daxilində
azad ticarətin
aparılması haqqında fərman verildi.
Azərbaycan hökuməti ölkə iqtisadiyyatının əsas sahəsi olan
neft
sənayesini
dirçəltmək üçün
əks - milliləşdirmə
tədbirlərinə əl atdı.
1918-ci il
oktyabrın 5-də verilmiş fərmana görə hökümət
Bakı XKS-nm neft sənayesi
və Xəzər ticarət donanmasının milliləşdirilməsi haqqındakı dekretlərini ləğv
edərək bütün mədənləri, zavodlan və gəmiləri əvvəlki sahiblərinə qaytardı.
Dövlət bu strateji sahəyə nəzarət qoymaqla yanaşı, daxili və xarici bazarda neft
məhsullarının satış qiymətlərinin müəyyənləşdirilməsi hüququnu özündə
saxlayırdı. 1919-cu ilin yayından hökumət
xarici şirkətlərlə neftin satışına
dair sazişlər
bağlamağa başladı. Rusiya bazan itirildiyindən Azərbaycan nefti
əsasən qonşu ölkələrə və Avropaya ixrac olunurdu. Azərbaycandan Türkiyəyə,
Gürcüstana, İngiltərə və İtaliyaya neft
və
neft məhsulları göndərilirdi. Neftin
nəqli hələ 1907-ci ildə çəkilişi başa çatdırılmış
Bakı- Batum kəməri
və
Bakı -
Tiflis dəmir yolu xətti
ilə həyata keçirilirdi. Neftin Rusiyanın deyil, müstəqil
Azərbaycanın ixtiyarında olmasını istəyən Versal Ali Şurası Batum limanından
istifadə hüququnun Azərbaycan Cümhuriyyətinə verilməsi haqqında qərar
çıxarmışdı. Neftin qiymətinə gəlincə, İtaliyaya göndərilən hər ton neftin qiyməti
35 dollar, mazutun tonu isə 25 dollar müəyyən edilmişdi.
Azərbaycan hökumətinin
maliyyə siyasəti
dövlət büdcəsinin forma-
laşdırılmasma və milli valyutanın tətbiqinə yönəlmişdi. 1918-ci il sentyabrın
22-də hökumət
Bakı bonu
adlandırılan milli pul vahidinin dövriyyəyə
buraxılması haqqında qərar verdi. İlkin olaraq 40 Bakı bonu 1 türk lirəsinə
bərabər tutulmuşdu. Hökumət maliyyə - pul sistemini nizamlamaq üçün
1919-cu il sentyabrın 30-da Dövlət Bankı yaratdı. Görkəmli xeyriyyəçi sahibkar
Dostları ilə paylaş: