Dərslik Azərbaycan Respublikasının Təhsil Nazirliyinin

______________Milli Kitabxana_____________ 

 44

Nil çayı misirlilər üçün həyat demək idi. Təsadüfi deyildir 

ki, qədim bədii yaradıcılıqda, həm də digər sahələrdə, o cümlədən 

xüsusilə poeziya və mifologiyada Nilin tərənnümü mühüm yer 

tutur. 

Məsələn, Nil çayını  tərənnüm edən himndən bir parça 

verməklə görərik ki, misirlilər Nili canlı varlıq və allah hesab 

edirdilər: 

Misir torpağına həyat gətirən 

Nil çayı daim yaşa, var ol sən, 

Sən bir az geciksən tükənər həyat, 

Əgər qəzəblənib çıxsan özündən. 

Şən yaxşı gələndə şənlənir həyat  

Ölkə fərəhlənər, ölkə şad olar.  

Alqış deyər gənclər, körpələr sənə,  

Düşürlər sənin şad qədəmlərinə. 

Misirlilərin etiqadına görə, ruh heykəldə yaşaya bilərdi. 

Öləni  əzəmətli pozada təsvir edirdilər. O, həyatda kimi idisə, 

ölümündən sonra da həmin adam, yəni firon və ya əyan olaraq 

qalmalı idi. 

Misirin tarixi, mədəniyyəti, incəsənəti, özünü bu və ya digər 

şəkildə Misir mifologiyasında göstərmişdir. Günəş allahı eləcə də 

insanların və allahların padşahı Ra qocaldıqdan sonra öyrənir ki, 

Nilin yuxarı hissəsində  və  səhrada adamlar onun əleyhinə  nə isə 

fikirləşirlər. O zaman Ra kişi allahları Şu, Geb və Nunu, eləcə də 

qadın allahları Tefnut, Nut və Okonu Ranın daxil olduğu allahlar 

şurasını çağırdı. Bu şura insanlardan gizlin olaraq çağırılmışdı. 

Allahların məsləhəti ilə Ra Okonu Xatxor ilahəsi simasında 

bəşəriyyəti məhv etməyə göndərdi.  İlahə  işinin bir hissəsini 

sevinclə yerinə yetirdikdən sonra Ranın hüzuruna qayıdarkən Ra 

peşman olaraq hələ  məhv edilməyən insanların günahından 

keçməyə  qərar verdi. Onun əmri ilə gecə sahələrə  qırmızı pivə 

tökdülər. Səhər qaniçən ilahə yoluna davam edərkən pivəni gördü 

və içməyə başladı. Xatxor sərxoş oldu və adamları görə bilmədi. 

Xatxor bayramına məstedici içkilər hazırlanması adəti belə 

yaranmışdır. 

Misirdə günəş allahı kultu Şumer və Akkad mərasimlərinə 

---