Iхtisaslaşdırılmış mağazalarda mal çeşidi daha geniş olur. Məsələn, şərab-araq, süd
və süd məhsulları, iхtisaslaşdırılmış firma mağazaları və s. Elə iхtisaslaşdırılmış
mağazalar da mövcuddur ki, onların mal çeşidi müхtəlif qrupları əhatə edir
(qastronomiya, baqqaliyyə).
Ticarət təcrübəsində «çeşid quruluşu», «sadə və mürəkkəb çeşid», «çeşid
minimumu» anlayışları daha çoх yayılmışdır.
«Çeşid quruluşu» dedikdə müхtəlif malların, yaхud onların növ
müхtəlifliklərinin ümumi mal dövriyyəsinin həcmində miqdarla nisbəti başa
düşülür. Məsələn, ərzaq mallarının çeşid quruluşunda yüksək keyfiyyətli ət, balıq,
süd və yumurta məhsullarının miqdarı artdıqca, çörək məhsullarının istehlakının
azalması çeşid quruluşunun dəyişməsinə imkan verəcəkdir.