______________Milli Kitabxana_____________
43
Özlərinə ehram tikmirdilər.
Tunc baş daşı da qoymurdular,
Onların ehramı kitablar idi
Onların övladı qamış qələm idi.
Buna görə də kitabda yazılan
Haqqında xatirə əbədidir.
Qədim dünyanın digər xalqları kimi, qədim misirlilər də
inanırdılar ki, təbiəti və insanların həyatını allahlar idarə edir.
Misirlilər allahları adətən insan, lakin heyvan başlı insan şəklində
təsəvvürlərinə gətirirdilər. Bu cür təsəvvürlərin ovçuluq
dövrlərindən qalması şübhəsizdir. Qədim misirlilərdə axirət
dünyasına inam mühüm yer tutduğundan meyitləri mumiyalamaq
geniş yayılmışdı. Misirlilərə görə, axirət səltənətində hər şey
boldur. Lakin hər bir adamın ruhu bu səltənətə getmir. Ölənlərin
ruhunu Oziris mühakimə edir. O, allahın iradəsi əleyhinə
gedənlərə qarşı çox böyük amansızlıq göstərir. Elələrinin ruhunu
müdhiş, yırtıcı heyvanlar yeyir. Qədim Misirdə fironlar
ilahiləşdirilirdi. Ona görə də qədim dini kitabədə yazılırdı:
«Allahlar itaət edənləri sevir, itaət etməyənlərə isə nifrət edir». Bu
ölkədə din fironlara danışıqsız itaət etməyi tələb edirdi. Əmri
pozanlar isə quraqlıq, taun xəstəliyi, düşmənlərin hücumları ilə,
öləndən sonra isə Oziris mühakiməsi ilə hədələnirdi.
Qədim insanlara elə gəlirdi ki, fironların ixtiyarında olan
qeyri-məhdud hakimiyyəti insanlar yox, allahlar müəyyən
etmişlər. Təsadüfi deyildir ki, fironu «allahın oğlu» və «böyük
allah» adlandırırdılar. Misirdə allahlara dualarla müraciət edir,
onlara qurban verirdilər. Məbədlər allahların evləri hesab
olunurdu. Orada allahların bütləri qoyulurdu. Məbədlərdə
«allahların xidmətçiləri» - kahinlər olurdular. Hesab edilirdi ki,
kahinlər allahları yedizdirirdilər-onlar bütlərin qabağına yemək
qoyurdular. Qırğı baş olan Günəş allahı Ra, allahların padşahı hər
gün qızıl qayıqda göydə gəzir və qərbdə yerə enir. Uzaq cənubda
Nil allahı ilanların qoruduğu mağarada küpələrdən su tökür. Nə
qədər su tökəcəyi onun iradəsindən asılıdır. Bunlardan əlavə
vəbanı göndərən aslan başlı qəzəbli müharibə ilahəsi də olduqca
təhlükəli idi.
|