Dərslik Azərbaycan Respublikasının Təhsil Nazirliyinin

______________Milli Kitabxana_____________ 

 145

sənin cığ-cığın qulaqlarımı deşdi». 

Şir bir keçini qamarladı. Keçi dedi: - «Məni burax, mən sənə 

rəfiqələrimdən birini, qoyunu verərəm».  Şir cavab verdi: - «Səni 

buraxaram, ancaq adını  mənə de görüm!». Keçi: - «Məgər sən 

mənim adımı bilmirsən? Mənim adım «Sən aqilsən!-dir».  Şir 

arxaca çatanda mırıldadı: - «Artıq arxaca çatdım, səni buraxıram». 

Keçi (azad olub) cavab verdi: - «Bəli, sən məni buraxdın. Məgər 

sən aqilsən? Mən sənə nəinki qoyun verərəm, heç özüm də səninlə 

qalmaram». 

Fil öyünüb deyirdi: - «Dünyada mənə  bənzər yoxdur». 

Gicitkən (bunu eşidib) ona dedi:-»Axı  mən də, nə  qədər xırda 

olsam belə, sənə bənzər yaradılmışdım». 

Eşşək öz döşəməsini də yeyər. 

Mənim eşşəyim sürətlə qaçmaq üçün yox, anqırmaq üçün 

yaranıb. 

Mən, eşşək kimi, üçyaşlıya evlənmərəm. 

At üstündəki süvarinin yerə atıb dedi: - «Belə bir yükü 

belimdə daimi gəzdirsəm, gücdən düşərəm ki!» 

- Sən at kimi tərləyirsən - bu sən içdiyindir. 

Ey qatır, səni kim tanıya bilər - atan, yaxud anan? 

Kökəldilmiş donuzu kəsməyə hazırlaşırdılar, o dedi: «Bu 

mən yediyim xörəyə görədir». 

Qəssab donuzu kəsə-kəsə deyinir: - «Nə  vız-vız salmısan? 

Bu yol ilə sənin atan, babaların getmişdir, sən də onların arxasınca 

gedəcəksən. Hələ səs-küy də salırsan!» 

Təmsillər və hikmətli sözlər, yəqin ki, hər bir qədim xalqın 

şifahi yaradıcılığında öz əksini tapırdı, lakin onların  ən qədim 

nümunələri bizə Şumer yazılarında gəlib çatmışdır. 

Atalar sözü, ibarələr, ibrətli hekayələrin yazılı qeydləri 

Misir qaynaqlarında, Tövrat dini kitabında da öz əksini tapmışdır. 

Şumer hikmətli atalar sözləri və  zərb-məsəlləri daha qədimdə 

yazıya alınmışdı. Bunlar e.ə. II minilliyin birinci yarısında yazıya 

köçürülmüşdü. Şumer zərb-məsəlləri müasir dövrlə səsləşir. 

Şumerlər həyat və  məişətin hər bir sahəsinə aid atalar 

sözləri, zərb-məsəllər yaratmışlar. Yoxsulluq həyatın ən acı amili 

kimi qəbul edilirdi, yoxsulun acınacaqlı halı  zərb-məsəllərdə  əks 

---