Dərslik Azərbaycan Respublikasının Təhsil Nazirliyinin

______________Milli Kitabxana_____________ 

 100

Dünyanın yaranması haqqında epik əsatirə görə Eya insanları 

gildən yapmış,  əjdaha Kinqunun qanı ilə onlara can vermişdir. 

Bilqamıs haqqında dastanda göstərilir ki, Enlilin hökmü ilə 

adamların məhv olmasının qarşısını kəsən Eya hiyləyə əl atmışdı. 

Eyaya tapşırılmışdı ki, insanların məhv olacağı haqqında məlumat 

verilməsin. Allahlarla birgə Eya da and içmişdi ki, insanlara 

məlumat verməyəcək. Lakin Eya bir vasitəyə  əl atmışdı. Sirrini 

qamış daxma vasitəsilə Utnapiştiyə demişdir: 

Lakin Eya sirləri danışmışdı daxmaya, 

«Ey daxma, daxma, daxma. Eh divar, divar, divar, 

Eşit, a daxma. Divar, yadda saxla nə ki, var. 

Şuruppak şəhərində, Ubar-Tutunun oğlu. 

Sökərək mülklərini, onlardan gəmi düzəlt 

Bu var-dövləti tərk et, həyat barədə düşün. 

Zənginliyə nifrət et, ruhunu xilas elə. 

Sən bütün canlıları yığıb gəminə yüklə. 

Qoy dördkünc olsun sənin düzəldəcəyin gəmi. 

Eni də uzununa qoy tən olsun, düz gəlsin. 

Taxtapuş vurdur ona, örtük çəkdir üstündən».  

Uzun müddət qədim dövr haqqında əsas mənbə Bibliya idi. 

Onun  əsas fəaliyyət göstərən personajları isə  yəhudilər hesab 

olunurdu. Suriya və  Fələstin xalqları, o cümlədən filistinlilər, 

amoreylər, hetlər və başqaları allah tərəfindən seçilmiş xalqın 

yolunda duran barbarlar hesab edilirdilər. Doğrudur, Misir adlı 

dövlət də var idi ki, Bibliyada dönə-dönə xatırlanırdı. Məbədlər, 

ehramlar, sfinkslər Misirin qədim  şöhrətindən xəbər verirdi. 

Şübhəsiz, Misirin dünya sivilizasiyasının beşiyi olması heç kəsdə 

şübhə doğurmurdu.  Şumerlər, Akkadlar və Babillər də var idi. 

Babilistanlı Novuxodonossor yəhudilərin cəzalandırılmasında 

mühüm rol oynamışdır. Sonra Assuriyalılar bir işğalçı kimi tarix 

meydanına çıxmışdır. Lakin onların hər biri öz allahları, kult və 

məbədləri, mədəniyyəti və mifologiyaları ilə tarixin yaddaşına 

əbədi surətdə həkk olunmuşlar. Həmin xalqlar ancaq adları ilə bir-

birindən fərqlənirdilər. Vəzifələri və funksiyalarına görə onlar bir-

birini təkrar edirdilər. 

Dünya allahlar arasında bölüşdürülmüşdü. Anu hava və 

---