Pedagogning kreativlik potentsiali ko’p darajali
jaraen va u quyidagi
tam oyillarga tayanadi ( 3 1-rasm):
3 1 -r a s m . P ed a g o g k rea tiv lik p o ten tsia lin in g u stu vor tam oyillari
IV.
P edagogning kreativlik potentsiali
darajasini aniqlovchi mezonlar.
Kasbiy faoliyat sam aradorligini baholashda pedagogning ijodkorligi - krativ
potentsiali
darajasini baholash m uhim aham iyatga ega.
Pedagogning krativlik potentsiali darajasini aniqlovchi
mezonlar quyidagi hi
sanaladi (32-rasm ):
32-rasm . Pedagogning kreativ potentsiali darajasini aniqlovchi mezonlar
Ushbu m ezonlar pedagoglar kreativ potentsialini uch darajada ani(|lu*h
im konini beradi (5-jadval):
•
110
5 -jad v al.
P e d a g o g k r e a t iv p o t e n ts ia lin in g m u h im d a r a j a l a r i
№
D arajalar
D araja xususiyatlari
1
Y uqori
Muntazam ravishda turli tashabbuslarni
ilgari
suradi, kreativ qobiliyatga egaligini izchil namoyib
etib boradi, kreativ jihatdan o ’ta faol, izlanuvchan
2
O ’rta
B a’zan u eki bu tashabbusni ilgari suradi,
kreativ qobiliyatga egaligi muntazam bo’lmasa-da,
ammo namoen bo’Iadi, kreativ jihatdan bir qadar
faol, izlanuvchan bo’lishga intiladi
3
Past
Garchi u etarlicha asoslanmagan bo’lsa-da,
tashabbusni
ilgari surshga intiladi, kreativ
qobiliyati etarlicha namoen bo’lmaydi, izlanuvchan
b o ’lishga intilmaydi
Bolalarda kreativlik sifatlarini rivojlantirish yuzasidan
Devid
Lyuis
tomonidan amaliy k o ’rsatmalar ishlab chiqilgan.
K o’rsatm a quyidagilardan iborat:
1. Bolalarning savollariga chidam bilan to ’g ’ri javob bering.
2. Ularning savollari va fikrlarini jiddiy qabul qiling.
3. Bolalarga o ’z ishlari bilan shug’ullanishlari uchun
alohida xona eki burchak
ajrating.
4. Agarda ijodiy jaraen bilan bog’liq b o ’lsa, u holda bolani xonadagi tartibsizlik
uchun koyimang.
5.
Vaqti-vaqti bilan bolalarga ularni yaxshi ko’rishingizni va
ulami qanday
bo’lsalar, shunday qabul qilishlarini namoen eting.
6. Bolalarga imkoniyatlariga mos yumushlami buyuring.
7. Ularga shaxsiy rejalarini ishlab chiqish va qarorlar qabul qilishga ko’maklashing.
8. Bolalarga faoliyatlarda yuqori natijalarga erishishlariga erdam bering.
9. Kamchiliklarini ko’rsatgan holda bolani boshqalar bilan solishtirmang.
10.Bolani kamsitmang va o ’zini yomon, ojiz deb hisoblashishigayo’l qo’ymang.
I I. Uni mustaqil fikrlashga o ’rgating.
12. Bolani sevimli m ashg’ulotini tashkil etishi uchun zarur buyumlar bilan
qurollantiring.
i l l
13. Uni turli voqealarni o ’ylab
topishga, fantaziya qilishga m ajburlang, bu jaraendii
unga erdamlashing.
14. Bolani eshlikdan o ’qib-o’rganishga odatlantiring.
15. Doimo bolaning ehtiejlariga e ’tib o r qarating.
16. Har kuni bola bilan yuzm a-yuz suhbatlashish uchun vaqt toping.
17. O ilaga oid m asalalarning m uhokam asiga bolalarni ham jalb qiling.
18. Xatolari uchun bolani m asxara qilm ang.
19. Bolani har bir yutug’i uchun m aqtang.
20. U ning yutuqlarini m aqtashda sam im iy bo ’ling.
21. Bolani turli eshdagi kishilar bilan m uloqot qilishga o ’rgatib boring.
22. Uning borliqni anglashiga erdam beradigan amaliy tajribalam i o ’ylab toping.
23. Bolaga turli latta-puttalar bilan o ’ynashni taqiqlamang - bu uning tasaw urini
boy i tad i.
24. Uni muammoni topish va uni hal qilishga rag’batlantiring.
25. Bolaga nisbatan o ’z m unosabatingizni baholashda odil bo’ling.
26. U bilan m uhokam a qilinadigan m avzularni cheklamang.
27. Bolaga qarorlam i m ustaqil qabul qilish va uning uchun javobgar b o ’lish
imkonini bering.
28. Bolaga uning shaxs b o ’lib shakllanishi uchun erdam bering.
29. Bolaga uning uchun foydali b o ’lgan teleko’rsatuvlarni
tomosha qilishi va
radio eshittirishlam i tinglashi uchun ko ’maklashing.
30. Uni o ’z qobiliyatlarini ijobiy qabul qilishga odatlantirib boring.
31. Bolani kattalardan mustaqil b o ’lishga o ’rgatib boTing.
32. Bolaning o ’ziga va uning sog’lom fikrga egaligiga ishoning.
33. Bolaga “Men
ham
buni
bilm aym an” deb,
uni muv&ffaqiyatsizliklarga
bee’tibor bo’lishga o ’rgatm ang.
34. Bolaga, garchi u
ishning ijobiy natijaga ega bo’lishiga ishonmasa-da,
boshlangan ishni oxiriga etkazishi uchun imkoniyat yarating.
35. K undalik daftar yuriting va u n g a bolada kreativ qobiliyat shakllanishini qayd
etib boring.
Dostları ilə paylaş: