Dərslik rəHBƏRLİk azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin 24 saylı

Differensial diaqnoz 
Differensiasiya başın tüklü hissəsinin ekzeması, kontagioz impediqosu, psoriazı ilə 
aparılmalıdır. 
Müalicə
Təkcə bitləri yox, onların sirkələrdə olan embrionlarını məhv etmək lazımdır.
Lindan (qamma-heksaxlorsikloheksan) - 0,3%-li gel halmda istifadə olunur.Saçlan 
şampunla yuyurlar, sonra yaş saçlara geli çəkirlər və çoxlu daramaqla onu saçlara yayır-
lar. Bunun üçün təxminən 15 qr gel lazımdır.Gel saçlarda 3 gün qalmalıdır,sonra saçları 
yuyurlar.Bu müalicədə təkcə bitlər yox,həm də sirkələr məhv olur.Sirkələr saçları isti 
sirkəli məhlulla (bir hissə 6%-li qida sirkəsinə 2 hissə su qatırlar) yaxalama zamanı qo-
purlar. Hamiləlik vaxtı və döşlə qidalanmada lindanın istifadəsi əks göstərişdir, amma 
südəmər və məktəb yaşlı uşaqların müalicəsində istifadə olunmasına icazə verilir.
Para-Plyus (permetrin+malation) - sprey şəklində istifadə olunur və həm bitlərə,həm 
də sirkələrə təsir göstərir.Preparat 1-2 saniyə müddətinə sıxmaqla 1-2 sm məsafədən 
püskürdülür, püskürdücü xaricdən əllə tutulur.Tüklərin əsasımn gicgah və ənsə nahiy-
yələri daxil olmaqla diqqətlə dərmanlanması mühümdür.320 dəqiqə sonra saçlan adi 
şampunla yuyurlar,sonra sirkəli su ilə yaxalayıb darayırlar.Bir həftə sonra kontrol müa-
yinə apanlır,təkrar bhrvə sirkə aşkarlanarsa müalicəni təkrarlayırlar.Baş yaylıqlan və da-
raqlar 20 sm məsafədən Para-Plyus püskürdülməklə dərmanlamr.Preparatm istifadəsi 
hamiləlik və döşlə əmizdirmə zamam əks göstərişdir.Preparat yaxşı havalanan və böyük 
otaqlarda istifadə olunmalıdır.Nəzərə almaq lazımdır ki, o soyuqqanlılar (akvarium,ter-
rarium) üçtin xüsusi təhlükəlidir.
Malation (0,5%-li məhlııl) — bu məhlulla bütün tüklər və başın dərisi dərmanlanır 
(10-20 ml).Havada quruyandan və 12 saat təsirdən sonra saçlar yaxşı-yaxşı şampunla 
yuyulur.Təkrar müayinə 8-10 gün apanlır.Malation keratin tərəfindən udulur və buna 

---

180
görə bir neçə həftəlik müəyyən müdafiə effektinə malik olurlar.Südəmər uşaqlarda isti-
fadəsi əks göstərişdir.
Permetrin (1%-li krem-yaxalama) - yuyulmuş yaş saçlara sürtülür və 30 dəqiqə son-
ra yuyulur.Südəmər və məktəbəqədər yaşh uşaqlann müalicəsi həkim nəzarəti altında 
aparılır.
Profllaktika
Xəstə ilə kontaktda olmuş bütün şəxsləri müayinə etmək lazımdır (ailə,uşaq bağça-
sı,məktəb,qocalar evi) və lazım olsa müalicə apanlmalıdır.Tez-tez kiçik endemiyalar baş 
verir.