Dərslik rəHBƏRLİk azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin 24 saylı

Yatrogen immunosupressiv Kapoşi sarkoması
Yatrogen immunosupressiv Kapoşi sarkoması böyrək transplantasiya səbəbilə 
immunsupressiv terapiya fonunda, anadangəlmə immundefısit vəziyyətlərdə və timus 

---

415
patologiyalarında, qırmızı qurdeşənəyi, gicgah arteriit, bulyoz pemfıqoid, dermato-
miozit, polimiozit səbəbindən aparılan qlükokkortikoid terapiya fonunda rast gəlinir. 
İmmunosupressiv terapiyanın kəsilməsi və ya azaldılması bir sıra xəstələrdə Kapoşi sa-
romasımn spontan remissiyasına və ya yeni səpgilərin əmələ gəlməsinə gətirib çıxarır. 
Yatrogen Kapoşi sarkoması çox vaxt dəridə lokalizasiya olunur, lakin selikli qişaların 
və daxili orqanların zədələnməsi də baş verə bilər.
Diaqnoz
Kapoşi sarkoması dəri şəkli xətti boyunca yerləşmiş göyümtül çalar, ocaq ətrafının 
sarımtıl-yaşılı-bənövşəyi rəngli olması (qansızma, ödemlər, disseminasiya çox vaxt 
selikli qişalrm cəlb olunması ilə) kimi bir sıra klinik əlamtlərə malikdir ki, bu da artıq 
klinik diaqnozun qoyulmasına imkan verir. Bu, xüsusilə o pasiyentlərə aiddir ki, onlar 
da artıq İİV infeksiyasının və ya immundefisitin digər formasmm olması məlumdur və 
ya Mundsoor, ulserasiya edən genital-anal herpes və s. kimi xəstəliklərin klinik əlamət-
ləri vardır. Tək 1 şişin olması və ya digər şübhəli hallarda, həmçinin şişin ölçüsündən 
asılı olaraq xəstəliyin mərhələsinin müalicəyə tədqiqi çərçivəsində diaqnozun histoloji 
təsdiqlənməsi üçün ekssizion və insizion biopsiya həyata keçirilir.
Yayılma dərəcəsinin diaqnostikası üçün pasiyentə ətraflı baxış (eyni zamanda selikli 
qişalara), limfa düyünlərinin sonoqrafık statisi, qastrodudeno və rektoskopiya, həm-
çinin döş qəfəsinin rentgenoloji müayinəsi və abdominal sonoqrafıya vacibdir. Lazım 
gələrsə, döş qəfəsinin və qarın boşluğunun kompyuter tomoqrafıyası aparılır.
Şişin seroloji markeri olmur, lakin İİV ilə infeksiyalaşmış şəxslərdə şiş törəməsində 
qanda PZR-Kapoşi sarkomasının herpesvirusunun təsdiqi (insanın herpes virusu 8-ə 
uyğun gəlir) Kapoşi sarkomasına təkan verir və ya onunla paralel meydana çxır.
Kapoşi sarkomasının diaqnozu rutin histoloji metodun köməyilə qoyulur. Bununla 
ləkəli, lövhəcikli, nodulyar formalar və iyhüceyrəli və ya angiomatoz variantlar müəy-
yən olunur. Şiş əvvəlcə orta qatda epidermisdə dəyişiklik olmadan inkişaf edir. Burada 
normal damarlarda və artımlarda yeni eritrositlərin ocaqlı ekstravazatı, hemosiderin 
toplantısı və limfositar iltihablı infıltratlı yarıqvari nazik divarlı damarlar əmələ gəlir.
Digər damar şişləri ilə differensial diaqnozun aparılması tələb olunur: teleangiekta-
tik qranulema, qranulyasion toxumanın iltihabı. Mali akroangiodermatiti, Stevvart-Blu-
efarb sindromu və basilyar angiomatozla.