bütün inzibati imkanları
səfərbər etməsi, seçkilərin fövqəladə vəziyyət
şəraitində keçirilməsi və səslərin hesablanmasmdakı kütləvi saxtakarlıqlara yol
verilməsi 30 sentyabr 1990-cı il parlament seçkisində kommunistlərin
qələbəsini təmin etdi. Demokratik blok isə parlamentdəki 360 deputat yerindən
cəmisi 30-nu qazana bildi. Görkəmli dövlət xadimi Heydər Əliyev
Azərbaycan
Parlamentinə və Naxçıvan MSSR Ali Sovetinə deputat
seçilərək Demokratik
blokla yanaşı, mövcud hakimiyyətə müxalifət mövqeyi tuturdu. Onun təklifi ilə
Naxçıvan MSSR Ali Sovetinin sessiyasında 1990-cı il noyabrın 17-də Naxçıvan
MSSR-in Naxçıvan Muxtar Respublikası adlandırılması və Cümhuriyyətin
üçrəngli bayrağının Naxçıvanda Dövlət bayrağı kimi qəbul edilməsi haqqında
çox mühüm qərarlar qəbul edildi. Respublika rəhbəri A.Mütəllibovun
Naxçıvanda atılan addımları təkrar etməkdən başqa çıxış yolu qalmadı.
Azərbaycan SSR Ali Sovetinin 1991-ci il fevral ayının 5-
də keçirilən
sessiyasının qərarı ilə respublikanın adından "Sovet və Sosialist" sözləri
çıxarıldı və dövlətimiz Azərbaycan Respublikası adlandırıldı. Azərbaycan Xalq
Cümhuriyyətinin üçrəngli və ay - ulduzlu bayrağı respublikamızın
Dövlət
bayrağı kimi təsdiq olundu.
1991-
ci ilin əvvəllərində Moskva hökuməti bütün vasitələrlə SSRİ-ni
qoruyub saxlamağa çalışırdı. Parlamentdəki demokratik blokun qəti etirazına və
Naxçıvan Ali Məclisinin boykot qərarına baxmayaraq, Moskva ilə sıx bağlı olan
Azərbaycan rəhbərliyi 1991-ci il mart ayının 17-də respublikada SSRİ-nin
saxlanılması haqqında referendum keçirtdi. Ancaq referendumun nəticələri
saxtalaşdırılaraq, guya səsvermədə iştirak edənlərin 93,3 faizinin SSRİ-nin
saxlanmasına tərəfdar çıxdığı elan edildi. 1990-cı il yanvar ayının 20-də öz
vətəndaşlarını qanına qəltan edən bir dövlətin saxlanmasına Azərbaycan
vətəndaşlarının bu qədər yüksək faizlə səs verməsi qətiyyən ağlabatan
görünmürdü. Azərbaycan rəhbərliyi Ermənistanın boykot etdiyi referendumda
iştirak etməklə respublikada öz hakimiyyətini möhkəmlədəcəyinə və
Ermənistan - Azərbaycan münaqişəsində Moskveımn Azərbaycanın haqlı
mövqeyini müdafiə edəcəyinə böyük ümid bəsləyirdi. SSRİ
rəhbərliyinin
həqiqətən də Ermənistana münasibəti xeyli dəyişmişdi. Referendumu boykot
etmiş Ermənistana "dərs" vermək üçün 1991-ci il may - iyul aylarında
Azərbaycamn Xanlar və Goranboy rayonlarında
Sovet hərbi qüvvələrinin
köməyilə pasport rejimi yoxlanılmış, silahlı erməni dəstələri tərkisilah edilərək
erməni quldurlarının əsas dayaq məntəqələri dağıdılmışdı. Lakin SSRİ
rəhbərliyi Dağlıq Qarabağ qiyamçılarına qarşı hər hansı bir qətiyyətli addım
atmadı. 1991-ci il avqust ayının 19 - 21-də SSRİ rəhbərliyindəki mühafizəkar
qüvvələrin SSRİ-ni qoruyub saxlamaq üçün dövlət çevrilişi yolu ilə bütün
ölkədə fövqəladə vəziyyət elan etmək cəhdi Rusiyanın prezidenti B.Yeltsinin
tərəfdarlarının müqaviməti nəticəsində uğursuzluğa düçar oldu.
Çevriliş
cəhdinin uğursuzluğu respublikamızda demokratik hərəkatın yüksəlişinə təkan
verdi. İzdihamlı mitinqlərdə Mərkəzi və yerli hakimiyyət orqanlarından
1991-
ci il sentyabrın 8-nə təyin olunan prezident seçkilərinin dayandıniması,
351
yeni parlament seçkilərinin keçirilməsi, fövqəladə vəziyyətin ləğv edilməsi və
Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ üzərində suverenliyini təmin etmək üçün qəti
tədbirlərin görülməsi tələb edilirdi. Xalqın tələbi qarşısında
Azərbaycan Ali
Sovetinin növbədənkənar sesiyası 1991-ci il avqustun 30-da
Dostları ilə paylaş: