Microsoft Word 1 Darslik amna

QEYD: Ət konservləri 60-120 dəq, balıq konservləri 40-100, 
qəlyanaltı və nahar üçün tərəvəz konservləri 25-60, qatılaşdırılmış 
süd isə 10-20 dəq. müddətinə sterilizə olunur. 
Ionlaşdırıcı  şüalarla
 konservləşdirmə. Bu üsulda temperaturu artırmadan 
sterilizə edici effekt əldə olunur. Ona görə  də ionlaşdırıcı radiasiya ilə 
konservləşdirmə soyuq sterilizasiya və ya soyuq pasterizasiya adlanır.  Ərzaq 
məhsullarının emalı üçün rentgen şüalarından, radioaktiv izotopların qamma 
şüalarından istifadə olunur. Qamma  şüaları böyük keçici qabiliyyətə malik 
olduğundan iri ölçülü və iri qabda olan məhsulları konservləşdirmək olur. Bu 
məqsədlə kobaltın (kobalt-60), seziumun (sezium-137) və digər elementlərin 
radioaktiv  şüalarından istifadə olunur. Bu şüalar mikroorqanizmlərin molekulunu 

---

 
 
 
288
və atomunu ionlaşdırır, nəticədə onların fizioloji fəaliyyəti pozulur və  məhv 
olurlar. 
Ərzaq məhsullarının şüalanması prosesində udduğu ionlaşdırıcı enerji 2-dən 
5 mln rada qədər olur. Bir rad
2
 100 erqam enerjiyə  bərabərdir və bu da 1 qram 
şüalanan məhsulun udduğu dozadır. Tətbiq olunan dozaların böyük kəmiyyətini 
ifadə etmək üçün kilorad (krad)
3
, meqarad (mrad)
4
 istifadə olunur. 
Ərzaq məhsullarının ionlaşdırıcı şüalarla emalının aşağıdakı növləri vardır: 
1.