Dilmurod quronov a d a b iy o t s h u n o s L ik k a k ir ish oliy va o ‘rta maxsus ta'lim vazirligi



Yüklə 37,25 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə124/182
tarix05.12.2023
ölçüsü37,25 Kb.
#173845
1   ...   120   121   122   123   124   125   126   127   ...   182
Dilmurod quronov a d a b iy o t s h u n o s L ik k a k ir ish ol

Foilotun / Foilotun ... = ramal
Mutafoilun / Mutafoilun ... = komil
Mafoilatun / Mafoilatun ... = vofir
b) ikkita aslning ma’lum tartibdagi takroridan hosil bo'luvchi
bahrlar:
mafoiylun / foilotun 
= muzori’
foilotun / mustaf ilun = xafif
mustaf ilun / foilotun = mujtass
mustafilun / mafulotu = munsarih
mafulotu / mustafilun = muqtazab
faulun / mafoiylun 
= tavil
foilotun / foilun 
= madid
mustafilun / foilun 
= basit
d) ikkita bir xil va bir boshqa xil aslning takroridan hosil bo'luvchi
bahrlar:
mafoiylun / mafoiylun / foilotun 
= qarib
foilotun / foilotun / mafoiylun 
= mushokil
foilotun / foilotun / mustafilun 
= g'arib
mustafilun / mustafilun / mafulotu = sari’


Aytish kerakki, ko'rsatilgan bahrlar she’riyatimizda ishlatilishi,
faolligi jihatidan bir-biridan sezilarli farqlanadi. Jumladan, aruzshunos
A.Hojiahmedov ma’lumotiga ko'ra, ulardan 7 tasi ( vofir, muqtazab,
madid, basit, qarib, mushokil, g'arib) o'zbek she’riyatida mutlaqo
qoilanilgan emas; mutadorik, komil va tavil bahrlaridan juda kam
shoirlar foydalanganlar. Qolgan 9 ta bahr (hazaj, ramal, rajaz,
muzori’, xafif, mujtass, munsarih, sari’, mutaqorib) o'zbek
she’riyatida faol qo'llanilgan.
She’r misrasida bahrlardagi asllar o'zgarishsiz yoxud ma’lum
o'zgarishga uchragan holda takrorlanishi mumkin. O'zgarishsiz
takrorlangan asllardan hosil bo'luvchi bahrlar solim bahrlar deb
yuritilsa, o'zgarishga uchragan ruknlari (furu’) bo'lgan bahrlar far’iy
hisoblanadi.

Yüklə 37,25 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   120   121   122   123   124   125   126   127   ...   182




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin